Στην Εκκλησία μας έχουμε πολλές περιπτώσεις αγίων που έκαναν κανόνα της ζωής τους και εφάρμοσαν στην πράξη το Κυριακό λόγιο «ασθενούντας θεραπεύετε…δωρεάν ελάβετε δωρεάν δότε» (Ματθ. 10,8).
Τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της στάσης ζωής αποτελούν αναμφίβολα οι Άγιοι Ανάργυροι, που ονομάστηκαν έτσι επειδή προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στους συνανθρώπους τους χωρίς να λαμβάνουν χρηματική αμοιβή (αργύριον) για το έργο τους.
Υπάρχουν πολλοί άγιοι που έλαβαν αυτόν το χαρακτηρισμό (Κοσμάς και Δαμιανός, Κύρος και Ιωάννης, Παντελεήμων και Ερμόλαος, Σαμψών και Διομήδης). Στην εκκλησιαστική τάξη τιμώνται, επιπροσθέτως, με την έβδομη κατά σειρά μερίδα κατά την Ακολουθία της Προσκομιδής.
Ειδικά με τα ονόματα Κοσμάς και Δαμιανός η εκκλησιαστική παράδοση γνωρίζει τρία ζεύγη Αγίων Αναργύρων. Κατά την 1η Ιουλίου, συγκεκριμένα, τιμώνται οι άγιοι που κατάγονται από τη Ρώμη. Αυτοί έζησαν στα χρόνια του βασιλιά Καρίνου (283-284) και ήταν ονομαστοί γιατροί, οι οποίοι το μόνο που ζητούσαν ως αμοιβή, ήταν η πίστη στον αληθινό Θεό. Ο φθόνος όμως των ειδωλολατρών και των συναδέλφων τους για τις επιτυχίες τους, τούς οδήγησε με κατηγορίες στο βασιλιά με την κατηγορία της μαγείας. Στην ανάκριση και τις απειλές που ακολούθησαν, δεν απαρνήθηκαν την πίστη τους και μάλιστα γιάτρεψαν και τον ίδιο το βασιλιά.
Η εκκλησιαστική παράδοση θέλει τον τελευταίο να μεταστρέφεται στο Χριστιανισμό μαζί με την οικογένειά του και να τους αφήνει ελεύθερους. Όμως ο εθνικός κατήγορός τους επιζητούσε την εξόντωσή τους. Έτσι, τους ζήτησε να ανεβούν μαζί του σε μια ορεινή περιοχή, για να μαζέψουν βότανα και εκεί τους θανάτωσε με λιθοβολισμό.
Ας ευχηθούμε, σε μια εποχή που μαζί με τα υπόλοιπα αγαθά έχει περιέλθει και η ανθρώπινη υγεία σε άκρατη εμπορευματοποίηση, το παράδειγμά τους να εμπνεύσει τους επαγγελματίες που σχετίζονται με τον ανθρώπινο πόνο, ώστε να προσφέρουν το έργο τους με αλληλεγγύη και αλτρουισμό, προς θείαν ευαρέσκειαν. Προσέτι δε, στις συνθήκες της σημερινής κρίσεως, οι άγιοι να πρεσβεύουν να πολλαπλασιαστούν αυτοί που εργάζονται ανιδιοτελώς για την περίθαλψη των οικονομικά ασθενών ομάδων του πληθυσμού και φροντίζουν τους αναξιοπαθούντες αδελφούς μας.