Προηγούμενος Ανδρέας Αγιοπαυλίτης (1904 – 2 Φεβρουαρίου 1987)
Τόν μακαριστό προηγούμενο της σεβασμίας Ιεράς Μονής του Οσίου Παύλου αρχιμανδρίτη Ανδρέα,είχα την μεγάλη ευλογία να γνωρίσω όταν ήταν Ηγούμενος της Μονής. Στην μνήμη μου έχει ανεξίτηλα χαραχθεί η αγαθή και γαλήνια μορφή του που σε συνδυασμό με το αυστηρό αγιορείτικο ύφος προκαλούσε δέος και σεβασμό.
Μου είχε κάνει εντύπωση η απλότητα και συνάμα η ασκητικότητα του βίου του.Πάντα πρώτος στις ιερές ακολουθίες όπως και στα διακονήματα της Μονής.Αυστηρός τηρητής του τυπικού και των ιερών παρακαταθηκών του κτήτορος του Μοναστηριού,οσίου Παύλου του Ξηροποταμινού, πράος,διακριτικός και πολύ εργατικός. Τον θυμάμαι να ενθαρρύνει τον επίσης μακαριστό γέροντα Θεοδόσιο Αγιοπαυλίτη στην συγγραφή του έργου "Ο αγνοημένος Θησαυρός"λέγοντας συνεχώς πως θα σωθούν ψυχές αν κατανοήσουν την ανάγκη της συχνής προσελεύσεως στα μυστήρια της εξομολογήσεως και της Θείας Μεταλήψεως.
Άριστος Πνευματικός ο ίδιος ,δεν παρέλειπε να εξομολογείται τακτικά στον περίφημο Μικραγιαννανίτη Πνευματικό Διονύσιο τον οποίο καλούσε συχνά στο Μοναστήρι προς εξομολόγηση των αδελφών που έβρισκαν ανάπαυση στο πετραχήλι του . Ο μακαριστός αξιώθηκε να δει και συνομιλήσει με την Κυρία Θεοτόκο και με τον άγιο Νικόλαο γεγονότα που δεν αποκάλυψε σε κανένα παρά μόνο στον Πνευματικό του που εκείνος μας τα αποκάλυψε μετά την κοίμηση του Γέροντα,όπως θα δούμε παρακάτω αφού πρώτα κάνουμε μια μικρή αναφορά στον βίο του.
Ο προηγούμενος Ανδρέας Αγιοπαυλίτης ως εφημέριος
της μονής με τα ιερά λείψανα.
15 Ιουνίου 2014 γεννήθηκε ο κατά κόσμον Άγγελος Ευαγγελάτος στο χωριό Αγκών της Κεφαλλονιάς το 1904. Ο πατέρας του Γρηγόριος στα τέλη του βίου του εκάρη μοναχός στη μονή του Αγίου Παύλου. Ως λαϊκός εργάσθηκε ως αστυνομικός. Καθημερινά από τότε έλεγε τους Χαιρετισμούς της Παναγίας, τους οποίους γνώριζε άπ’ έξω. Το 1934 ήλθε στη μονή του Αγίου Παύλου. Το 1935 εκάρη μοναχός και χειροτονήθηκε διάκονος στην πανήγυρη της Υπαπαντής και πρεσβύτερος στην πανήγυρη του Αγίου Παύλου του Ξηροποταμηνού από τον μητροπολίτη Μιλητουπόλεως Ιερόθεο († 1956). Το 1944 εξελέγη προϊστάμενος και το 1960 ηγούμενος.
Ο διάδοχός του αρχιμανδρίτης Παρθένιος γράφει περί αυτού: «Ο αείμνηστος προηγούμενος υπήρξεν άνθρωπος δραστήριος, αποφασιστικός και “ζηλωτής καλών έργων”, σκοπόν έχων την ιδίαν σωτηρίαν και την προαγωγήν και τελειοποίησιν της Αδελφότητος και των συμφερόντων της Ιεράς ημών Μονής του Αγίου Παύλου, της οποίας δις προέστη, ηγουμενεύσας εν πνεύματι αγάπης, διακρίσεως και κατανοήσεως του υψηλού και ιερού αξιώματος του Ηγουμένου».
Για ένα διάστημα είχε αποχωρήσει της μονής του για τη σκήτη του Αγίου Βασιλείου, όπου προσήλθε στην υπακοή του Γέροντος Γερασίμου Μενάγια († 1957).
