Ἀκοῦστε τήν ὁμιλία ἐδῶ: ![]()
Μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ θά κάνουμε μία σύναξη προπαρασκευαστική γιά τά Χριστούγεννα καί σκέφθηκα ν’ ἀρχίσουμε ἀπό κάτι σύγχρονο, μία πρόκληση τῶν ἀθέων στήν Ἀμερική πού διαδραματίζεται αὐτές τίς
ἡμέρες πρίν ἀπό τά Χριστούγεννα καί συνίσταται στό γεγονός ὅτι ἀποκαλοῦν παραμύθια τήν γέννηση τοῦ Θεανθρώπου. Αὐτός εἶναι ὁ τίτλος τῆς εἴδησης. Μία προπέρσινη ἀφίσα, πάλι ἀπό αὐτούς, ἀποκαλοῦσε μύθο τά Χριστούγεννα καί διάφορες πινακίδες κατά τήν
Φέτος ἐπανέρχονται μέ μιά νέα καμπάνια μέ πινακίδες πού γράφουν: «Ἀγαπητέ Σάντα, -ὁ Santa Claus, ὁ ὑποτιθέμενος Ἅγιος Βασίλειος- τό μόνο πού θέλω γιά τά Χριστούγεννα εἶναι νά παρακάμψετε τήν Ἐκκλησία». Τοῦ γράφει γράμμα ἕνα μικρό κοριτσάκι, δείχνουν τήν φωτογραφία του καί παρακαλεῖ τόν ὑποτιθέμενο Ἅγιο Βασίλη, τόν Santa Claus νά παρακάμψει τήν Ἐκκλησία. Προσέξτε καί τήν συνέχεια πού λέει «εἶμαι πολύ μεγάλη γιά παραμύθια». Ἔχει μεγαλώσει πιά τό κοριτσάκι καί δέν μπορεῖ ν’ ἀκούει παραμύθια, γιά Χριστό δηλαδή καί γιά Ἐκκλησία.
Αὐτό βέβαια δέν εἶναι κάτι ἁπλό. Ἔχει καί προϊστορία, ἔχει καί τήν ρίζα του. Ἡ ρίζα εἶναι ὅτι στή Δύση, ὅπως καί σέ μᾶς -ἴσως σέ μικρότερο βαθμό- οἱ ἄθεοι καί οἱ ἄπιστοι δέν θέλουν νά γιορτάζονται Χριστούγεννα. Ἡ κατεξοχήν γιορτή στή Δύση δέν εἶναι τό Πάσχα, εἶναι τά Χριστούγεννα. Ὅ,τι ἔχει ἀπομείνει ἀπό τόν Χριστό δηλαδή… γιατί δυστυχῶς ἡ Δύση ἔχει πέσει στήν αἵρεση εἴτε τοῦ Παπισμοῦ, εἴτε τοῦ Προτεσταντισμοῦ μέ τίς πολλές λεγόμενες «ἐκκλησίες».
Πέρυσι τά Χριστούγεννα εἶχαν ξαναπροκαλέσει οἱ ἄθεοι μέ μία ἀφίσα πού ἀνέβασε ἡ Ἀμερικανική Ὀργάνωση ̎American Atheists ̎ σέ ἕνα κτίριο τῆς Times Square, ἡ ὁποία «ἔπαιζε» μέ τήν εὐχή «merry christmas» λέγοντας: «Keep the merry», κρατήστε τό εὔθυμο, τήν χαρά, μέ μιά εἰκόνα τοῦ ‘’ἁϊ-βασίλη’’, τῆς διαστροφῆς δηλαδή τῆς εἰκόνας τοῦ Ἁγίου Βασιλείου, ἐνῶ ἀκριβῶς ἀπό κάτω ἔγραφε «Dump the myth», πετᾶξτε τόν μύθο μέ τόν Ἰησοῦ. Κρατήστε μόνο τήν χαρά -ὑποτίθεται- καί πετᾶξτε τόν Χριστό. Αὐτά λοιπόν γίνονται στήν Ἀμερική καί λέει ἐδῶ ἡ εἴδηση ὅτι αὐτές οἱ πινακίδες, πού λέγαμε προηγουμένως, ἔχουν ἐμφανιστεῖ ἤδη σέ περιοχές ὅπως τό Μέμφις, τό Νάσβιλ, τό Σαίντ Λούις, τό Φόρτ Σμίθ τοῦ Ἀρκάνσας, τό Μιλγουόκι κ.λ.π.
Ἐπίσης μιά ἄλλη εἴδηση λέει: Στό Καπιτώλιο τῆς Φλώριδας θά στηθεῖ μιά ὀθόνη πού θά προβάλλει σατανιστικά μηνύματα δίπλα ἀπό τίς χριστουγεννιάτικες φάτνες. Ἐκτός ἀπό τούς ἄθεους, ἔχουμε καί τούς σατανιστές, οἱ ὁποῖοι ἀπαίτησαν νά ἔχουν δική τους ὀθόνη μέ τό μήνυμα τῶν χειμερινῶν διακοπῶν στήν αἴθουσα ὑποδοχῆς τοῦ Καπιτωλίου τοῦ Tallahassee στήν Φλώριδα τῶν ΗΠΑ. Καί τί θά προβάλλουν οἱ σατανιστές, ἄν δέν τό ἔχουν κάνει ἤδη; Ἕναν ἔκπτωτο ἄγγελο πού πηγαίνει στήν κόλαση μέ τό μήνυμα «Ὁ σατανικός ναός σᾶς εὔχεται καλές διακοπές». Σωθήκαμε! Γελᾶμε, ἀλλά βλέπετε πῶς ἐργάζονται αὐτοί, μέ τί θράσος! Ἀπροκάλυπτα πλέον προβάλλουν τόν Σατανισμό. Τά λέω αὐτά γιατί θά ἔρθουν καί σέ μᾶς. Σέ μᾶς ἔρχονται μέ μιά καθυστέρηση, μέ διαφορά φάσης, ὅπως καί οἱ διάφορες ἀμερικάνικες γιορτές πού σιγά-σιγά τίς εἰσάγουμε, τοῦ ἁγίου Βαλεντίνου ἤ τήν ἄλλη πού λέγεται Halloween. Τελευταῖα ἔμαθα ὅτι ὑπάρχει καί μιά μόδα στούς γάμους, τούς ὁποίους δέν κάνουν σέ Ἐκκλησία, ἀλλά στήν ὕπαιθρο καί ὄχι μέ παπά. Τώρα τί γάμος εἶναι αὐτός…. καί μιλᾶμε γιά τούς Ὀρθόδοξους Ἕλληνες, ὄχι γιά τούς ξένους.
