Η συμπεριφορά του Χριστού (Ευαγγελικό Ανάγνωσμα Κυριακής μετά τα Φώτα)

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἀκούσας ὁ Ἰησοῦς ὅτι ᾽Ιωάννης παρεδόθη ἀνεχώρησεν εἰς τὴν Γαλιλαίαν. Καὶ καταλιπὼν τὴν Ναζαρὲτ ἐλθὼν κατῴκησεν εἰς Καπερναοὺμ τὴν παραθαλασσίαν ἐνὁρίοις Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλίμ· ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ ᾽Ησαΐου τοῦ προφήτου
λέγοντος· Γῆ Ζαβουλὼν καὶ γῆ Νεφθαλίμ, ὁδὸν θαλάσσης, πέραν τοῦ ᾽Ιορδάνου, Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν, ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκότει φῶς εἶδεν μέγα, καὶ τοῖς καθημένοις ἐν χώρᾳ καὶ σκιᾷ θανάτου φῶς ἀνέτειλεν αὐτοῖς. ᾽Απὸ τότε ἤρξατο ὁ ᾽Ιησοῦς κηρύσσειν καὶ λέγειν· Μετανοεῖτε, ἤγγικεν γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.

Η συμπεριφορά του Χριστού απέναντι στους ανθρώπους δεν ήταν μονολιθική. Είχε μια ποικιλία εκδηλώσεων. Άλλωστε ο Χριστός ενσαρκώθηκε και φανερώθηκε στους ανθρώπους και έτσι αποκαλύφθηκε η σοφία του, με σκοπό «προτεθῆναι τὴν αὐτοῦ πολιτείαν εἰς μίμησιν», δηλαδή για να γίνει η ζωή του σε μας πρότυπο για μίμηση, παρατηρεί ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Ανάλογα με την κάθε περίπτωση που του παρουσιαζόταν, ενεργούσε. Όχι διπλωματικά και με ιδιοτέλεια, αλλά πάντοτε έχοντας ως γνώμονα τη σωτηρία του ανθρώπου. Άλλοτε μιλούσε ταπεινά για το πρόσωπό του κι άλλοτε απεκάλυπτε τη θεότητά του. Άλλοτε ερχόταν στα Ιεροσόλυμα και μιλούσε μπροστά σ’ όλο τον κόσμο για θέματα σοβαρότατα κι άλλοτε έφευγε και κρυβόταν στη Γαλιλαία για να αποφύγει τον φθόνο των εχθρών του και την άκαιρη σύλληψή του. Μια τέτοια περίπτωση είναι κι αυτή που περιγράφει το σημερινό Ευαγγέλιο.

Η αναχώρηση του έγινε μετά τη σύλληψη του Ιωάννου του Προδρόμου (Ματθ. 4, 12). Ένας λόγος είναι ότι ο Ιησούς απέφευγε τη δημοσιότητα και απέβλεπε στην προετοιμασία των μαθητών του για το επικείμενο πάθος του. Άλλος λόγος είναι ότι ακόμα δεν είχε έλθει η ώρα του να σταυρωθεί- «οὐτὸ παθεῖν φεύγων, διὰ τοῦτο γὰρ ἐλήλυθεν, ἀλλὰ καιρὸν ἀναμένων ἐπιτήδειον εἰς τοῦτο», δηλαδή ο Κύριος δεν ήταν ένας δειλός που απέφευγε τους κινδύνους του έργου του, αλλά ήταν συνετός και επεδίωκε τον κατάλληλο καιρό για να σταυρωθεί, θα σημειώσει ο άγιος Κύριλλος. Ο ίδιος είχε πει πως στον κόσμο αυτό ήλθε, για να σταυρωθεί- «ἀλλὰ διὰ τοῦτο ᾖλθον εἰς τὴν ὥραν ταύτην» (Ἰω. 12, 27). Εάν σταυρωνόταν γρήγορα, θα καταστρεφόταν μεγάλο μέρος του έργου του. Η φυγή του δεν ήταν δειλία αλλά σωφροσύνη. Δεν έβαζε σε άσκοπους κινδύνους τον εαυτό του.

Το παράδειγμα του Κυρίου, που απέφευγε να εκτεθεί άσκοπα, έχει πολλά να μας πει. Τίποτε δεν πρέπει να κάνουμε με διάθεση υπερβολής. Ούτε συντηρητικοί να είμαστε αλλ’ ούτε και φιλελεύθεροι στα πνευματικά θέματα. Ακόμη και στις κοσμικές υποθέσεις μας να ενεργούμε συνετά. Πάντοτε να ακολουθούμε τη μέση οδό που διατηρεί η Εκκλησία μας. Να αναφέρουμε μερικά παραδείγματα:

Ας δούμε το παράδειγμα της νηστείας. Άλλοι νηστεύουν πολύ κι άκριτα, κι άλλοι, ίσως είναι οι πιο πολλοί, καθόλου. Ο άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης λέγει πως ο άνθρωπος οφείλει να είναι «δόκιμος ζυγοστάτης», δηλαδή καλή ζυγαριά. Ούτε την ασιτία να επικροτήσει, γιατί θα τον οδηγήσει στην ατονία και στην κατάρρευση, αλλ’ ούτε και την πολυφαγία, γιατί θα τον οδηγήσει στην ασωτία. Οι διάφορες πνευματικές ασκήσεις της αρετής να είναι σύμμετρες με τις δυνάμεις μας για να έχουμε κανονική πνευματική πρόοδο. Πολλές φορές άνθρωποι που πρωτογνώρισαν τον Χριστό, έπεσαν με τα μούτρα στην πνευματική ζωή κι όταν έφυγε ο ζήλος ξαναγύρισαν στις προηγούμενες συνήθειές τους κι έγιναν χειρότεροι- «καὶ γίνεται τὰ ἔσχατα τοῦ ἀνθρώπου ἐκείνου χείρονα τῶν πρώτων» (Ματθ. 12, 45).