Η ευσπλαχνία του Χριστού (Ευαγγελικό Ανάγνωσμα Κυριακής Γ΄ Λουκά)

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐπορεύετο ὁ Ἰησοῦς εἰς πόλιν καλουμένην Ναΐν· καὶ συνεπορεύοντο αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἱκανοὶ καὶ ὄχλος πολύς. Ὡς δὲ ἤγγισε τῇ πύλῃ τῆς πόλεως, καὶ ἰδοὺ ἐξεκομίζετο τεθνηκὼς υἱὸς μονογενὴς τῇ μητρὶ αὐτοῦ, καὶ αὕτη ἦν χήρα, καὶ ὄχλος τῆς πόλεως ἱκανὸς ἦν σὺν αὐτῇ. 

Καὶ ἰδὼν αὐτὴν ὁ Κύριος ἐσπλαγχνίσθη ἐπ'αὐτῇ καὶ εἶπεν αὐτῇ· μὴ κλαῖε· καὶ προσελθὼν ἥψατο τῆς σοροῦ, οἱ δὲ βαστάζοντες ἔστησαν, καὶ εἶπε· νεανίσκε, σοὶ λέγω, ἐγέρθητι. Καὶ ἀνεκάθισεν ὁ νεκρὸς καὶ ἤρξατο λαλεῖν, καὶ ἔδωκεν αὐτὸν τῇ μητρὶ αὐτοῦ. Ἔλαβε δὲ φόβος πάντας, καὶ ἐδόξαζον τὸν Θεόν, λέγοντες ὅτι προφήτης μέγας ἠγήγερται ἐν ἡμῖν, καὶ ὅτι ἐπεσκέψατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ.

Όπως οι διδάσκαλοι των μικρών παιδιών τα μορφώνουν με σύστημα, δηλαδή προσπαθούν να μάθουν τους μαθητές το αντικείμενο της γνώσεως αρχίζοντας από τα πιο μικρά και προχωρώντας στα πιο μεγάλα, έτσι και ο Κύριος έκανε με τους μαθητές Του. Πρώτα πρώτα ενώπιόν τους θεράπευσε απλές ασθένειες, μετά έβγαλε δαιμόνια από τις ψυχές των ανθρώπων, μετά άνοιξε τα μάτια τυφλών, ύστερα χάρισε την υγεία αυτών που είχαν πλησιάσει τον θάνατο και στο τέλος έκανε τις αναστάσεις, όπως π.χ. της θυγατέρας του Ιαείρου ή του παιδιού της χήρας της Ναΐν που περιγράφεται στο σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα. Ο Κύριος ανέστησε τους νεκρούς, προκειμένου να «προοδοποιήση», δηλαδή να προετοιμάσει τον δρόμο για τη διδασκαλία της αναστάσεως της δικής Του και γενικά των νεκρών, τονίζει ο Θεοφάνης ο Κεραμεύς. Ας δούμε μερικές πτυχές του θαύματος της αναστάσεως του υιού της χήρας γυναικός.

Εάν παρατηρήσουμε το Ευαγγελικό ανάγνωσμα, θα δούμε πως στο πένθος της χήρας γυναικός συμμετείχε όλη η πόλη· «καὶ ὄχλος ἱκανὸς ἦν σὺν αὑτῇ» (Λουκ. 7,12). Συναλγούσαν μαζί της, γράφει ο Ευθύμιος Ζιγαβηνός, γιατί δεν έχασε μόνον τον άνδρα της, αλλά κηδεύει τώρα και τον γιο της «καὶ τοῦτον μονογενῆ». Εάν ο κόσμος συναλγούσε μαζί της και την ελεούσε με την παρουσία τόσων ανθρώπων, «πολλῷ μᾶλλον αὐτός, ἡ τοῦ ἐλέους πηγή», πολύ περισσότερο έδειξε την αγάπη Του η πηγή του ελέους και της αγαθότητος που είναι ο Κύριος. Την ευσπλαχνία Του προς τη δυστυχισμένη εκείνη γυναίκα τη δείχνει με πολλούς τρόπους ο Χριστός. Δεν ζήτησε απ’ αυτήν να εκδηλώσει την πίστη της προς το σεπτό πρόσωπό Του, ούτε διαπραγματεύτηκε μαζί της τίποτε, ούτε καν προσευχήθηκε, αλλά με το πρόσταγμά Του ανέστησε το νεκρό παιδί της χήρας.

