Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης: «Η μελέτη, η προσευχή, η ψαλμωδία είναι βιταμίνες που χρειάζεται κάθε μέρα η ψυχή»

- Γέροντα, μετά την επικοινωνία σας με τόσο κόσμο, ενώ το βράδυ φαίνεσθε πολύ ταλαιπωρημένος, το πρωί δεν υπάρχει στο πρόσωπό σας ίχνος από την ταλαιπωρία αυτήν, αλλά είστε φωτεινός. Πώς γίνεται αυτό;

- Εμ, δεν κόβω το σχοινί.

- Μερικές φορές, Γέροντα, όταν λόγω διακονίας δεν πάω στο Απόδειπνο και είμαι πολύ κουρασμένη, λέω: « θα ξαπλώσω και θα λέω την ευχή», αλλά τελικά με παίρνει ο ύπνος και δεν κάνω τίποτε.

- Όχι, ευλογημένη, ακόμη και όταν είσαι πολύ κουρασμένη, να μην πέφτης στο κρεββάτι, χωρίς να κάνης καθόλου προσευχή. Να λες ένα «Τρισάγιο» και τον 50ο Ψαλμό, να ασπάζεσαι την εικόνα του Χριστού και της Παναγίας, να σταυρώνης το μαξιλάρι σου και μετά να ξαπλώνης. Να βάζης και το ρολόι μια ώρα πριν από την Ακολουθία, για να σηκωθής να κάνεις τον κανόνα σου. Χρειάζεται βία, αλλά να νιώσης την βία ως ανάγκη, να το κάνης με την καρδιά σου . «ἱλαρὸν γὰρ δότην ἀγαπᾶ ὁ Θεός» . Και όταν, Γέροντα, δεν έχω καθόλου κουράγιο;

- Να βιάσης τον εαυτό σου να κάνη κάτι πνευματικό. Να φροντίζης κάθε μέρα να κάνης έστω και λίγη μελέτη και λίγη προσευχή. Η μελέτη, η προσευχή, η ψαλμωδία είναι βιταμίνες που χρειάζεται κάθε μέρα η ψυχή.

Να μην αφήνουμε την ημέρα να περνάη χωρίς καθόλου προσευχή . Θυμάμαι στον πόλεμο, όταν περνούσαν οι μέρες χωρίς να κάνουμε επίθεση, ρίχναμε και καμμιά τουφεκιά. Αλλιώς θα έλεγαν οι εχθροί: «αυτοί κοιμούνται» και θα μας έκαναν αιφνιδιασμό. Το ίδιο να κάνουμε και στον πνευματικό αγώνα. Όταν καμμιά φορά νιώθουμε εξάντληση και δεν μπορούμε να κάνουμε όλα τα πνευματικά μας καθήκοντα, να μην κόβουμε το σχοινί, την επικοινωνία με τον Θεό∙ να κάνουμε λίγες μετάνοιες , κανένα κομποσχοίνι. Να ρίχνουμε δηλαδή κανα-δυό ριπές, για να μην μας αιχμαλωτίση το ταγκαλάκι. Και , μόλις συνέλθουμε, να αρχίζουμε πάλι κανονικά τον αγώνα μας.

Όταν κανείς αφήνη τα πνευματικά, αν δεν κάνη έστω και λίγες μετάνοιες, κανένα κομποσχοίνι, μετά αγριεύει. Δουλειές μπορεί να κάνη, προσευχή όμως όχι. Βλέπω μοναχούς που κάνουν συνέχεια δουλειές και αφήνουν την μελέτη και την προσευχή. «Ας κάνω και αυτό, λένε ας κάνω και το άλλο», και η προσευχή μένει, και τελικά αγριεύουν , γίνονται σαν κοσμικοί. Έχω δει εργάτες που μπορεί να πελεκάνε πέτρες μέσα στον ήλιο ή να κόβουν ξύλα όλη μέρα, αλλά τριπλό μεροκάματο να τους δώσης, μισή ώρα στην εκκλησία δεν μπορούν να σταθούν∙ βγαίνουν έξω και καπνίζουν. Το έχω παρατηρήσει αυτό.

Όταν ο άνθρωπος δεν προσεύχεται, απομακρύνεται από τον Θεό και γίνεται σαν το βόδι∙ δουλεύει, τρώει, κοιμάται. Και όσο απομακρύνεται από τον Θεό, τόσο πιο δύσκολα γίνονται τα πράγματα. Ψυχραίνεται η καρδιά του, και ύστερα δεν μπορεί καθόλου να προσευχηθή. Για να συνέλθη, πρέπει να μαλακώσει η καρδιά του , να πάρη στροφή μετανοίας, να συγκλονισθή.