Ἤδη στά σχολεῖα, τό ἀντιμετωπίζω πολλές φορές, γιατί ἐξομολογῶ παιδιά καί γονεῖς πού εἶναι προβληματισμένοι, ὀργανώνονται σχολικές γιορτές ὅπου συστηματικά δέν ὑπάρχει Χριστός. Ὑπάρχει ὁ Χοντροβασίλης, τό ἔκτρωμα αὐτό γιά τό ὁποῖο θά μιλήσουμε καί οἱ καλικάντζαροι. Καθολικά σέ ὅλες τίς γιορτές ἀκούω γιά καλικάντζαρους καί φυσικά τίποτα πού νά ἀναφέρει Θεία Λειτουργία ἤ νά θυμίζει χριστιανική γιορτή. Εἶναι ἁπλῶς μία κοσμική γιορτή κατανάλωσης. Ἐξ οὕ καί τό ἴνδαλμα τῶν Χριστουγέννων γιά τόν κόσμο εἶναι αὐτός ὁ Χοντροβασίλης πού κουβαλάει τήν σακούλα μέ τά ὑλικά ἀγαθά.
Ὁπότε πλέον μιλᾶμε γιά μία ἐκκοσμίκευση ἤ ἀλλιῶς, ἄν θέλετε, γιά Χριστούγεννα παγκοσμιοποιημένα καί ἐκκοσμικευμένα. Πληροφοριακά νά ποῦμε ὅτι πολλές φορές στό πάρελθον ἐπιχειρήθηκε νά καταργηθεῖ ἡ ἑορτή τῶν Χριστουγέννων διά τῆς βίας. Τό 1644 στήν Βρεττανία, ὁ Ὄλιβερ Κρόμγουελ καί τό κόμμα τῶν πουριτανῶν, θέλησαν νά καταργήσουν μέ νόμο τά Χριστούγεννα. Ἔτσι ἡ ἡμέρα ἀπαγορεύθηκε νά εἶναι ἀργία καί ἡ βουλή συνεδρίαζε κάθε χρόνο τήν ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων γιά περισσότερο ἀπό μία δεκαετία.
Δυστυχῶς τό ἴδιο συμβαίνει καί στίς μέρες μας πού τό Κράτος μᾶς βάζει νά ἀσχολούμαστε μέ τίς προεδρικές ἐκλογές, ἐνῶ εἴμαστε στήν νηστεία καί στήν τελική εὐθεία γιά τήν κορυφαία αὐτή γιορτή τῆς χριστιανοσύνης, τά Χριστούγεννα. Φυσικά καταργήσανε καί τήν ἀργία τῆς Κυριακῆς καί διάφορα ἄλλα μέ τούς ἀντιχριστιανικούς νόμους πού κάνουν. Ἐνδεχομένως νά δοῦμε τούς πολιτικούς μας νά πηγαίνουν Ἐκκλησία, ὅπως πηγαίνουν καί στό Ἅγιο Ὄρος, ἀνάβουν καί κεριά, προσκυνοῦν καί εἰκόνες, γιατί; Γιά ψηφοθηρία. Δέν πρέπει νά κρυβόμαστε πίσω ἀπ’ τό δάχτυλό μας οὔτε νά δεχόμαστε τήν βιτρίνα πού μᾶς προβάλλουν.
Πρόσφατα εἶχα βρεθεῖ στήν Πελοπόννησο καί ἐκεῖ μοῦ εἶπαν γιά κάποιον πολιτικό, ὁ ὁποῖος πάει στήν Ἐκκλησία καί μοῦ εἶπαν καί τόν λόγο. Γιά κοινωνικούς λόγους! Γιά νά τόν δοῦν ὅτι εἶναι τῆς Ἐκκλησίας καί νά τόν ψηφίσουν γιά νά ξαναβγεῖ στίς ἐκλογές. Νά πάρει καί τίς ψήφους τῶν χριστιανῶν. Δυστυχῶς φταῖμε κι ἐμεῖς γιατί εἴμαστε πολύ ἐπιπόλαιοι, βλέπουμε ἐπιφανειακά τά πράγματα καί πέφτουμε στήν παγίδα.
Στήν Ρωσία τόν περασμένο αἰῶνα εἶχαν ἀπαγορευθεῖ τά Χριστούγεννα ἀπό τό 1917 ὡς τό 1990 ὁπότε καί κατέρρευσε τό καθεστώς. Μάλιστα ὅταν κυβερνοῦσε ὁ Στάλιν εἶχαν ἀντικατασταθεῖ τά Χριστούγεννα ἀπό τά σταλινούγεννα! Δηλαδή γιορτάζαν ἐπίσημα τήν γέννηση τοῦ Στάλιν. Μέσα στήν κομμουνιστική Ρωσία δηλαδή ὑπῆρχε εἰδωλολατρεία καί προσωπολατρεία. Ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἀνάγκη ἀπό τόν Θεό καί ἄν διώξει τόν ἀληθινό Θεό, πέφτει στά εἴδωλα. Λατρεύει ἀνθρώπους, λατρεύει δαίμονες καί λατρεύει τά πάθη του.
Ἡ χειρότερη ὅμως πολεμική τῶν Σιωνιστῶν, τῶν Ἀντιχρίστων γενικά, εἶναι αὐτή τῆς ἐκκοσμίκευσης τῶν Χριστουγέννων, ἡ ὁποία ἔρχεται ἁπαλά, θά λέγαμε, ὕπουλα καί ὑπόγεια, προσβάλλει τήν ζωή μας καί μεταβάλλει τό ὑπερκόσμιο αὐτό γεγονός, τό ὁποῖο εἶναι τομή στήν ἀνθρώπινη ἱστορία, δηλαδή τήν Σάρκωση τοῦ Λόγου, τό γεγονός ὅτι ὁ Θεός γίνεται ἄνθρωπος, παίρνει τήν ἀνθρώπινη φύση, ταπεινώνεται καί συναναστρέφεται μαζί μας, πεθαίνει καί ἀνίσταται. Ὑποβαθμίζεται τό ὅλο γεγονός, μπαίνει στήν ἄκρη, περιθωριοποιεῖται καί στό τέλος βέβαια τούς πειράζει ἀκόμα καί ἡ λέξη ̎Christmas ̎, ἡ ὁποία γιά νά μήν ἀκούγεται, εὔχονται καλές γιορτές καί ὄχι καλά Χριστούγεννα. Ἑπομένως μετατρέπουν τά Χριστούγεννα σέ κάτι ἐγκόσμιο καί ὑλιστικό καί φθάσαμε σήμερα στήν Ἑλλάδα νά ζοῦμε στά σπίτια μας μία ἐντελῶς εἰδωλολατρική ἀτμόσφαιρα οἱ περισσότεροι καί ὡς ἐκ τούτου καί στήν κοινωνία καί ἔτσι νά γινόμαστε ἀρεστοί στό πνεῦμα τῆς ἐποχῆς, δηλαδή στό πνεῦμα τῆς παγκοσμιοποίησης καί τῆς νέας ἐποχῆς.
