Ο Άγιος Δημήτριος, εμπνέει με το βίο του, το μαρτύριό του, αλλά και τα θαύματά του τον ορθόδοξο αγιογράφο, ο οποίος συνθέτει τις σχετικές εικόνες.
διάφορους κινδύνους, οι παραστάσεις, στις οποίες ο άγιος εικονίζεται στρατιωτικός, είτε πεζός είτε καβαλάρης, είναι συνηθισμένες στην ορθόδοξη αγιογραφία.
Μεταξύ αυτών των αγιογραφιών ο Άγιος Δημήτριος απεικονίζεται και έφιππος σε κόκκινο άλογο, σε αντίθεση με το λευκό άλογο του Άη Γιώργη.
Στην εικόνα αυτή ο άγιος Δημήτριος παρουσιάζεται καβαλάρης με στρατιωτική στολή πάνω σε κόκκινο άλογο φονεύοντας με το δόρυ του τον πολεμοχαρή τσάρο των Βουλγάρων Ιωαννίτζη, που οι Βυζαντινοί τον αποκαλούσαν «Σκυλογιάννη», (και όχι το βάρβαρο παλαιστή Λυαίο όπως εσφαλμένα έχει γραφτεί) ενώ ήταν έτοιμος να επιτεθεί στη Θεσσαλονίκη το 1206 ή 7. Η εικόνα και το γεγονός από εδώ.
Πώς όμως ένας άγιος εικονίζεται να σκοτώνει έναν άνθρωπο;
Λεπτομέρειες μας παρέχει αυτή η αναλυτική μελέτηγια τη ζωή του αγίου Δημητρίου και την τιμή προς το πρόσωπό του στο πέρασμα των αιώνων. Ο Σκυλογιάννης πέθανε από πλευρίτιδα, αλλά ο θάνατός του αποδόθηκε σε θεία δίκη. Σε ιστορικό κείμενο (Σταυράκιος) αναφέρεται όραμα, όπου ο άγιος εμφανίστηκε να ρίχνει το κοντάρι του στο σκληρό πολιορκητή, για να σώσει το λαό της πόλης του. Δε σκότωσε λοιπόν με τα όπλα του ο άγιος το Σκυλογιάννη, αλλά ο θάνατός του από ασθένεια λίγο πριν χτυπήσει τη Θεσσαλονίκη αποδόθηκε σε θεία παρέμβαση, που σταμάτησε τους κατακτητικούς πολέμους του, με τη μεσιτεία του αγίου Δημητρίου προς το Θεό (συμβολικά, «τον κοντάρεψε»).
Το παράδοξο είναι ότι το βουλγαρικό έθνος τίμησε τρομερά τον άγιο, τον θεώρησε προστάτη του, εμψυχωτή του κατά την τουρκοκρατία, και μάλιστα βουλγαρική βιογραφία του αναφέρει, κάνοντας αναχρονισμό, πως ο πατέρας του ήταν Βούλγαρος. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για το πώς οι Βούλγαροι έβλεπαν το Σκυλογιάννη – τίμησαν και «βουλγαροποίησαν» (οικειοποιήθηκαν) τον άγιο που, κατά τους Βυζαντινούς, έβαλε τέρμα στη βασιλεία του δικού τους βασιλιά.
Στο πρόσωπο του αγίου Δημητρίου η Θεσσαλονίκη βλέπει πάντοτε τον προστάτη της, το στήριγμά της. (Η απελευθέρωση της πόλης από τους Τούρκους το 1912 συνέπεσε με την ημέρα της γιορτής του Αγίου μας).
Δίκαια παρατηρήθηκε, πως από όλες τις εικόνες του Αγίου Δημητρίου, η εικόνα του έφιππου αγίου αγαπήθηκε περισσότερο, γιατί ενσαρκώνει τα ελληνικά ιδεώδη της παλικαριάς και της λεβεντιάς. Στη συνείδηση των πιστών ο άγιος Δημήτριος δεν είναι μόνο, κατά τον υμνωδό, «κρηπίς ακατάβλητος και θεμέλιος άρρηκτος και πολιούχος, οικιστής και υπέρμαχος» της πόλεως της Θεσσαλονίκης και «εν πολλοίς και πολλάκις κινδύνοις χαλεποίς των Θεσσαλονικέων προϊστάμενος», αλλά και ο μέγας υπέρμαχος της οικουμένης.
