Διδαχές καί αποκαλύψεις Γέροντος Γαβριήλ του Ομολογητού

Β.1. – Πού να είναι τώρα ο Νοστράδαμος, που προφήτευε το μέλλον του κόσμου; τον ρώτησα μια μέρα.

– Ο Νοστράδαμος μαζί με τον Ιούδα κάθονται σε «κελί φυλακής». (137)

Β.2. Ο άγιος γέροντας Γαβριήλ εμπόδιζε την έλευση του Αντιχρίστου.

Βαριά άρρωστος ο Γέροντας σηκωνόταν από αγάπη, πιέζοντας τον εαυτό του, και καθόταν έξω στο κελί.

– Ακόμη δεν με παίρνει ο Κύριος, έλεγε.

Παρατηρούσε πολύ προσεκτικά τους ανθρώπους. Μερικούς τους ευλογούσε. Σε άλλους αποκάλυπτε. Σε όλους όμως δίδασκε την αγάπη. Όλα τα άλλα ήταν γι’ αυτόν ασήμαντα. Στους νέους έδινε ιδιαίτερη προσοχή. Μετρούσε την υπομονή και την ταπείνωσή τους. Παρακαλούσε τον Κύριο γι’ αυτούς, τους αγκάλιαζε και τους ευλογούσε, ενώ ταυτόχρονα υπέφερε από απίστευτους πόνους.

Μια μέρα του έκαναν δώρο μια μεγάλη εικόνα της Παναγίας, την οποία είχαν φέρει από το Αγιον Όρος. Χάρηκε πολύ:

– Η Παναγία δεν πηγαίνει έτσι, χωρίς λόγο, σε κανέναν. Και πρόσθεσε στο τέλος:

– Εγώ φεύγω!

– Πώς, π. Γαβριήλ, δεν θα σας δούμε να λειτουργείτε; τον ρώτησαν ανήσυχοι.

– Όχι. Φεύγω για να βάλω στο τραπέζι του Θεού την αγάπη σας. Φεύγω παίρνοντας μαζί μου την αγάπη σας.

Ύστερα, μας κοίταξε με μάτια ορθάνοιχτα και άρχισε πάλι τις σαλότητες.

– Δεν πρέπει να μείνω. Πιστέψτε με, αν δεν φύγω, ο Αντίχριστος δεν μπορεί να έρθει. Εγώ πρέπει να φύγω για να έρθει εκείνος. (Βλ. Β Θεσ. 2:6-8). Καταλάβετέ με. Πρέπει να πληρωθεί η Αγία Γραφή. Το Ευαγγέλιο το γράφει. Αυτός (που εμποδίζει τον Αντίχριστο) είμαι εγώ! (183-4)

Β.3. – Έζησα περίεργα γεγονότα. Δεν ξέρω πώς, με το σώμα ή με το πνεύμα, ήμουν ανεβασμένος στον ένατο ουρανό. Ο θρόνος του Κυρίου βρίσκεται στον ένατο ουρανό. Ήμουν και στην Κόλαση! Δεν με πιστεύετε; Και μας έδειξε κάτω στη γη.

– Εκεί κάτω οι άνθρωποι βασανίζονται. Κι εγώ πώς μπορώ να χαίρομαι; (213)

Β.4. Ο Κύριος επιτρέπει την πτώση στην αμαρτία. Έτσι φανερώνεται η ευσπλαχνία του Θεού. Όμως, όλοι μπορούν να μετανοήσουν κάποτε στο χρόνο που μεσολαβεί μέχρι το τέλος της ζωής τους. Ο χρόνος είναι το μεγάλο έλεος του Θεού. Στη διάρκειά του ο άνθρωπος μπορεί να σωθεί, αλλά μπορεί και να καταστραφεί. Ο άνθρωπος πρέπει ασταμάτητα να επιδιώκει να πλησιάζει τον Θεό. Τότε ο Κύριος θα τον ελεήσει και θα του δώσει όλα όσα του χρειάζονται.

Ο άνθρωπος μια φορά έρχεται στον κόσμο και μια φορά του δίνεται η ευκαιρία να σωθεί. Καμιά μετεμψύχωση δεν υπάρχει. Επιδίωξή σας (πρέπει να) είναι το να γίνετε παιδιά του Θεού. Κάθε βαπτισμένος μπορεί να ονομάζεται παιδί του Θεού. Με την εφαρμογή του Ευαγγελίου και τον ασκητικό του βίο, που θα τον οδηγήσουν στη Βασιλεία των Ουρανών, ο άνθρωπος γίνεται παιδί του Θεού.