Στίς ΗΠΑ οἱ λεγόμενοι «πολιτικά ὀρθοί Ἀμερικανοί», ὑπό τό πρόσχημα τῆς μή προσβολῆς τάχα τῶν ἀλλοθρήσκων ἔχουν ἐπιδοθεῖ σ’ ἕναν ἀγῶνα ἀπάλειψης κάθε ἀναφορᾶς στά Χριστούγεννα. Στίς μέρες μας δυστυχῶς αὐτό περνάει πολύ καί στήν Ἑλλάδα καί λένε: «μήν ἐκδηλώνεσαι πολύ γιά νά μήν θιγοῦν οἱ μουσουλμάνοι». Έπειδή εἶναι καί ἄνθρωποι ἀπό ἄλλες θρησκεῖες λοιπόν νά μή μιλᾶμε, νά μήν φαίνεται ὁ Σταυρός μας, νά μήν κάνουμε τόν σταυρό μας, νά μήν λέμε ὅτι εἶναι ἀργία καί πρέπει νά πᾶμε στήν Ἐκκλησία κ.λ.π. Ὑπάρχει μιά τέτοια διδασκαλία καί θεωρία περί «πολιτικῆς ὀρθότητας» ἐν ὀνόματι δῆθεν τοῦ ἀλληλοσεβασμοῦ καί τῆς Πολυπολιτισμικότητας καί ἐνάντια στόν ρατσισμό. Ὅ,τι θέλουμε νά προωθήσουμε τό λέμε προοδευτικό καί ὅ,τι θέλουμε νά ἀποσιωπήσουμε καί νά θάψουμε τό λέμε ρατσιστικό. Ἀκόμη καί στήν Ἀττική Ὁδό στήν Ἀθήνα δέν γράφουν «Καλά Χριστούγεννα» στά μηνύματα πού βάζουν στίς φωτεινές ἐπιγραφές, ἀλλά «καλές γιορτές». Ἀλλά καί εὐχετήριες κάρτες πού νά γράφουν ̎Καλά Χριστούγεννα ̎ δύσκολα βρίσκεις πλέον ἀκόμα καί στήν Ἑλλάδα.
Ἐπιπλέον ἔχουμε καί τό δένδρο, τό χριστουγεννιάτικο δένδρο, τό ὁποῖο κατέληξε νά εἶναι τό παγκόσμιο σύμβολο τῶν Χριστουγέννων καί νά βρίσκεται στό ἐπίκεντρο τῆς ἑορτῆς, μετατοπίζοντας τήν προσοχή μας καί ἀπό αὐτό τό Θεῖο Βρέφος. Ξεχάσαμε τό Θεῖο Βρέφος, τόν Χριστό, καί οὐσιαστικά φθάσαμε σέ μία εἰδωλολατρεία τοῦ δένδρου. Ἔδειξαν μάλιστα στίς εἰδήσεις καί ἕναν Πατριάρχη πού πηγαίνει καί ἀνάβει τό χριστουγεννιάτικο δένδρο μαζί μέ τούς προσκόπους, σάν νά εἶναι κανένα πολύ μεγάλο γεγονός αὐτό! Ἔτσι θά γιορτάσουμε τά Χριστούγεννα μέ τό ἄναμμα τῶν φώτων; Αὐτό εἶναι τό μέγα γεγονός;
Πρέπει νά ξέρουμε ὅτι αὐτό τό ἔθιμο δέν ἔχει καμία σχέση μέ τίς ἑλληνορθόδοξες παραδόσεις. Πρίν ἀπό δύο αἰῶνες ἦταν τελείως ἄγνωστο σέ ὅλο τόν κόσμο πλήν τῆς Γερμανίας καί ἔχει παντελῶς παγανιστικές, εἰδωλολατρικές ρίζες. Στήν Εὐρώπη ὑπῆρχε θρησκεία πού λάτρευε τά δένδρα, τά ‘ἱερά’ δένδρα, τά ὁποῖα στόλιζαν καί τά λάτρευαν ὡς θεότητες. Ὅπως λέει ὁ π. Θ. Ζήσης: «Ἀπό τίς πληροφορίες τῶν πηγῶν, τῆς βιβλιογραφίας καί τῆς ζωντανῆς ἐμπειρίας καί πραδόσεως δέν ἀπομένει ἴχνος ἀμφιβολίας περί τοῦ ὅτι τό χριστουγεννιάτικο δένδρο εἶναι ξενόφερτο ἔθιμο. Ἀποτελεῖ αὐτό κατασταλλαγμένη καί ἀμάχητη γνώση». Ὁ καθηγητής λαογραφίας Δ. Λουκάτος λέει ὅτι «ἐμφανίστηκε γιά πρώτη φόρα τό 1833 στό Ναύπλιο ἐπί Ὄθωνος», ὁ ὁποῖος ἦταν Βαυαρός, Γερμανός. Αὐτοί μᾶς τό ἔφεραν. «Ἀπό τότε ἐπεκτάθηκε στίς λίγες ἀριστοκρατικές οἰκογένειες τῶν Ἀθηνῶν. Ἕναν αἰῶνα μετά, κατά τήν γερμανική κατοχή, ἐπεκτάθηκε καί στά εὐρύτερα λαϊκά στρώματα. Μετά τήν ἀπελευθέρωση καί μάλιστα μετά τό 1950 διεδόθηκε περισσότερο ἀπό τούς Ἄγγλους καί τούς Ἀμερικανούς πού παρέμειναν στήν Ἑλλάδα».
Κι ἄν δέν νοοῦνται Χριστούγεννα χωρίς δένδρο, ὁμοίως δέν νοοῦνται Χριστούγεννα χωρίς «ἁϊ-Βασίλη»! Τό γνωστό «ἁϊ-Βασίλη», ὄχι Ἅγιος Βασίλειος. Ἀκόμη καί ὡς πρός τό ὄνομά του ἡ παγκοσμιοποιημένη ἐκδοχή τοῦ ἁϊ-Βασίλη προκαλεῖ σύγχυση. «Σάντα Κλάους» τόν λένε οἱ Δυτικοί, ὄνομα ποῦ παραπέμπει στόν Ἅγιο Νικόλαο, ὁ ὁποῖος Ἅγιος Νικόλαος δέν ἔχει καμμία σχέση μέ τά Χριστούγεννα καί τόν Ἅγιο Βασίλειο. Ἐπίσης ὁ ἕνας ἔρχεται ἀπό τήν Ἑσπερία-Σκανδιναβία-Λαπωνία καί ὁ Ἅγιος Βασίλειος ξέρουμε ὅτι εἶναι Καππαδόκης. Βέβαια τά σχετικά μέ τόν «ἁϊ-Βασίλη» φέρνουν πάρα πολλά ἔσοδα.
