π. Ιωνάς: «Κήρυγμα είναι η Θεία Λειτουργία, η παρουσία του Χριστού στη γη»

Α.Κ.: Ποιά τα σημεία πρώτης επικοινωνίας με τους γηγενείς;

π. ΙΩΝΑΣ: Θα μου επιτρέψετε να πω ότι ο όρος γηγενής, χωρίς βέβαια να είναι κακός, θυμίζει λίγο Αφρική. Οι γηγενείς εδώ, ξέρετε, είναι άνθρωποι πολύ πολιτισμένοι. 

Τα πρώτα σημεία επικοινωνίας με τους λεγομένους γηγενείς είναι πολύ κλασσικά και γραφειοκρατικά. Να πάρης βίζα. Δυστυχώς, στην Ελλάδα οι άνθρωποι δεν έχουν καταλάβει τι σημαίνει Ιεραποστολή, ότι Ιεραποστολή δεν είναι μόνο λεφτά.
Για να πάρω βίζα αντιμετώπισα πολλά προβλήματα, δεν είχα καμιά απολύτως βοήθεια. Έπρεπε να γραφτώ σ’ ένα Πανεπιστήμιο, για να πάρω βίζα σπουδαστική. Για να γραφτής σ’ ένα Πανεπιστήμιο εδώ πέρα, πρέπει να κάνης εξέταση αίματος και να αποδείξης ότι δεν έχεις AIDS. Τρέχα να βρής Νοσοκομείο, να πληρώνης, να παρακαλάς να μη χάσης τις προθεσμίες. Αυτά είναι τα στοιχεία της πρώτης επικοινωνίας. Ο Ιεραπόστολος δεν είναι αυτό που νομίζει ο κόσμος, ότι με το που πήγε κανείς βγήκε σε μια πλατεία και άρχισε να κάνη κήρυγμα σε μια γλώσσα που μόνο αυτός καταλαβαίνει, δηλαδή τα ελληνικά ή και τα αγγλικά. Αυτά είναι τα σημεία της πρώτης επαφής.

Και το δεύτερο σημείο είναι να προσπαθήσης να βρής ψωμί για να κάνης Θεία Λειτουργία. Και να κάνης Λειτουργία που; Σε κάποιο μέρος… Να βρης ένα δωμάτιο να μείνης, γιατί, βλέπετε, πολλοί άνθρωποι απ’ την Εκκλησία και απ’ αυτούς που είναι αρμόδιοι μπορούν να λένε λόγια, αλλά όχι να βρουν ένα σπιτάκι για να μείνη κάποιος. Έψαχνα να βρώ ένα σπιτάκι ένα μέρος που να μείνω σ’ ένα δωμάτιο ένα επί ένα, με ένα καμπινέ που το μοιραζόταν άλλα δέκα άτομα. Ήταν ένα μικρό που μέναν εκεί φοιτητές. Μπορούσα να μείνω στο Ξενοδοχείο· με τι λεφτά; Και όταν πήγα και βρήκα κάποιον που ήταν Έλληνας του είπα να κάνω Λειτουργία -γιατί που να κάνω Λειτουργία, στο δωμάτιο μόνος μου- μου είπε·, «είμαι άθεος».

Α.Κ.: Πως αρχίζετε ένα κήρυγμά σας σε ανθρώπους που ακούν πρώτη φορά για την Ορθοδοξία;

π. ΙΩΝΑΣ: Με ρωτάτε πως αρχίζω το κήρυγμα σε ανθρώπους που ακούν πρώτη φορά για την Ορθοδοξία. Δεν αρχίζω κανένα κήρυγμα. Δεν κάνω κήρυγμα. Εγώ κάνω τη Θεία Λειτουργία. Ο Χριστός κάνει κήρυγμα. Δεν έχω αυτή την έννοια του κηρύγματος, ή τουλάχιστον, δεν ξέρω πώς ο κόσμος την εννοεί. Για να κάνης Ιεραποστολή εδώ, πρέπει να κάνης δημόσιες σχέσεις. Να βρης ανθρώπους να πας μαζί, να φας μαζί τους και σιγά σιγά να βρης τα κοινά σημεία του πολιτισμού τους και να πιαστής από αυτά και να τους πης για κάποιο πράγμα που θα μπορούσε να τους τραβήξη και που θα μπορούσε να τους ενδιαφέρη. Και γι’ αυτό το λόγο ένα κήρυγμα μπορεί ν’ αρχίζη από τους πιο παράξενους τρόπους. Ένα κήρυγμα μή φανταστήτε ότι είναι από έναν άμβωνα, όπου ένας Αρχιμανδρίτης ντυμένος με τα ωραία του άμφια και χωρίς να περιμένη καμμία αντίρρηση από κάτω μπορεί να λέη ό,τι θέλει είτε καλά είτε κακά. Πρέπει να είσαι πολύ ταπεινός εδώ. Σας είπα να φας μαζί τους, να ξοδέψης λεφτά, να κάνης δημόσιες σχέσεις, να πας έστω κι αν δεν σου αρέση, έστω κι αν δε μπορείς, έστω κι αν είσαι άρρωστος και σιγά σιγά να βρης. Κήρυγμα είναι η Θεία Λειτουργία, είναι η παρουσία του Χριστού στη γή· Αυτός μιλάει στις ψυχές των ανθρώπων.

Α.Κ.: Έχουμε συνηθίσει να συνδέουμε την εξωτερική Ιεραποστολή με τα πτωχόσπιτα της Αφρικής. Σεις εργάζεσθε σε μια ανεπτυγμένη μεγαλούπολη, σε ένα κέντρο τεχνολογίας. Ποιές οι ιδιαιτερότητες;

π. ΙΩΝΑΣ: Μ’ αρέσει πολύ αυτή η ερώτησή σας. Πραγματικά και δυστυχώς, ο κόσμος έχει μάθει να νομίζει ότι η Ιεραποστολή είναι αυτό που γίνεται με την Αφρική. Χωρίς να υποτιμώ την Αφρική, θα ήθελα να σας πω ότι κατ’ αρχήν η Ορθόδοξη Ιεραποστολή δεν έχει καμιά σχέση με την φιλανθρωπία. Και δεύτερον η Ορθόδοξη Ιεραποστολή κατ’ αρχήν είναι Θεολογία και μετάδοση και παρουσίαση της Ορθοδόξου Θεολογίας. Και ιδιαίτερα γι’ αυτό είναι μεγάλη ανάγκη να υπάρχη η Ιεραποστολή σε πολιτισμένες κοινωνίες, οι οποίες δεν έχουν ανάγκη από ένα κομμάτι ψωμί, δεν έρχονται σε σένα για να σου πούν ότι εγώ βαφτίζομαι δε χρειάζονται τα πολλά λόγια, δός μου ένα κομμάτι ψωμί και τελείωσε η ιστορία, αλλά σε ανθρώπους επαναλαμβάνω οι οποίοι δεν έχουν υλική ανάγκη και έρχονται και ενδιαφέρονται μόνο για την Θεολογία σου επιλεκτικά από άλλες Θεολογίες. Και πρέπει να έχης πάρα πολύ καλή Θεολογία και να μπορής να τους πείσης, γιατί μπορούν και έχουν τη δυνατότητα να διαλέξουν κι άλλα πράγματα και δεν έχουν καθόλου την ανάγκη σου.