Οι απόγονοι του Κάιν θεωρούνται (και αυτοί) παιδιά του Αδάμ. Όμως οι απόγονοι του Σηθ είναι παιδιά του Θεού. Δηλαδή τα παιδιά του Θεού δεν είναι τα σαρκικά παιδιά, αλλά τα (υπάκοα) παιδιά της Διαθήκης. Με αυτό ξεχωρίζουν τα παιδιά του Θεού από τα παιδιά του Πονηρού. Όποιος δεν κάνει καλό δεν είναι από τον Θεό, όπως κι εκείνος που δεν αγαπάει τον αδελφό του. Εμείς όμως, αδέλφια μου, περιμένουμε την υιοθεσία και την εξαγορά μας από τον Κύριο. (207-8)

Β.5. Ο π. Γαβριήλ δεν ξεχώριζε ποτέ κανέναν. Τους αγαπούσε όλους και πάντα ήταν έτοιμος να δώσει και τη ζωή του για τον καθένα. Δεν έτρωγε ούτε έπινε νερό όση ώρα συνομιλούσε με κάποιον που είχε προστρέξει σε εκείνον ζητώντας τη βοήθειά του.

– Έστω και μόνο έναν άνθρωπο να μισείς, τότε είσαι μακριά από τη Βασιλεία των Ουρανών. Να τους αγαπάτε όλους για να την κερδίσετε. Η αγάπη είναι μητέρα όλων των αρετών, μας έλεγε συχνά.

Είναι δύσκολο να περιγράψει κανείς την ανεξάντλητη καλοσύνη και χάρη του π. Γαβριήλ:

– Μακάρι όλοι να αξιωθούν της σωτηρίας και να μη κριθούν άξιοι τιμωρίας, παρακαλούσε με δάκρυα τον Δημιουργό. (208)

Β.6. – Ποιοι θα σωθούν; ρώτησε κάποιος διάκος.

– «Και έσεσθε μισούμενοι υπό πάντων διά το όνομά Μου. Ο δε υπομείνας εις τέλος, ούτος σωθήσεται» (Μαρκ. 13:13). Ιδού ο Θεός! Ισχυρός και μέγας, για τον οποίο δεν γνωρίζουμε ούτε την αρχή ούτε το τέλος Του. Η σοφία Του είναι ανεξερεύνητη και η καλοσύνη Του κρυφή. Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Ο Κάιν πάντα σκοτώνει τον Αβελ και ο δρόμος του τελευταίου κατευθύνεται προς την ευλογημένη αιωνιότητα. (209)

Β.7. Ο π. Γαβριήλ συχνά αναφερόταν στο εξής χωρίο: «Γίνεσθε ουν (λοιπόν) φρόνιμοι ως οι όφεις και ακέραιοι ως αι περιστεραί» (Ματθ. 10, 16). Και εξηγούσε:

– Αν σήμερα δεν συμπεριφέρεστε με σοφία και δεν είστε αγνοί και άδολοι, δεν θα σωθείτε. (209)

Β.8. – Θα έρθουν οι καιροί που ο Χριστιανός θα δυσκολευτεί να σωθεί. Τότε τι θα γίνει ο άπιστος;

Έπειτα αναφέρθηκε στις έσχατες μέρες, στις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουμε οι χριστιανοί, αλλά και στους πνευματικούς πατέρες, που αντί να σώζουν τις ψυχές θα τις καταστρέφουν.

– Τότε με ποιο κριτήριο πρέπει να διαλέξουμε τον πνευματικό μας πατέρα, Γέροντα;

-Από τα έργα του. (213)

Β.9. Οι Ιεχωβάδες επικαλούμενοι κάποια χωρία από την Αγία Γραφή, (Βλ. Λευιτ. 17, 14 και 7, 26-27), αρνούνται τη μετάγγιση αίματος, θεωρώντας ότι με το αίμα «μεταγγίζονται» και οι αμαρτίες. Ο πατήρ Γαβριήλ έλεγε γι’ αυτό το θέμα:

– Ναι, στο αίμα είναι οι αμαρτίες. Αλλά αν ο άνθρωπος πεθαίνει, πρέπει να του δώσεις αίμα για να τον σώσεις. Μεταγγίζεις αγάπη! Κι η αγάπη σκεπάζει τις αμαρτίες. (222)