Θά διαβάσουμε καί θά σχολιάσουμε κάποια πράγματα πού γράφει ὁ π. Ἱερόθεος Βλάχος, Ἐπίσκοπος Ναυπάκτου στό κείμενο: Ἡ μορφή τοῦ ἁϊ-Βασίλη. Ἐνῶ ἡ Ἐκκλησία μέ τήν λατρεία της, τήν θεολογία της, τήν εἰκονογραφία της καί τό συναξάριό της, τιμᾶ τήν μεγάλη προσωπικότητα τοῦ Ἁγίου Βασιλείου, ἐντούτοις ἡ λαϊκή παράδοση ἡ δυτική, εὐρωπαϊκή καί ἀμερικάνικη, τόν παρουσιάζει κατά ἰδιαίτερο τρόπο, δηλαδή ἀπό Μέγα Βασίλειο τόν ἔκανε ἁϊ-Βασίλη μέ πολλές παραλλαγές.
Ὅταν διαβάσει κανείς σχετικά κείμενα καί ἀναλύσεις θά διαπιστώσει ὅτι ἡ μορφή τοῦ Μεγάλου Βασιλείου ἀλλοιώθηκε στήν Εὐρώπη καί τόν Νέο Κόσμο (Ἀμερική). Βεβαίως, ἐδῶ πρέπει νά σημειωθεῖ ὄτι αὐτός ὁ “τύπος”, πού στήν Εὐρώπη καί τήν Αμερική ὀνομάσθηκε Saint Nick, Santa Claus καί Father Cristmas, ἀπό μᾶς ὀνομάζεται “ἁϊ -Βασίλης”, ἀφοῦ ἐξοβελίσαμε τόν δικό μας Ἅγιο Βασίλειο. Αὐτός ὁ δυτικός τύπος ἦρθε σέ μᾶς «μέ πρωτοβουλία τῶν ἀστικῶν τάξεων» καί ὀνομάσθηκε “ἁϊ -Βασίλης”. Ἔτσι θά τόν λέμε κι ἐμεῖς ἀπό δῶ καί ἐμπρός γιά νά συνεννοούμαστε.
Εἶναι δημιούργημα τοῦ ἀγγλοσαξωνικοῦ κόσμου καί ἀπηχεῖ τήν νοοτροπία του. Προσέξτε εἶναι μιά ὁλόκληρη νοοτροπία πίσω ἀπ’ αὐτόν τόν ἁϊ-Βασίλη. Ὁ ἁϊ-Βασίλης αὐτός γεννήθηκε στίς ἀρχές τοῦ 19ου αἰῶνα ἀπό ἕναν ἀστό προτεστάντη καθηγητή, τόν Κλημέντιο Κλάρκ Μούρ, πού ἔγραψε γιά τά παιδιά του μιά ἱστορία μέ τίτλο The Night Before Christmas (ἡ νύχτα πρίν τά Χριστούγεννα), μέ ἥρωα ἕναν ἁϊ -Βασίλη καί δημοσιεύθηκε στίς 23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 1823 στήν ἐφημερίδα «Sentinel». Ἡ ἱστορία αὐτή εἰκονογραφήθηκε ἀπό τόν πατέρα τοῦ χιουμοριστικοῦ ἀμερικανικοῦ σχεδίου Τόμας Νάστ. Ἦταν εἰκονογραφημένη ἱστορία αὐτή δηλαδή πού δημοσιεύτηκε. Ὁ Νάστ ἦταν γερμανικῆς καταγωγῆς καί «δανείστηκε στοιχεῖα ἀπό τήν γερμανική λαϊκή παράδοση τῶν Χριστουγέννων ἀλλά καί τήν παραδομένη μορφή τοῦ πλανόδιου γερμανοῦ ἐμπόρου». Δηλαδή ὁ ἁϊ -Βασίλης μοιάζει μέ ἕναν πλανόδιο ἔμπορο.
Στίς ἀρχές τοῦ αἰῶνα μας ὁ ἁϊ-Βασίλης ἄλλαξε κάπως μορφή καί ἔγινε ὅπως τόν γνωρίζουμε σήμερα. Σέ αὐτό συνετέλεσε ἡ Κόκα-Κόλα. «Κι ἄν ἦταν ὁ σκιτσογράφος Τόμας Νάστ πού τόν φαντάστηκε πρῶτος, περίπου ὅπως εἶναι σήμερα, ἡ Κόκα-Κόλα ἀποτέλεσε τήν ἀφορμή γιά νά γίνει ἡ μορφή του τόσο δημοφιλής».
Στά 1931, πού ἡ Κόκα Κόλα ἀποφάσισε νά χρησιμοποιήσει τόν Σάντα Κλάους στή χειμωνιάτικη διαφημιστική τῆς ἐκστρατεία, ἀνέθεσε σέ ἕναν ἄλλο Ἀμερικανό καλλιτέχνη, τόν Χάντον Σάνμπλομ, νά τόν σχεδιάσει. Ἐκεῖνος διάλεξε γιά τόν Ἅγιο τά χρώματα τῆς Κόκα Κόλα καί… νά ’τος, μέ τίς μαῦρες μπότες του, τό μακρύ σκουφί του, τό κόκκινο κοστούμι του καί τήν ἄσπρη του γούνα, ὅπως τόν ξέρουμε σήμερα.
Ἡ παράδοση σύμφωνα μέ τήν ὁποία ὁ ἁϊ-Βασίλης περνᾶ μέσα ἀπό καμινάδες γιά νά δώσει δῶρα στά παιδιά προέρχεται ἀπό τό ποίημα τοῦ Κλέμεντ Μούρ μέ τίτλο «μιά ἐπίσκεψη τοῦ Ἁγίου Νικόλα», ὁ ὁποῖος «δανείστηκε τήν ἰδέα τῆς καμινάδας, μαζί μέ τήν ἰδέα τοῦ ἕλκηθρου καί τῶν ὀκτώ ἐλαφιῶν πού τό σέρνουν ἀπό ἕνα φινλανδικό παραμύθι». Βλέπετε ὑπάρχει ἐξήγηση γιά ὅλα αὐτά!
