Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς
Η Ανυσία γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη από γονείς πλούσιους και επιφανείς, οι οποίοι της μετέδωσαν τα νάματα της χριστιανικής Πίστεως. Ορφάνεψε όμως και από τους δύο γονείς της, σε νεαρή ηλικία. Έκτοτε ζούσε αφιερωμένη στην προσευχή και τη μνήμη του Θεού.
Διάπυρος ήταν ο πόθος της Ανυσίας για τον Χριστό και συχνά έλεγε: «Ω! πόσο ψεύτικη η ζωή της νεότητας· είτε σκανδαλίζει κανείς είτε σκανδαλίζεται. Είναι καλύτερο το γήρας, αλλά θλίψη με συνέχει για το χρονικό διάστημα που με χωρίζει από τον ουρανό».
Πούλησε όλα τα υπάρχοντά της και διένειμε το χρηματικό ποσό στους απόρους, ενώ η ίδια ζούσε από τον κόπο των χεριών της. Τηρούσε αυστηρή νηστεία, κοιμόταν πολύ λίγο και έχυνε άφθονα δάκρυα στην προσευχή της. Όταν της ερχόταν ύπνος, έλεγε στον εαυτό της: «Είναι επικίνδυνο να καθεύδω, ενώ οι εχθροί μου αγρυπνούν»!
Την εποχή εκείνη, ο δυσσεβής αυτοκράτορας Μαξιμιανός εξέδωσε διάταγμα σύμφωνα με το οποίο οποιοσδήποτε μπορούσε να σκοτώσει χριστιανό, οποτεδήποτε και οπουδήποτε τον συναντούσε, χωρίς γι’ αυτό να δικαστεί ή καταδικαστεί.
Κάποια ημέρα η αγία αυτή παρθένος είχε βγει έξω για να πάει στην εκκλησία. Την ημέρα εκείνη οι ειδωλολάτρες γιόρταζαν τη γιορτή του ήλιου. Καθ’ οδόν συνάντησε έναν στρατιώτη, ο οποίος ελκύστηκε από την ομορφιά της και την πλησίασε με ανήθικο σκοπό, ρωτώντας να μάθει το όνομά της. Εκείνη έκανε το σημείο του Σταυρού και είπε: «Είμαι δούλη του Χριστού και πηγαίνω στην εκκλησία».
Όταν ο ακόλαστος στρατιώτης ήρθε πιο κοντά και άρχισε να της λέει ανοησίες, εκείνη τον έσπρωξε μακριά και τον έφτυσε κατά πρόσωπο. Ο στρατιώτης έβγαλε το σπαθί του και το έμπηξε κάτω από το πλευρό της. Έτσι έλαβε μαρτυρικό τέλος η επίγεια ζωή της αγίας Ανυσίας, το έτος 298. Οι χριστιανοί την ενταφίασαν με όλες τις τιμές. Στον ουρανό δέχθηκε από τον Θεό τον στέφανο της δόξης, εισερχόμενη, στην Αιώνια Βασιλεία. Αργότερα κτίστηκε εκκλησία προς τιμήν της αγίας Ανυσίας, πάνω απ’ τον τάφο της.
Ύμνος στην αγία μάρτυρα Ανυσία
Η αγία Ανυσία προσευχόταν στον Θεό, γονατισμένη διαρκώς και λουσμένη στα δάκρυα της:
«Ω Κύριε Ιησού Χριστέ, η Πηγή της αιωνίου Ζωής, η Κιβωτός των αφθάρτων αγαθών, βοήθησέ με, Θεέ μου, βοήθησέ με να διαφυλαχθώ παρθένος μέχρι τον θάνατό μου· ως παρθένος να εισέλθω στην αιώνια ανάπαυση και ν’ αξιωθώ της Ουρανίου Βασιλείας Σου!
*
Χαρίτωσέ με, Σωτήρα μου, με τη Χάρη Σου, να αξιωθώ να μαρτυρήσω για Σένα, για Σένα να θυσιαστώ!
Ποθώ θυσία να γίνω στον Θεό μου, γι’ αυτό αξίωσέ με, Κύριε, να κερδίσω αυτό που επιθυμώ!».
*
Ενωτίσθη ο Θεός την προσευχή της παρθένου Ανυσίας και της έδωσε τη Χάρη Του: να αξιωθεί γι’ Αυτόν να μαρτυρήσει!
*
Τώρα στον Παράδεισο λάμπει η αγία Ανυσία, σαν αστέρας εν μέσω των αστέρων, σαν άγγελος εν μέσω των αγγέλων, και υπέρ ημών πρεσβεύει προς τον Αθάνατο Χριστό!
(Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, Ο Πρόλογος της Αχρίδος, Δεκέμβριος, εκδ. Άθως, σ.274-275, 278-279)