Β.10. -Ο Θεός μας ζητάει οι καλές πράξεις που κάνουμε να πηγάζουν από την καρδιά μας. Ό,τι καλό κάνουμε στους άλλους, να το κάνουμε για τον Κύριο (Βλ. Ματθ. 25,40). Όταν κάνεις το καλό, ανεβαίνεις μια σκάλα. Όταν αμαρτάνεις, την κατεβαίνεις. Κι αυτό συμβαίνει σ’ όλη μας τη ζωή. (223)

Β.11. Σε πολλούς που ζητούσαν να προσευχηθεί για κάποιο ζήτημα που τους απασχολούσε ο Γέροντας έλεγε:

– Ο Θεός μου είπε: «Γαβριήλ, αυτός ο ίδιος δεν μου το ζητάει. Γιατί εσύ λοιπόν με παρακαλάς»; Και τότε έβαζε πολλές φορές τον επισκέπτη να προσευχηθεί:

– Να παρακαλέσεις εσύ τον Κύριο! Γονάτισε και, έτσι γονατιστός, να λες τον 50ό ψαλμό. (236)

Β.12. Ο π. Νικόλαος Μακαρασβίλι έλεγε ότι η επαφή με τον πατέρα Γαβριήλ, η υπακοή και ο δρόμος της αρετής τον δίδαξε πως ο άνθρωπος, καθώς προχωρά στην πνευματική ζωή, ανεβαίνει την εξής κλίμακα:

Αμαρτωλός.

Ανθρωπος που τηρεί τις δέκα εντολές.

Πιστός, δοκιμασία του Αβραάμ.

Ιερομόναχος, μαθητής, εκείνου που αναζητά τη γνώση.

Υπακοή μόνο στον Θεό κι όχι στον άνθρωπο.

Αντίληψη του πνεύματος του άλλου (διόραση).

ΑΓΙΟΣ. (241)

Β.13. Κάποιες φορές που παρακαλούσαν τον Γέροντα να τους ευλογήσει, εκείνος έλεγε:

– Ο Θεός να σε ελεήσει, όταν εσύ ελεείς τον βασανισμένο σαν εσένα άνθρωπο… (241)

Β.14. Ο γέροντας Γαβριήλ για την αμαρτωλή προσευχή:

– Πείτε μου τι να συμβαίνει; Πότε μπορεί η προσευχή να λογαριαστεί ως αμαρτία;

– Μήπως όταν κάποιος δεν προσεύχεται σωστά;

– Όχι, όταν προσεύχεται σωστά.

– Μήπως όταν δεν προσεύχεται με την καρδιά του;

– Όχι, όταν προσεύχεται με την καρδιά του.

– Μήπως όταν δεν έχει συγκεντρωμένο το νου του όταν προσεύχεται;

– Θέλεις να γίνεις και άγιος; Είναι πολύ δύσκολο όταν προσεύχεσαι να μη σε βομβαρδίζουν λογισμοί.

– Τότε μπορείτε να μας εξηγήσετε πότε συμβαίνει αυτό, π. Γαβριήλ;

– Αμέσως, είπε ο Γέροντας.

Εκείνη τη στιγμή ήρθε μια πιστή για να πάρει την ευχή του. Ο πατήρ Γαβριήλ την παρακάλεσε να κάνει κάτι και εκείνη απάντησε ότι δεν μπορούσε εκείνη την ώρα. Και ο π. Γαβριήλ μας είπε:

– Τώρα αυτή θα πάει να προσεύχεται πέντε ώρες. Αλλά θα την ακούσει ο Θεός που δεν με βοήθησε; Αν δεν τηρείτε τις εντολές του Θεού, καλύτερα να μην Τον κουράζετε με τόσες προσευχές. Δεν σας ακούει και οι προσευχές σας λογαριάζονται ως αμαρτίες. (242)

Β.15. Για το Μυστήριο της Βαπτίσεως:

Μόλις απέκτησα το πρώτο μου παιδί, ρώτησα τον π. Γαβριήλ πότε θα ήταν καλύτερα να το βαπτίσω, και μου απάντησε:

– Το πνεύμα και το σώμα δημιουργούνται μαζί, με τη σύλληψη. Όταν συλληφθεί το παιδί, στην αρχή ζει με την ψυχή, όμως μετά ο Κύριος, στη μήτρα της μητέρας, δίνει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, για να συνεχιστεί η ζωή τον τέταρτο μήνα από τη σύλληψη. Εκείνη τη χρονική στιγμή το παιδί στην κοιλιά θα κινηθεί και με τα άκρα του θα σε κλωτσήσει. Θα σου επισημάνει την παρουσία του: «Να ‘μαι! Ήρθα».