Ἑπομένως ὁ Ἅγιος Βασίλειος τῆς Μικρᾶς Ἀσίας πού εἶναι ἐγγράμματος καί δίδει ὡς δῶρο τήν γνώση -εἶναι ὁ ἅγιος τῆς παιδείας μας μαζί μέ τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο καί τόν ἅγιο Ἰωάννη Χρυσόστομο- μετατρέπεται στόν Σάντα Κλάους πού δίδει «τήν ἐφήμερη ἡδονή τῆς κατανάλωσης» καί ἔρχεται σέ μᾶς μετονομαζόμενος σέ ἁϊ-Βασίλη. Δέν εἶναι ἕνα πρόσωπο μέ ἁγιότητα, δέν φανερώνει τήν πίστη του στόν Θεό οὔτε ἔχει λυμένα τά ὑπαρξιακά του ἐρωτήματα καί τίς ἀγωνίες. Ἐνῶ ξέρουμε πώς ὁ ἅγιος Βασίλειος εἶναι ἀσκητικότατος, αὐτός δέν παρουσιάζει τήν ἀσκητική του διάσταση, ἀλλά διακρίνεται γιά τήν «προτεταμένη κοιλιά, τά ροδοκόκκινα μάγουλα» καί εἶναι ἡ εἰκόνα τῆς «καλοπέρασης καί τῆς αἰσιοδοξίας». Εἶναι δέ γνωστό ἀπό τίς διάφορες μελέτες ὅτι ὅλη ἡ νοοτροπία τῆς Δύσης, τῆς Ἀμερικανικῆς κοινωνίας εἶναι καταναλωτική, ὑλιστική, χρησιμοθηρική, χρηματοκρατική, πλουτοκρατική καί ἀντιπνευματική. Αὐτή ἡ καρικατούρα δηλαδή ἐκφράζει ἀκριβῶς τήν Δύση. Οἱ ἄνθρωποι στή Δύση ἀπωθοῦν τά μεγάλα ὑπαρξιακά ἐρωτήματα γιατί δέν μποροῦν νά τά ἀπαντήσουν. Λένε: – Ἄστο αὐτό μήν τό ψάχνεις. – Ποιός εἶμαι; Δέν ξέρουν. – Ποιός εἶναι ὁ προορισμός μου; Δέν ξέρουν. – Πῶς ἦλθα στήν ὕπαρξη; Σιωπή.
Κατά κάποιο τρόπο ὁ ἀμερικανικός ἁϊ-Βασίλης εἶναι ἔκφραση αὐτοῦ τοῦ πνεύματος. Αὐτό δέ τό πνεῦμα δημιούργησε διάφορα προβλήματα, μέ τά ὁποῖα θέλησαν ν’ ἀσχοληθοῦν οἱ λεγόμενες ψυχοεπιστῆμες, γιατί βέβαια ἀφήνοντας τόν Πνευματικό καί τήν χάρη τοῦ Θεοῦ, ψάχνουμε μέσω τῆς ἐπιστήμης (ψυχολογίας, ψυχιατρικῆς) νά λύσουμε τά ὑπαρξιακά μας προβλήματα, μιᾶς καί ἡ ἀπώθησή τους δημιουργεῖ ποικίλες ἀρρώστιες, σωματικές καί ψυχολογικές. Αὐτά ὅμως δέν λύνονται ἔτσι, γι’ αὐτό ὅλη ἡ Δύση οὐσιαστικά εἶναι ἄρρωστη ψυχικά.
Ἡ πορεία τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Μέγα Βασίλειο τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως στόν ἁϊ-Βασίλη ἀγγλοσαξωνικοῦ τύπου δείχνει τήν ὑποβάθμιση καί τήν ἀλλοτρίωση τοῦ πολιτισμοῦ. Εἶναι ἡ πορεία ἀπό τήν Ὀντολογία καί τήν Θεολογία πού χαρακτηρίζει τήν καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολή στήν χρησιμοθηρία, στήν ἐκμετάλλευση, στή χρησιμοποίηση τοῦ ἄλλου, στήν καταλήστευση τοῦ περιβάλλοντος καί οὐσιαστικά σέ μία ζωή κτηνώδη καί ἐμπαθή. «Φάγωμεν, πίωμεν αὔριον γάρ ἀποθνήσκομεν» (Α΄Κορ. 15,32). Καλοπέραση καί τίποτα ἄλλο. Ἀπώθηση ὅλων τῶν ὑπαρξιακῶν ἐρωτημάτων. Φανερὠνει λοιπόν ὁ ἁϊ-Βασίλης τήν ἐκκοσμίκευση καί τήν πορεία ἀπό τήν ἀνιδιοτελή ἀγάπη πού χαρακτηρίζει τήν Ὀρθοδοξία στόν ὠφελιμισμό καί τήν πορεία της ἀπό τήν ἀσκητική ζωή -πού φορέας της καί ἀληθινό πρότυπο εἶναι ὁ Μέγας Βασίλειος- καί τήν ἐλευθερία ἀπό τά πάθη στήν ὑποδούλωση, στόν εὐδαιμονισμό καί στήν καλοπέραση πού ἀρρωσταίνει ψυχικά καί σωματικά τόν ἄνθρωπο.
Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ἐπειδή πιστεύουν ὀρθά γιά τόν Θεό, ἀσχολήθηκαν μέ τό νόημα τοῦ κόσμου, ἀλλά κυρίως ἀπαντοῦσαν στό ἐρώτημα -Ποιός ἔκανε τόν κόσμο καί φυσικά καί μᾶς καί – Ποιός εἶναι ὁ σκοπός του καί ὁ σκοπός μας, «γιατί ὑπάρχουμε».
Οἱ δυτικοί ὅμως, ἀντίθετα ἀπό τήν προηγούμενη παράδοση, ἐπειδή θεοποίησαν τόν ἑαυτό τους καί ἔχασαν τήν ὀρθή πίστη γιά τόν Θεό, ἐρωτοῦν ὄχι ποιός ἔκανε τόν κόσμο, ἀλλά – Τί μπορεῖ νά μᾶς χρησιμεύσει ὁ κόσμος. – Τί μπορῶ νά πάρω ἀπ’ τόν κόσμο. Μάλιστα ὄχι μόνο νά πάρω, ἀλλά νά ἁρπάξω. Αὐτός εἶναι καί ὁ λόγος ἐμφάνισης τοῦ λεγόμενου οἰκολογικοῦ προβλήματος, γιατί ὁ ἄνθρωπος πλέον βλέπει τόν κόσμο χρησιμοθηρικά καί δέν τόν βλέπει ὡς ἕνα δῶρο τοῦ Θεοῦ, γιά τό ὁποῖο καλεῖται νά εὐχαριστήσει τόν Θεό καί νά τό ἀντιπροσφέρει στόν Θεό. Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ἀκριβῶς ἡ εὐχαριστία στόν Θεό διά τῆς προσφορᾶς τῆς κτίσεως στόν Θεό, τῆς ἀντιπροσφορᾶς. «Τά σά ἐκ τῶν σῶν Σοί προσφέρομεν». Τά δικά Σου Κύριε, πού μᾶς δίνεις, τόν σίτο καί τόν οἶνο καί προπάντων τόν ἴδιο μας τόν ἑαυτό, Σοῦ τά προσφέρουμε στήν Θεία Λειτουργία. Αὐτή εἶναι ἡ σωστή στάση ἀπέναντι στήν κτίση. Ὅταν ὅμως ὁ ἄνθρωπος χάσει αὐτή τήν θεραπευτική, τήν Ὀρθοδοξία, μένει στά πάθη του, ὁπότε καταστρέφει καί τήν κτίση. Τήν χρησιμοποιεῖ γιά νά ἱκανοποιήσει τά πάθη του καί μπαίνει ὄχι ὡς ἕνας διακονητής καί διαχειριστής, ἀλλά ὡς ἕνας ληστής. Ἔτσι λοιπόν οἱ Δυτικοί θεοποίησαν τόν ἑαυτό τους ἐπειδή ἔδιωξαν τόν Θεό. Ἀρνήθηκαν τόν Θεό. Ποιόν θά κάνουν τώρα θεό; Τόν ἑαυτό τους. Αὐτό γίνεται καί μέ μᾶς τούς Ὀρθοδόξους, γιά νά μή νομίζουμε ὅτι ἐμεῖς εἴμαστε καλύτεροι, ὅταν δέν ζοῦμε τήν Ὀρθόδοξη παράδοση.
Δέν ληστεύουν ὅμως μόνο τήν κτίση ἀλλά καί τόν συνάνθρωπο. Καί ὁ ἄνθρωπος εἶναι μία ἀξία πρός χρήση. Εἶναι κάτι πού νομίζουν ὅτι μποροῦν νά χρησιμοποιήσουν. Ἔτσι ἀναπτύχθηκε ἡ χρησιμοθηρία καί ὁ ὠφελιμισμός πού ὁδήγησε στήν καταλήστευση τοῦ κόσμου, στήν οἰκολογική καταστροφή, ἀλλά καί στήν ἀνθρώπινη, θά λέγαμε ὀντολογική, καταστροφή.
Εἶχε γίνει πρίν λίγα χρόνια ἕνα Συνέδριο μέ μεγάλους καί κορυφαίους ἐπιστήμονες, οἱ ὁποῖοι μιλοῦσαν γιά τά μεταλλαγμένα τρόφιμα. Ἔλεγαν λοιπόν ὅτι σέ λίγα χρόνια αὐτή ἡ ἀλλοίωση τῆς φύσης μέσω τῶν μεταλλάξεων καί τῶν μεταλλαγμένων τροφίμων, θά ἔχει ἐπιπτώσεις στήν ἀνθρωπότητα. Θά ἔχει δηλαδή πολύ ἄσχημα ἀποτελέσματα γιά τούς ἀνθρώπους πού θά ζοῦν μετά ἀπό 50-60-70 χρόνια. Καί τί εἶπαν αὐτοί οἱ μεγάλοι ἐπιστήμονες; «No problem…. ἐμεῖς δέν θά ζοῦμε τότε»! Ἀφοῦ ἐμεῖς δέν θά ζοῦμε τότε, δέν ὑπάρχει πρόβλημα! Δέν τούς νοιάζει γιά τά παιδιά τους… Αὐτός εἶναι ὁ δυτικός ἄνθρωπος.
Ἡ πορεία ἀπό τόν Μεγάλο Βασίλειο στόν ἁϊ-Βασίλη δείχνει τήν ἐπιπεδοποίηση τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά καί τήν ὑποβάθμισή του. Ὁ ἄνθρωπος ἀντί νά θρώσκει ἄνω, – ἄνω+θρώσκω εἶναι ἡ ἐτυμολογία τῆς λέξης ἄνθρωπος – ἀντί νά κοιτάζει δηλαδή πρός τά πάνω, κινεῖται μόνο στό ὁριζόντιο ἐπίπεδο, στά ὑλικά ἀγαθά. Γι’ αὐτό καί ὁ Χοντροβασίλης εἶναι εὐτραφής, εἶναι χαρούμενος κ.λ.π. Ἐκφράζει ἀκριβῶς αὐτό τό πνεῦμα. Δέν ἔχεις νά περιμένεις ἄλλη χαρά. Αὐτή εἶναι ἡ χαρά: νά φᾶς, νά πιεῖς καί νά ἔχεις ὑλικά ἀγαθά.
Ἡ ἀντίστροφη πορεία ἀπό τόν ἁϊ-Βασίλη τοῦ καταναλωτισμοῦ καί τοῦ εὐδαιμονισμοῦ στόν Μέγα Βασίλειο τῆς Ἐκκλησίας δείχνει τήν ἀναβάθμιση τοῦ ἀνθρώπου, τήν ἀνύψωσή του, τήν πορεία του δηλαδή ἀπό τό πράγμα στήν ὑπόσταση, ἀπό τό ἄτομο στό πρόσωπο. Ὁ ἄνθρωπος ἀπό πράγμα γίνεται πρόσωπο. Ἀπό ἀντικείμενο γίνεται ὑποκείμενο. Ἀλλά ποῦ; Μόνο μέσα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀπό ἄτομο γίνεται πρόσωπο καί ἀπό τήν κτίση περνᾶμε στόν Κτίστη καί δέν λατρεύουμε πλέον τά κτίσματα, ἀλλά τόν Δημιουργό τῶν κτισμάτων. Αὐτό εἶναι τό νόημα τῶν ἑορτῶν καί τότε ζοῦμε σωστά Χριστούγεννα, ἀλλιῶς ζοῦμε ἐκκοσμικευμένα Χριστούγεννα.