Για τούτο ψάλλει η Εκκλησία μας, «Μέγαν εύρατο εν τοις κινδύνοις, σε υπέμαχον η οικουμένη, αθλοφόρετα έθνη τροπούμενον. Ως ουν Λυαίου καθείλες την δύναμιν, εν τω σταδίω θαρρύνας τον Νέστορα, ούτως Άγιε, μεγαλομάρτυς Δημήτριε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος» (απολυτίκιο του Aγίου)
Το μύρο του Μεγαλομάρτυρος Αγίου Δημητρίου, Πολιούχου Θεσσαλονίκης
Ο Άγιος Δημήτριος στις πηγές αποκαλείται μεγαλομάρτυς φιλόπολις, σωσίπολις και μυροβλύτης. Μυροβλύτης γιατί ανέβλυζε μύρο από τον τάφο του, το οποίο ελάμβαναν οι πιστοί μέσα σε φιαλίδια που ήταν κατασκευασμένα από γυαλί, πηλό ή μολύβι, τα λεγόμενα κουτρούβια.
Η βυζαντινή μικροψηφιδωτή εικόνα του Αγίου Δημητρίου με μύρο
από τον τάφο του, τα σύμβολα των Παλαιολόγων και τις επιγραφές.
Το μύρο του Αγίου είναι το θαύμα του Θεού και η μεγάλη ευλογία του Μεγαλομάρτυρος προς τους πιστούς Χριστιανούς που επικαλούνται τις ακοίμητες πρεσβείες του.
Υπάρχουν πολλές αυθεντικές μαρτυρίες για το Μύρο του Πολιούχου της Θεσσαλονίκης Αγίου Δημητρίου. Παραθέτουμε ενδεικτικά τις ακόλουθες:
1) Δημήτριος Χρυσολωράς (τέλος 14ου – αρχές 15ου), σημειώνει ότι «το μύρο του Αγίου Δημητρίου δεν είναι νερό, διότι είναι παχύτερο από αυτό, ούτε ομοιάζει με τα υγρά που πηγάζουν από τη γη ή με παρασκευαζόμενα αρώματα, ούτε συγκρίνεται με αυτά. Είναι θαυμασιώτερο και από τα φυσικά και από τα παρασκευαζόμενα αρώματα».
2) Ιωάννης Καμενιάτης, εξιστορεί την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Σαρακηνούς (904 μ.Χ.) και αποκαλεί Μυροβλύτη τον Άγιο Δημήτριο.
3) Κωνσταντίνος Ακροπολίτης (Μέγας Λογοθέτης, συναξαριστής, ρήτωρ και επιστολογράφος) 1321 μ.Χ., αναφερόμενος σε θαύμα του Αγίου (θεραπεία οφθαλμών) τον χαρακτηρίζει Μυροβλύτη.
4) Ισίδωρος (1342-1396) και Γαβριήλ (1397-1416), Αρχιεπίσκοποι Θεσσαλονίκης. Ο πρώτος ονομάζει τον Άγιο «Μυρορρόα» και ο δεύτερος «Μυροβλύτη».
5) Επιγραφή του 1284 μ.Χ. Βρέθηκε στο τέμενος Εσκί Σεράϊ και λέγει γιά το Ναό του Αγίου Δημητρίου «έχει εντός του μέγαν Μυροβλύτην».
6) Η λειτουργική παράδοση και ζωή της Ορθόδοξης Εκκλησίας μετά το 10ο αιώνα με θαυμασμό και ευλάβεια αναφέρεται στον Μυροβλύτη Άγιο Δημήτριο.
Οι μαρτυρίες για το μύρο του Αγίου Δημητρίου είναι πολλές, μεγάλη όμως είναι και η χάρη που ελάμβαναν και λαμβάνουν μέχρι σήμερα όσοι γίνονται αποδέκτες της ευλογίας του Μύρου. Τα θαύματα που επιτελεί ο Άγιος (παλαιά και σύγχρονα) είναι πολλά και βαθύτατη η ευγνωμοσύνη των πιστών που θεραπεύονται ή βοηθούνται ποικιλοτρόπως.
Ο Μυροβλύτης και θαυματουργός Άγιος Δημήτριος, ανήκει όχι μόνον στη θεοφρούρητη πόλη,τη Θεσσαλονίκη,όπου διασώζεται ο πάνσεπτος Ναός του, κτίσμα του 5ου αιώνα, αλλά και στην Οικουμένη, η οποία τον τιμά και τον ευλαβείται με συγκινητικές εκδηλώσεις εδώ και δέκα επτά αιώνες.
H ακολουθία του καθαγιασμού- ευλογίας του Μύρου του αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου- βίντεο: