Του μοναχού Παταπίου Καυσοκαλύβιτου
Κάποιος συγγραφέας ὀνόμασε τό ὄρος Ἄθως «τό ὑψηλότερο σημεῖο τῆς γῆς», ἄν καί τό ἱερό αὐτό βουνό δέν ἔχει ὕψος παραπάνω ἀπό 2.033 μέτρα. Σίγουρα ὁ συγγραφέας θά εἶχε στή σκέψη καί τήν ψυχή του τό Ἅγιον Ὄρος σάν τόν τόπο ἐκεῖνο πού βοηθάει τόν ἄνθρωπο νά
αἰσθανθεῖ πιό κοντά του τό θεῖο. Ἐπιπλέον, οἱ περισσότεροι ἀπό τούς ἐπισκέπτες-προσκυνητές, ἐπισκεπτόμενοι τόν τόπο αὐτό, ὁμολογοῦν ὅτι αἰσθάνονται πώς βρίσκονται μεταξύ οὐρανοῦ καί γῆς. Στόν τόπο αὐτό πού ὁ Δημιουργός τοῦ κόσμου ἔδωσε τόση φυσική καί πνευματική ὀμορφιά, ὥστε νά εἶναι ἀκουστός σέ ὅλα τά μήκη καί τά πλάτη τῆς γῆς.
Σίγουρα οἱ ἐμπειρίες πού θά ἀπεκόμιζε ὁ συγγραφέας κάθε φορά πού θά ἀνηφόριζε τά πέτρινα δρομάκια πού ὁδηγοῦσαν μετά ἀπό κοπιαστική πορεία στά βυζαντινά μοναστήρια καί στίς σκῆτες θά ἦταν τόσο πολύτιμες γι'αὐτόν, ὥστε ἀδυνατοῦσε νά τίς κρατήσει μόνο γιά τόν ἑαυτό του. Ἔτσι, ἄφησε τίς ἐμπειρίες αὐτές νά ἐξακτινωθοῦν πρός τόν κόσμο μέσα ἀπό τίς σελίδες τοῦ ὄμορφου βιβλίου του.
Μία ἀπό τίς διαδρομές πού θά ἔκανε ὁ συγγραφέας εἶναι ἀπό τίς δημοφιλέστερες ἀνάμεσα στούς ἐπισκέπτες τοῦ Ἄθω: Καρυές - Μονή Μεγίστης Λαύρας - σκήτη Καυσοκαλυβίων ἤ καί τό ἀντίστροφο.
Ἡ πολίχνη τῶν Καρυῶν, τό διοικητικό κέντρο τῆς μοναστικῆς κοινότητας τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ὅπου βρίσκονται καί ὅλες οἱ δημόσιες ὑπηρεσίες, ἐντυπωσιάζει τόν ἐπισκέπτη μέ τά πανέμορφα καί διατηρημένα κτίριά της καί κυρίως μέ τόν περικαλλῆ ναό τοῦ Πρωτάτου, ὅπου θαυμάζει κανείς τίς νωπογραφίες τοῦ ζωγράφου Πανσέληνου, ἐκπροσώπου τῆς Μακεδονικῆς Σχολῆς τῆς βυζαντινῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωγραφικῆς. Ὁλόκληρη ἡ περιοχή βρίσκεται σ'ἕνα καταπράσινο καί εἰδυλλιακό τοπίο, πού τό βάθος του ὑπογραμμίζεται ἀπό τό ὄρος Ἄθως, πού περήφανο ξεπροβάλλει στόν ὁρίζοντα.
Ἡ ἐπίσκεψη στή Μονή τῆς Μεγίστης Λαύρας, μέ τή σειρά της, εἶναι μιά ξεχωριστή ἐμπειρία, καθώς μέσα σου ἀνακαλοῦνται μνῆμες ἀπό τό βυζαντινό παρελθόν τῆς πατρίδας μας, ἀφοῦ τό μοναστήρι αὐτό ἱδρύθηκε τό ἔτος 963 ἀπό τόν Βυζαντινό αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ. Πανύψηλοι πύργοι, δαντελωτά κάστρα, μεγάλοι καί μικρότεροι ναοί καί παρεκκλήσια, θαυματουργά ἱερά λείψανα Ἁγίων, χιλιάδες χειρόγραφα καί παλαιά βιβλία μεγάλης ἀξίας καί προσφορᾶς στόν παγκόσμιο πολιτισμό, νωπογραφίες, φορητές εἰκόνες καί ἔργα ἀργυροχρυσοχοΐας, ἀπό τά καλύτερα δείγματα τοῦ ἑλληνικοῦ βυζαντινοῦ πολιτισμοῦ, σέ μεταφέρουν σέ μακρινές ἐποχές, πού στό Ἅγιον Ὄρος ἐπιζοῦν ἀκόμη καί σήμερα. Ἡ παρουσία τοῦ σημερινοῦ Ἡγουμένου ἀρχιμανδρίτου Προδρόμου ὡς ἐπικεφαλῆς τῆς διοικήσεως τῆς μονῆς, ἑνός ἀνθρώπου πού ἀπό τή νεότητά του ἀφιέρωσε τόν ἑαυτό του στή διακονία τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἀνθρώπων, ἀποτελεῖ τήν ἀσφαλέστερη ἐγγύηση γιά τή συνέχιση τῆς πνευματικῆς προσφορᾶς τῆς Μονῆς Μεγίστης Λαύρας στόν κόσμο.