Το παιδί πρέπει να βαπτιστεί οκτώ ημέρες μετά τη γέννησή του. Αν η ζωή του βρεθεί σε επικίνδυνη κατάσταση, τότε μπορεί να βαπτιστεί και πριν από τις οχτώ μέρες. Αν περάσουν οι σαράντα μέρες και το παιδί πάθει κάτι, τότε οι γονείς είναι υπόλογοι στον Θεό. Αν πεθάνει αβάπτιστο μέσα στις σαράντα μέρες, θα ισχύσουν οι παλιοί νόμοι. Αν όμως περάσουν τις σαράντα μέρες, τότε πάει προσωρινά στον Αδη, αλλά δεν βασανίζεται. Κάθεται στις λάσπες αλλά δεν τιμωρείται, γιατί είναι πνεύματα αγγελικά. Στην τελική Κρίση θα βγουν αυτά τα πνεύματα από τον Αδη. Θα ελευθερωθούν απ’ όλα. Όμως δεν θα δουν το μεγαλείο του Θεού, γιατί δεν έχουν λάβει το Αγιο Πνεύμα!

Μέχρι που να βαπτίσεις το παιδί, βάλε το Σταυρό δίπλα στο κρεβάτι του. Το βαπτισμένο παιδί μπορεί να το πολεμά ο πονηρός ή να το ενοχλεί μια αρρώστια και αυτό δεν μπορεί να σου το πει. Γι’ αυτό πρέπει ο ιερέας να διαβάζει, με σταυρό που έχει τον Εσταυρωμένο, τις ειδικές ευχές για τα νήπια. Αν το παιδί ασθενήσει και δεν προλαβαίνεις να το βαπτίσεις, τότε ακόμη και ο παππούς μπορεί να βαπτίσει τον εγγονό του. Σε αυτή την περίπτωση ούτε ο άγγελος μπορεί να εμποδίσει τη βάπτιση. Ο νονός είναι υπεύθυνος για το βαπτιστήρι του, για να μην πεθάνει πνευματικά. Αν όμως ο νονός πει κάτι και το βαπτιστήρι του δεν τον ακούσει, τότε εκείνος δεν φέρει ευθύνη. (245)

Β.16. Τι δύναμη έχει, Γέροντα, το ευχέλαιο;

– Το ευχέλαιο έχει τέτοια δύναμη, που εκείνη τη στιγμή ο άνθρωπος γίνεται σαν μικρό παιδί. Αν ο άνθρωπος είναι υγιής και δεν έχει ανάγκη, τότε το ευχέλαιο δεν κάνει να γίνεται παραπάνω από δύο φορές το χρόνο. Είναι μεγάλο μυστήριο. (248)

Β.17. Στις αρετές ο Γέροντας, εκτός από το φόβο του Θεού, συνυπολόγιζε ως ιδιαίτερα σημαντική και την υπακοή. Πάντα έλεγε ότι με την υπακοή μπορείς να πετύχες τη θεία σοφία, αλλά πως και η υπακοή χρειάζεται μεγάλη σοφία. Μια φορά ρώτησε κάποιον πολύ καλό υποτακτικό του:

– Αλήθεια, σε όλα πρέπει να με υπακούς;

– Ναι, π. Γαβριήλ.

– Μεγάλη ανοησία! Αν εγώ πέσω στο γκρεμό, θα μ’ ακολουθήσεις και εσύ; (265)

Β.18. Όταν χάρισαν στον π. Γαβριήλ λίγα μήλα, είπε στη μοναχή Παρασκευή:

– Να τα κάνουμε γλυκό. Όμως να τα βράσεις μαζί με τα κουκούτσια τους.

Εκείνη δεν τον άκουσε. Σκέφτηκε ότι έτσι το γλυκό θα ξυνίσει. Και τα έβρασε όπως εκείνη θεώρησε σωστό, χωρίς δηλαδή τα κουκούτσια τους. Σε λίγο καιρό όμως όλο το γλυκό χάλασε. (265)

Β.19. Όταν ήταν έγκυος η γυναίκα μου, ρώτησα τον Γέροντα αν έπρεπε να νηστέψει.