Συνεχίζει ο Γέροντας Παρθένιος: «Η ενταύθα υποταγή και υπακοή του αειμνήστου ήτο υποδειγματική, καθώς ομολογούν πλείστοι όσοι επιζώντες αξιόπιστοι μάρτυρες. Εις το μακάριον έργον της εν Χριστώ υπακοής ήτο προθυμότατος, και εις τας πνευματικάς επιδόσεις θερμός ζηλωτής. Ως Ιερεύς εξυπηρετεί όλα τα παρεκκλήσια των ερημητηρίων, ιερουργών όπου εκαλείτο, ως καλός υποτακτικός διακεκριμένου Γέροντος. Αλλά και την ιδίαν Μονήν, όπου μετ’ ολίγον επανήλθεν, εξυπηρέτησεν ως ιερεύς και εφημέριος επί 22 συναπτά έτη, προσφέρων ως ιερεύς και προϊστάμενος τας προθύμους αυτού υπηρεσίας, όπου ήτο ανάγκη. Οφείλομεν να είπωμεν ότι ο μακαριστός Προηγούμενος Ανδρέας, εις το έργον της αγάπης και γενικώς εις τα μοναχικά του καθήκοντα και λοιπάς υποχρεώσεις, ήτο θερμός και βιαστής “και εν λόγω και εν έργω”, διά τούτο ηξιώθη ιδιαιτέρας εύνοιας παρά της Κυρίας ημών Θεοτόκου».
Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Είχε ιδιαίτερη ευλάβεια στην Παναγία και σε αυτή ανέθετε τα πάντα. Όταν κάποτε βρισκόταν στο μετόχι της μονής στον Μονοξυλίτη προς ησυχία, συνέβη το εξής θαυμαστό.
Είχε κατέλθει στην παραλία, για να συλλέξει διάφορα ξύλα για προσανάμματα, που είχε ξεβράσει η θάλασσα, λόγω της μεγάλης θαλασσοταραχής της προηγούμενης ημέρας. Πάνω σ ένα βράχο είδε μία ανθρώπινη σκιά και νόμισε πώς είναι κάποιος ναυαγός. Πλησίασε και βλέπει ότι ήταν μία μοναχή βαστώντας βιβλίο ανοιχτό και μολύβι. Τη ρώτησε αν χρειάζεται κάποια βοήθεια. Όταν του απάντησε αρνητικά, την ξαναρώτησε τι είναι το βιβλίο που βαστά.
Του είπε: «Είμαι η Κυρά του τόπου, και αυτή την δουλειά κάνω, από την μία άκρη του Αγίου Όρους έως την άλλην. Το βιβλίο είναι εισόδου, εξόδου και παραμονής των πατέρων του Αγίου Όρους. Αλλά, και αυτό που βλέπεις το βιβλίο, είναι γραμμένα τα ονόματα αυτών που παραμένουν και τελειώνουν εις το Άγιον Όρος, είναι γραμμένα εις την βίβλον της ζωής».
Δεν έδωσε τόση σημασία στα λόγια αυτά και αφού την ξαναρώτησε αν έχει κάποια ανάγκη και του είπε όχι, πήρε τον δρόμο για το μετόχι. Το απόγευμα πηγαίνοντας στο παρεκκλήσι για την τέλεση του εσπερινού και προσκυνώντας την εικόνα της Παναγίας θυμήθηκε το θέαμα, γέμισε χαρά κι έφυγε πάλι να πάει να συναντήσει εκείνη που είδε και άκουσε. Πλησίασε τον βράχο, όπου την είχε δει να κάθεται, και ήταν όλος λύπη, που εκείνη δεν ήταν εκεί. Από τον βράχο όμως έβγαινε μία υπέροχη ευωδία που μετέτρεψε τη λύπη του σε απέραντη χαρά. Πλημμύρισε από δάκρυα αγαλλιάσεως κι έτσι επέστρεψε στον τόπο του, ευφραινόμενος που αξιώθηκε να δει και να συνομιλήσει με την Αθωνίτισσα Θεοτόκο. Μετά την εκδημία του έγινε γνωστό το θαυμάσιο αυτό γεγονός από τον Πνευματικό του τον μακαριστό Αρχιμανδρίτη Διονύσιο Μικραγιαννανίτη.
Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Κατά την παραμονή του στο Μετόχι ο Γέροντας, δέχθηκε τις επισκέψεις Μοναχών της Μονής Εσφιγμένου οι οποίοι τον προέτρεπαν να ενταχθή στην αδελφότητα της Μονής των η οποία ήδη είχε αποκοπή απο το υπόλοιπο ʼΑγιον Όρος. Προβάλλοντας τα επιχειρήματα, για τα οικουμενικά ανοίγματα ορισμένων εκκλησιαστικών υπευθύνων τον προέτρεπαν να ασπασθή τον "ζηλωτισμό"για την ακρίβεια της πίστεως.
Ο αγαθός Γέροντας άρχισε να ταλαντεύεται στον λογισμό και ως εκ τούτου θεώρησε απαραίτητο να εντείνει τις προσευχές και ικεσίες πρός Κύριον για μια τέτοια απόφαση. Το δίλημα ήταν μεγάλο, πως να αφήση την Μετάνοιά του και τους αδελφούς του και να αποκοπή απο αυτούς; Απο το άλλο μέρος οι νουθετούντες προέβαλαν την Πίστη ως κινδυνεύουσαν και ως προδοθείσαν και άρα κατ'αυτούς θα έπρεπε να απαρνηθή τα προηγούμενα για να φυλάξη την Πίστη.
Στη σύγχυση αυτή των λογισμών, τον επισκεύθηκε ενας ιερωμένος. Είχε γαλήνια όψη και πρόσωπο ιλαρό πραγματική "εικόνα πραότητος".
-Γέροντα του λέει έχε την Ειρήνη του Θεού, απο που πάει ο δρόμος για τις Καρυές;
Προσεφέρθη ο αγαθός Γέροντας να τον οδηγήση.
-Πώς ονομάζεσε πάτερ; τον ρώτησε.
-Πάτερ Νικόλαος, απάντησε ο διαβάτης.
-Απο που είσαι;
-Απο την Κύπρο ξεκίνησα.
Τον αποχαιρέτησε αφού τον έδειξε το μονοπάτι και έκανε την κίνηση της επιστροφής πρός το Μετόχι. Αμέσως όμως σκέφθηκε. Δεν τον ρώτησα τον άνθρωπο μήπως πεινάει; μήπως χρειάζεται κάτι; Έχει πολύ δρόμο να διανύσει. Γυρίζει λοιπόν και τον φωνάζει πάτερ Νικόλαε, πάτερ Νικόλαε, πάτερ, πάτερ. Ο πατήρ είχε εξαφανισθή ενώ φυσιολογικά δεν θα είχε βαδίσει ούτε δέκα μέτρα. Μαζί με τον διαβάτη που αοράτως εξαφανίσθηκε, εξαφανίσθηκαν και οι λογισμοί του Γέροντος και ειρήνευσε διότι, παρ'όλη την ευαισθησία που είχε στα θέματα της πίστεως η προτροπή των συμβουλευσάντων αυτόν θα τον έβγαζε απο την Εκκλησία. Έτσι ο πατήρ Νικόλαος ο οποίος προφανώς ήταν ο ʼΑγιος Νικόλαος του έδειξε τον δρόμο για να πορευθή το υπόλοιπο της ζωής του, δηλαδή να μην απομακρυνθή απο την Εκκλησία. Ας σημειώσουμε ότι κατά μία παράδοση ο ʼΑγιος Νικόλαος "ξεκίνησε"την ιερατική του σταδιοδρομία απο την Μονή των Ιερέων η οποία βρίσκεται κοντά στην Πάφο της Κύπρου.Και αυτό το θαυμαστό γεγονός εμπιστεύθηκε μόνο στον Πνευματικό του ο οποίος μας το ανέφερε μετά την κοίμηση του Γέροντα.
Ανεπαύθη την ημέρα της εορτής της Παναγίας και της πανηγύρεως της μονής του, στις 2.2.1987, με την ελπίδα ότι είναι γραμμένος στο βιβλίο της Παναγίας. Η αρρυθμία της καρδίας του έφερε την παύση της. Εκοιμήθη τον αιώνιο ύπνο καθήμενος, γαλήνιος και ειρηνικός.
Αρχιμ.Τιμόθεος Ηλιάκης