Ο Κύριος ήλθε αυτόκλητος «ἐπὶ τὸ μέγα τοῦτο θαῦμα τῆς ἀναστάσεως», παρατηρεί ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, όχι μόνο για να δείξει τη ζωοποιό Του δύναμη, αλλά «καὶ τὴν ἀγαθότητα καὶ τὴν εὐσπλαγχνίαν ἀσύγκριτον ἔχων», δηλαδή για να φανερώσει και την ασύγκριτη και μοναδική Του αγαθότητα και ευσπλαχνία. Ο Κύριος, που απέναντι στον θάνατο ήταν περισσότερο από κάθε άλλο ψύχραιμος, σπλαχνίζεται τη χήρα.

Το ρήμα σπλαχνίζομαι σημαίνει βαθύτατη συγκίνηση, και μάλιστα συγκίνηση που συγκλονίζει το εσωτερικό κάποιου. Ο Θεάνθρωπος Ιησούς συγκλονίσθηκε από το θέαμα της κηδείας του νέου. Πόσο παρηγορητικές είναι οι λέξεις που είπε ο Χριστός· «μὴ κλαῖε» (Λουκ. 7, 13). Ο λόγος αυτός του Κυρίου ήταν γεμάτος χάρη και δύναμη. Η γυναίκα ένιωσε μέσα της παράκληση και δύναμη. Μια σπίθα ελπίδας άναψε στην ψυχή της. Ήταν η επίσκεψη του Θεού μέσα στην καρδιά της. Χαρακτηριστική ακόμη είναι και η κίνηση που έκανε μετά την ανάσταση του νέου. Τον έπιασε από το χέρι, για να δείξει πως είναι ο κυρίαρχος της ζωής και του θανάτου, και με τρυφερότητα τον έδωσε «τῆ μητρὶ αὐτοῦ» (7, 15). Το άγγιγμα του Κυρίου είναι ζωοποιό. Ο Θεός εκδηλώνεται, γράφει ένας Επίσκοπος, ως παντοδύναμος και ως πανάγαθος. Ο Θεός αγαπά και επειδή μπορεί, με τη δύναμή Του εκδηλώνει την αγάπη Του. «Η θεϊκή δύναμη δεν είναι μια δύναμη αυτή καθ’ αυτή, αλλά είναι δύναμη της αγάπης· ή μάλλον η αγάπη είναι δύναμη» (Αλέξ. Σμέμαν). Άλλωστε από αγάπη και ευσπλαχνία προς το ανθρώπινο γένος έγινε ο Θεός άνθρωπος και σταυρώθηκε. Έγινε νεκρός για να ζήσουμε εμείς.

Στο βιβλίο της «Φιλοκαλίας» αναφέρεται ένας λόγος κάποιου νηπτικού πατρός. Λέγει, εάν ένας άνθρωπος έλθει σε επαφή μαζί μας και μας σπρώξει, τότε θα αισθανθούμε την ύπαρξή του από το άγγιγμα και το σπρώξιμο. Ας σκεφθούμε τι γίνεται, όταν έλθουμε σε επαφή με τον Θεό. Ασφαλώς θα αισθανθούμε την παρουσία του Θεού. Θα νιώσουμε την ευσπλαχνία Του. Η μετάληψη του σώματος και του αίματος του Χριστού μάς δίνει αυτή τη δυνατότητα. Καταλαβαίνουμε την επίσκεψη του Θεού μέσα μας. Νιώθουμε την ένωσή μας μαζί Του. Πολλοί από τους αγίους της Εκκλησίας μας αισθανόντουσαν την παρουσία του Θεού μέσα στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.

Αγαπητοί αδελφοί, ένιωθαν να ενώνεται το αίμα τους με το αίμα του Χριστού. Στην κοιλάδα του Κλαυθμώνος και της δυστυχίας που ζούμε, η μόνη μας ελπίδα είναι η άνευ ανταλλαγμάτων αγάπη και ευσπλαχνία του Χριστού. Αυτό να επιδιώξουμε. Να δεχθούμε την παρουσία και το άγγιγμα του Κυρίου, ώστε να αποτινάξουμε από πάνω μας την απειλή του θανάτου και να ζήσουμε αιώνια στη Βασιλεία του Θεού. Αμήν.