Τέλος, τό πιό ἀπομακρυσμένο μέρος τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἡ σκήτη τῶν Καυσοκαλυβίων. Ἐκεῖ ἡ ζωή τοῦ μοναχοῦ κυλάει μέ πιό ἥσυχους ρυθμούς σέ σχέση μέ τά μοναστήρια, πού ἀκολουθοῦν τόν κοινοβιακό τρόπο ζωῆς. Οἱ μοναχοί στά Καυσοκαλύβια, στό περιθώριο τῆς προσευχῆς τους, ἀσχολοῦνται μέ διάφορες τέχνες, ὅπως ἡ εἰκονογράφηση εἰκόνων, ἡ ξυλογυπτική, καθώς καί ἀγροτικές ἐργασίες. Στόν ἥσυχο αὐτό τόπο ὁ ἐπισκέπτης πάντα θά βρεῖ ὁπωσδήποτε κάποιον μοναχό ὁ ὁποῖος θά εἶναι εὔκαιρος γιά νά συνομιλήσει μαζί του, ἀνοίγοντας τήν πνευματική ἀγκαλιά του. Ἀπό μέσα του σίγουρα θά ξεχυθοῦν ποτάμια ἀλήθειας γιά τή ζωή καί τόν θάνατο, ἀπό τά ὁποῖα, πίνοντας ὁ προσκυνητής, σίγουρα θά ξεδιψάσει.
Τό Ἅγιον Ὄρος εἶναι ὁ μόνος τόπος στή γῆ στόν ὁποῖο δέν γεννιέται κανείς, ἀφοῦ, ὅπως εἶναι γνωστό, ἰσχύει γιά πνευματικούς λόγους τό ἄβατον, ἡ ἀδυναμία, δηλαδή, κατοικήσεως σ'αὐτό τοῦ γυναικείου φύλου.
Τό Ἅγιον Ὄρος εἶναι ὅμως ἕνας τόπος στόν ὁποῖο ἔχουν ἀναγεννηθεῖ χιλιάδες ἄνθρωποι ἀπ'ὅλον τόν κόσμο. Ὅλοι αὐτοί, παίρνοντας κατιτί ἀπό τή χάρη τοῦ τόπου αὐτοῦ, συνειδητοποιοῦν τόν σκοπό τῆς ὕπαρξής τους, τή θέση τους μέσα στόν κόσμο, τή σχέση τους μέ τόν Θεό, ἡ ὁποία περνάει μέσα ἀπό τή σχέση τους μέ τόν συνάνθρωπό τους, σχέση πού πρέπει νά εἶναι σχέση ἀγάπης καί ἀλληλεγγύης μεταξύ τῶν ἀνθρώπων. Σχέση ἀνοχῆς, θυσίας καί προσφορᾶς τοῦ ἑνός πρός τόν ἄλλον.
Μέσα στίς ὀρθόδοξες μοναστικές κοινότητες τοῦ Ἁγίου Ὄρους τά παραπάνω εἶναι τρόπος ζωῆς πού ἀσκεῖται ἐλεύθερα καί ἀβίαστα. Ἡ πνευματική ἄσκηση, ἡ μελέτη καί ἄλλα πνευματικά γυμνάσματα εἶναι προορισμένα ἐδῶ καί πολλούς αἰῶνες νά βοηθήσουν τούς μοναχούς τοῦ Ἁγίου Ὄρους στήν ἐπίτευξη τοῦ στόχου τους, πού εἶναι ἡ ἕνωση μέ τόν Θεό.
Ἡ σύγχρονη μετανεοτερική κοινωνία, πού ζεῖ μέσα στό σῶμα της τή διάσπαση καί τή σύγχυση, μπορεῖ νά βρεῖ στό Ἅγιον Ὄρος τό πνεῦμα καί τίς δυνάμεις, πού θά μποροῦσαν νά τήν ὁδηγήσουν στήν ἑνότητα καί τήν ἐπανεύρεση τοῦ νοήματος τῆς ζωῆς. Ἰδιαίτερα γιά τήν πατρίδα μας, πού μαστίζεται ἀπό τήν οἰκονομική καί κοινωνική κρίση, ἡ ἀναζήτηση ψυχῆς στό Ἅγιον Ὄρος τοῦ Ἄθωνα μπορεῖ νά σηματοδοτήσει τό μέλλον μας καί νά μᾶς ἐμπνεύσει νά χρωματίσουμε τή ζωή μας, ἀγωνιζόμενοι στά χαρακώματα τῆς θείας ἀγάπης, πού εἶναι «ἀγάπη ἀχόρταγη», κατά τόν Ἅγιο Σιλουανό τόν Ἀθωνίτη.
Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο τοῦ συγγραφέα «Ἅγιον Ὄρος: Βηματίζοντας στόν τόπο καί τήν ἱστορία του», Ἅγιον Ὄρος, 2012.
από την εφημερίδα Ορθόδοξη Αλήθεια