H αυτοκράτειρα Θεοδώρα[1] στις 11 Μαρτίου του 843 αναστήλωσε τις άγιες εικόνες και έδωσε τέλος στην εκατονταετή περίοδο της εικονομαχίας.
Έτσι καθιερώθηκε κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή της Σαρακοστής να εορτάζεται η «Κυριακή της Ορθοδοξίας» σε ανάμνηση της αναστήλωσης των ιερών εικόνων και της νίκης της Ορθοδοξίας έναντι της εικονομαχίας.
Η αυτοκράτειρα Θεοδώρα είχε νυμφευτεί με τον πιο σκληρό διώκτη των εικόνων και των ιερών λειψάνων, τον αυτοκράτορα Θεόφιλο[2](829-842).
Η περίοδος της διακυβέρνησης του ήταν ιδιαίτερα αυστηρή. Στην εποχή του ασπρίζανε ακόμα και τις τοιχογραφίες των ναών για να εξαφανίσουν τις μορφές των Αγίων.
Η ίδια, η αυτοκράτειρα Θεοδώρα ήταν τρομοκρατημένη και είχε αναγκαστεί για να προφυλάξει την εικόνα της Παναγίας που είχε, να την κρύψει στο υπνοδωμάτιο της, πίσω από τον καθρέπτη της.
Η Θεοδώρα με το Θεόφιλο είχε αποκτήσει πέντε κόρες, τη Θέκλα, την Άννα, την Αναστασία, την Πουλχερία και τη Μαρία. Καθώς και δύο γιους, τον Κωνσταντίνο[3] και τον Μιχαήλ, το μετέπειτα αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ΄ (842-867).
Αναφέρεται, ότι ένα βράδυ που η αυτοκράτειρα απουσίαζε από το παλάτι, ο αυτοκράτορας έπαιζε με τα παιδιά .Κάποια στιγμή ο Θεόφιλος είπε στα παιδιά του, να πάνε να κοιμηθούν. Εκείνα τότε του ζήτησαν την «Παναγίτσα», για να προσευχηθούν στη Θεοτόκο.
-Εδώ μέσα δεν υπάρχουν εικόνες, απάντησε αυστηρά και σίγουρος ο αυτοκράτορας Θεόφιλος.
-Θέλουμε τη Παναγίτσα που είναι πίσω από τον καθρέπτη, του είπαν τα παιδιά.
Έτσι ο Θεόφιλος ανακάλυψε την εικόνα και οργισμένος όπως ήταν, την άρπαξε και την έριξε στο αναμμένο τζάκι.
Εκείνη τη στιγμή μπήκε κι η Θεοδώρα, η οποία κατάφερε κι έσωσε από τις φλόγες, την εικόνα της Θεοτόκου.
Η εικόνα αυτή της αυτοκράτειρας Θεοδώρας αποκαλείται «Καθρέπτης» και βρίσκεται στην μονή του Αγίου Παύλου, στο Άγιο Όρος. Μαρτυρεί δε τα σημάδια της φωτιάς και του θαύματος.
Στη Λήμνο όπου υπήρχαν πολλά και διάφορα μετόχια του Αγίου Όρους κατά την περίοδο της εικονομαχίας, είχαν κρυφτεί αρκετές εικόνες και άγια λείψανα στην εξοχή του νησιού.
Την περίοδο της εικονομαχίας πολλοί Βυζαντινοί είχαν ρίξει στη θάλασσα ιερές εικόνες και άγια λείψανα με σκοπό να τα προφυλάξουν.
Τα θαλάσσια κύματα οδηγούσαν τις εικόνες συχνά στις ανατολικές ακτές της Λήμνου. Οι κάτοικοι τα περισυνέλεγαν και τα έδιναν στους μοναχούς για να τα φυλάξουν.
Το πιο γνωστό άγιο λείψανο που βγήκε στη Λήμνο ήταν το λείψανο της Αγίας Ευφημίας, το οποίο αργότερα επιστράφηκε στη Βασιλεύουσα.
Μετά την αναστήλωση των εικόνων, πολλές εικόνες βρέθηκαν κρυμμένες στην εξοχή της Λήμνου, ύστερα από κάποιο όνειρο, στο οποίο ο Άγιος της εικόνας συμβούλευε τον πιστό για το σημείο στο οποίο βρισκόταν θαμμένη η εικόνα.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη
[1] Το άγιο άφθαρτο λείψανο της βρίσκεται στην Κέρκυρα, στο ναό της Θεοτόκου Σπηλαιωτίσσης. Το άγιο λείψανο ήρθε στην Ελλάδα μαζί με το λείψανο του Αγίου Σπυρίδωνα κρυμμένο σε ένα κάρο που μετέφερε σανό.
[2] Το 830 ο Θεόφιλος παντρεύτηκε η Θεοδώρα .Είχε προτιμήσει τη Θεοδώρα από την Κασσιανή, επειδή είχε θεωρήσει την Κασσιανή ιδιαίτερα έξυπνη, για αυτό και τη φοβήθηκε, μετά την απάντηση που του είχε δώσει σχετικά με τις γυναίκες.
[3]Ο Κωνσταντίνος είχε πεθάνει σε πολύ μικρή ηλικία.