Πρέπει νά καταλάβουμε ὅτι αὐτή ἡ φιγούρα, ἡ καρικατούρα πιό σωστά, εἶναι καί μιά βλασφημία στόν Ἅγιο. Εἶναι βλασφημία καί δέν ἐπιτρέπεται σέ καμιά περίπτωση βέβαια νά τήν βάζουμε στό σπίτι μας. Ἀλλά καί νά ἀποτρέπουμε τά παιδιά μας ἀπό τή συμμετοχή μέ ὁποιονδήποτε τρόπο σ’ ὅλη αὐτή τήν βλασφημία. Ἐγώ συνιστῶ στούς γονεῖς νά μήν πηγαίνουν κἄν τά παιδιά τήν ἡμέρα τῆς γιορτῆς στό σχολεῖο. Δυστυχῶς εἶναι βλάσφημες αὐτές οἱ γιορτές. Ἤ θά ἔχουν δαίμονες, σατανάδες καί καλικάντζαρους ἤ τόν ἁϊ-Βασίλη, πού εἴπαμε εἶναι βλασφημία τοῦ Ἁγίου.
Ἴσως ὅμως τό ἀκόμα χειρότερο τῆς ἐκκοσμίκευσης τῶν Χριστουγέννων δέν τό εἴπαμε. Ποιό εἶναι αὐτό; Ὅτι ἡ παραδοσιακή Θεία Λειτουργία, πού κατά παράδοση ἀρχίζει καί νωρίτερα, ἀντικαθίσταται ἀπό τά ξενύχτια, τά λεγόμενα ρεβεγιόν καί τήν χαρτοπαιξία. Μάλιστα ἔχω ἀκούσει καί ἀπό ἀνθρώπους πού ἐξομολογοῦνται νά ζητοῦν εὐλογία νά φᾶνε τήν παραμονή. Τήν παραμονή πού εἶναι αὐστηρή νηστεία καί κανονικά δέν ἔπρεπε νά πίνουμε οὔτε νερό -στό Ἅγιο Ὄρος ἔτσι κάνουν- κάποιοι θέλουν νά καταλύσουν, νά φᾶνε κρέας. Καλά λέω γιατί; Γιατί λέει θά ἔχουμε οἰκογενειακή συγκέντρωση, θά ἔρθουν ὅλοι οἱ συγγενεῖς. Τό πᾶν εἶναι τό φαγητό! Δηλαδή πρίν τά Χριστούγεννα, αὐτοί θά κάνουν τό τραπέζι καί τά ὑπόλοιπα, ρεβεγιόν, χαρτοπαιξία κ.λ.π. Κι αὐτοί οἱ ἄνθρωποι ὑποτίθεται ὅτι εἶναι χρριστιανοί, ἦρθαν νά πάρουν εὐλογία, νά ἐξομολογηθοῦν κιόλας καί νά τούς πῶ ‘’Μπράβο’’. Νά πάρουν καί εὐλογία νά καταλύσουν τήν παραμονή! Γιατί ἀλλιῶς «θά σκανδαλίσουμε τούς συγγενεῖς μας πάτερ» λένε. Καταλάβατε πόσο ἔχουμε διαστρέψει τήν ἔννοια τῶν λέξεων; Μά θά σκανδαλίσεις ἄν θά φᾶς, ὄχι ἄν δέν φᾶς. Θά ποῦνε «νά κι αὐτός πού ἐξομολογεῖται, καταλύει τήν νηστεία κι οὔτε κἄν πατάει στή Θεία Λειτουργία». Γιατί φυσικά, ἄν φᾶς τό βράδυ, θά πᾶς ξημερώματα νά λειτουργηθεῖς; Θά κοιμᾶσαι.
Ἔτσι λοιπόν, τόσο ὁ 43ος Κανόνας τῶν Ἀποστόλων, ὅσο καί ὁ 50ος τῆς ἕκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, καθώς καί ὁ 89ος τῆς Πενθέκτης παραβιάζονται. Ἄς ἐξετάσουμε τί λέει ὁ καθένας. Οἱ δύο πρῶτοι, 43ος τῶν Ἀποστόλων καί 50ος τῆς ἕκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, καταδικάζουν μέ ἀφορισμό τούς πιστούς πού χαρτοπαίζουν καί μάλιστα μέ χρήματα, πού παίζουν τυχερά παιχνίδια. Ἀπαγορεύεται νά σχολάζεις κύβοις, λέει ὁ Κανόνας. Κύβοις εἶναι τά ζάρια. Δέν πρέπει ὁ χριστιανός νά ἀσχολεῖται μέ τέτοια τυχερά παιχνίδια. Οὔτε «γιά τό καλό». Ποιό καλό; Γιά τό κακό εἶναι. Γιατί πίσω ἀπό τήν τύχη καί ὅλα αὐτά κρύβεται ὁ πονηρός. Τά καζίνο καί ὄλα αὐτά εἶναι ναοί τοῦ διαβόλου. Ὁ δέ 89ος Κανόνας τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου λέει ὅτι «ὅποιος γιά τρεῖς συνεχεῖς Κυριακές ἀπουσιάσει ἀπό τήν Θεία Λειτουργία, ἄν εἶναι κληρικός καθαιρεῖται, ἄν εἶναι λαϊκός ἀφορίζεται». Αὐτό ἔχει τήν ἔννοια ὅτι δέν θά κοινωνήσει, ὄχι ἁπλῶς δέν θά πάει. Πρέπει νά πάει καί νά κοινωνήσει, ἐκτός ἄν ἔχει ἐπιτίμιο ἀπ’ τόν Πνευματικό του, ὁπότε εἶναι καλυμμένος. Ἄν ὅμως πάει, ὅπως πᾶμε σ’ ἕνα θέατρο, μέ ἀδιαφορία δηλαδή, ἤ δέν ἔχει πάρει εὐλογία νά κοινωνήσει ἀπό ἀμέλεια, οὐσιαστικά εἶναι κι αὐτός σάν νά μήν πῆγε. Σκοπός τῆς Θείας Λειτουργίας δέν εἶναι νά δοῦμε ἤ νά ἀκούσουμε κάτι, ἀλλά νά πάρουμε τόν Χριστό. Νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Χριστό, νά κοινωνήσουμε.
Μιλοῦν ἐπίσης γιά μαγεία τῶν Χριστουγέννων – βλέπετε πῶς καί ὁ διάβολος βάζει τό ποδαράκι του; Μαγεία ἔχουν τά Χριστούγεννα; Τήν χάρη τοῦ Χριστοῦ ἔχουν τά Χριστούγεννα. Μαγεία εἶναι ἡ δαιμονική «χάρη», εἶναι ἡ χάρη τοῦ διαβόλου. Ἀλλά βλέπετε πῶς κατάφερε ὁ διάβολος ἀπό χριστιανική γιορτή νά τήν κάνει δαιμονική γιορτή καί νά μιλάει γιά μαγεία τῶν Χριστουγέννων! Βέβαια ὅταν φύγεις ἀπό τόν Χριστό, πέφτεις στά νύχια τοῦ ἔξω ἀπό δῶ. Ὅλη αὐτή ἡ λεγόμενη μαγεία τῶν Χριστουγέννων καί τά σχετικά μ’ αὐτή, τυχερά παιχνίδια κ.λ.π. εἶναι ἐνταγμένα σ’ αὐτό τό παιχνίδι τῆς παγκοσμιοποίησης, πράγματα δηλαδή ἀντίθετα μέ τήν Ὀρθόδοξη χριστιανική παράδοση.