– Πού ακούστηκε μια έγκυος ή αυτή που θηλάζει παιδί να νηστεύουν; (273)

Β.20. Για την εγκράτεια:

Ο π. Γαβριήλ συχνά εξηγούσε στη νεολαία τη σημασία της εγκράτειας και δίδασκε τους νέους πώς να ελέγχουν τα συναισθήματά τους. Όταν κάποτε τον ρώτησα τι σημαίνει να κοιτάζεις με πονηρό τρόπο κάποιον, μου εξήγησε:

– Να, εδώ σ’ εμποδίζει το μέρος. Αλλά ακόμη κι αν σου συμβεί στο δάσος και δεν υποκύψεις στην επιθυμία, αυτό σημαίνει ότι δεν αμάρτησες. Όμως εσύ είσαι άνδρας. Ήρθε η ηλικία σου. Έχεις από τη φύση σου ανάγκη – και αυτό είναι ευλογία του Θεού. Και αγωνίζεσαι γι’ αυτό. Το σημαντικότερο είναι να μην πέφτεις στην αμαρτία της υπερηφάνειας, που είναι πιο μεγάλη αμαρτία από τους σαρκικούς λογισμούς και τις επιθυμίες. Δεν είσαι Θεός, να μη σε πονάει τίποτα. Αν ο άνθρωπος δεν είχε καμιά επιθυμία, θα έλεγε: «Τι μου χρειάζεται ο Θεός»; Όμως ο Κύριος τα επιτρέπει όλα αυτά για να διαλέξει ο ίδιος ο άνθρωπος το πώς πρέπει να πορευτεί προς τον Θεό.

Κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, όταν στα ζευγάρια ο ένας νηστεύει και θέλει να εγκρατεύεται, ενώ ο άλλος έχει επιθυμία, καλύτερα είναι να πλησιάσουν ο ένας τον άλλον, παρά να γκρεμιστεί η οικογένεια με την αναζήτηση άλλου συντρόφου. (273)

Β.21. Ο π. Γαβριήλ είπε σε μια έγκυο γυναίκα:

– Το παιδί ακούει, γι’ αυτό να του μιλάτε από τώρα για τον Θεό, κι έτσι να το μεγαλώσετε.

– Τι λέτε, π. Γαβριήλ, πώς είναι δυνατόν ν’ ακούει το παιδί μέσα στην κοιλιά της μάνας;

– Δεν το πιστεύετε δηλαδή;

Και στρεφόμενος προς την κοιλιά της μητέρας είπε:

– Ε; Δεν ακούς το λόγο του Κυρίου;

Τότε το παιδί άρχισε να κλωτσάει τόσο δυνατά την κοιλιά της μητέρας του, που εκείνη διαμαρτυρήθηκε:

– Το παιδί δεν με αφήνει να ηρεμήσω. Μπορώ, σας παρακαλώ, να βγω λίγο έξω; (279)

Β.22. Ένας λαϊκός τον ρωτούσε διάφορα για την πνευματική ζωή:

– Γιατί ενδιαφέρεσαι; απόρησε ο Γέροντας.

-Έτσι, χωρίς ιδιαίτερο λόγο, απάντησε εκείνος.

– Τότε μη με ρωτάς. Διότι, αν σου απαντήσω, θα έχεις πλέον τη γνώση και θα είσαι υποχρεωμένος να την τηρείς. Κι αν δεν την τηρήσεις, θα τιμωρηθείς. «Ο γνούς και μη ποιήσας δαρήσεται πολλάς» (βλ. Λουκ. 12:47).

Στις έσχατες ημέρες, θα ζητείται από τους λαϊκούς να τηρούν μόνο τις δέκα εντολές για να σωθούν. Όμως οι μοναχοί πρέπει να ζουν σύμφωνα με τους κανόνες του Ευαγγελίου για να σωθούν. (285)

Β.23. Ήθελε οι μοναχές να συνηθίσουν την αυστηρή ζωή του μοναστηριού. Τις ασκούσε στην υπομονή και την υπακοή. Κι έλεγε:

– Καλύτερα μια καλή μητέρα, παρά μια κακή μοναχή! (287)

Β.24. Η αρετή της φιλοπατρίας:

Ο π. Γαβριήλ πονούσε πολύ για τη χώρα του. Όταν τον έπιανε η μελαγχολία για τη Γεωργία, φώναζε τη μοναχή Παρασκευή που τον φρόντιζε και την παρακαλούσε να τραγουδάει ένα νανούρισμα, το «Ιαβ-νάνα». Αυτή η μελαγχολική μελωδία του θύμιζε τον πόνο των Γεωργιανών.

– Αλοίμονο στον μοναχό ή στη μοναχή που δεν νιώθουν τον πόνο του λαού τους! Πώς μπορεί ο μοναχός να είναι καλά όταν ο λαός βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση; Όπου είναι ο λαός εκεί είναι και ο μοναχός! (287)