Νά σᾶς πῶ καί ἕνα πραγματικό καί θαυμαστό περιστατικό, γιά νά δεῖτε πῶς μπορεῖ ὁ ἀληθινός χριστιανός νά γιορτάσει τά Χριστούγεννα. Τό διηγεῖται ὀρθόδοξος κληρικός σέ κήρυγμά του. «Μία κυρία μοῦ διηγῆτο ὅταν ἦτο ἑπτά χρονῶν περίπου συνέβη κάτι τό συνταρακτικό τήν παραμονή τῶν Χριστουγέννων. Σέ μία ἐπαρχιακή πόλη τῆς Μακεδονίας, στή μαύρη καί φοβερή Κατοχή τοῦ ’41 μέ ’42, ὅπου οἱ ἐκτελέσεις καί οἱ σφαγές τῶν ἀθώων ἀνθρώπων ἦσαν ἀνελέητες καί ἀθρόες, οἱ φυλακίσεις καί οἱ ἐξορίες φοβερές, τό ξύλο καί τά βασανιστήρια τρομακτικά καί ἡ πείνα ὡς γνωστόν θέριζε τούς πάντες. Σέ ὅλα αὐτά δυστυχῶς ἔχω καί γώ προσωπική πείρα», λέει ὁ κληρικός.
«Ἡ οἰκογένεια τῆς κυρίας αὐτῆς ὅταν ἦτο παιδούλα, ἦτο πολύ εὐσεβής καί ἀκόμα εὐσεβέστεροι ὁ παππούς καί ἡ γιαγιά. Ἄνθρωποι τῆς πολλῆς προσευχῆς καί τῆς πολλῆς ἐλεημοσύνης. Τό βράδυ πού ξημέρωνε Χριστούγεννα, ἡ πεντάχρονη ἀδελφή της ξύπνησε καί τῆς ζήτησε νά βγοῦν ἔξω στήν αὐλή, γιά νά πάει στήν τουαλέτα. Δυστυχῶς ἐκείνη τήν ἐποχή οἱ τουαλέτες ἦσαν ἔξω στίς αὐλές. Ἕξι παιδιά κοιμόντουσαν ὅλα κάτω στό πάτωμα, στρωματσάδα, δέν ὑπῆρχαν κρεβάτια καί πούπουλα καί παπλώματα σάν τά σημερινά.
Σιγά-σιγά βγῆκαν ἔξω στόν μικρό διάδρομο. Ἀπέναντί τους ἦταν τό δωμάτιο τοῦ παπποῦ καί τῆς γιαγιᾶς. Ξαφνιάστηκαν ὅμως γιατί εἶδαν ἔντονο φῶς νά βγαίνει ἀπό τίς χαραμάδες καί ἀπό τά πολλά ἀνοίγματα τῆς σαραβαλιασμένης πόρτας. Πλησίασαν πιό κοντά καί εἶδαν ἔντρομοι τήν γιαγιά τους τυλιγμένη στίς φλόγες. Ἄρχισαν νά τσιρίζουν δυνατά καί ἡ μεγάλη νά φωνάζει:
– Φωτιά, φωτιά, ἡ γιαγιά καίγεται!
Ξύπνησαν βέβαια, ὅπως ἦταν ἑπόμενο, ὅλοι καί πρῶτοι ἔτρεξαν οἱ γονεῖς, οἱ ὁποῖοι ἄνοιξαν τήν πόρτα, κοίταξαν μέσα καί ὕστερα τήν ἔκλεισαν ἁπαλά καί σιγά-σιγά. Γύρισαν στά παιδιά καί τούς εἶπαν:
– Μή φοβάστε, δέν εἶναι φωτιά.
Καί μέ σιγανή φωνή εἶπε ὁ πατέρας στά παιδιά του:
– Αὐτό πού εἴδατε παιδιά μου, δέν εἶναι φωτιές. Εἶναι οἱ φλόγες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού μοιάζουν μέ φωτιές. Γιά κοιτᾶξτε τώρα… Σιγά-σιγά σβήνουν. Ἔτσι γίνεται πάντοτε ὅταν ἡ γιαγιά καί ὁ παππούς προσεύχονται καί μάλιστα τίς πιό πολλές φορές ὅλη τή νύχτα. Διότι, ἄν δέν προσηύχονταν τόσο πολύ, ὁ παππούς καί ἡ γιαγιά, ὅπως καί ποιός ξέρει, πόσοι ἄλλοι ἄγνωστοι χριστιανοί, θά μᾶς εἶχαν πετσοκόψει ὅλους τά Βουλγαρικά τότε στρατεύματα κατοχῆς. Ἀπό τέτοιες προσευχές καί ἀγρυπνίες δέν θά ἀφήσει νά χαθεῖ ποτέ ἡ Ἑλλάδα ἡ πατρίδα μας, οὔτε καί ἡ Ὀρθοδοξία.
«Αὐτά ἦσαν τά λόγια τοῦ πατέρα μας, τήν ἀξέχαστη ἐκείνη νύχτα τῶν Χριστουγέννων», μοῦ εἶπε ἡ κυρία καί συνέχισε λέγοντας: «Πολλές φορές ἀπό τότε, εἶδα τόν παππού καί τή γιαγιά νά προσεύχονται ὅλη τήν νύχτα. Καί ὅσες φορές ἐπέτρεψε ὁ Θεός, στήν παιδική μου τότε ἀθωότητα, ἔβλεπα νά καίγονται σάν λαμπάδες ἀπό τίς φλόγες τῆς Πεντηκοστῆς. Ἔτσι μᾶς ἔμαθαν νά γιορτάζουμε τά Χριστούγεννα οἱ γονεῖς μας. Μέ προσευχή καί μέ Δοξολογία. Μέ ἐκκλησιασμό καί Θεία Κοινωνία». Καί ἡ κυρία ἀναλύθηκε σέ λυγμούς.
Καί τώρα νά σᾶς ρωτήσω χριστιανοί μου:
– Ποιός ἄραγε ἀπό μᾶς τούς σημερινούς χριστιανούς, περιμένει τά Χριστούγεννα καί τήν Πρωτοχρονιά τό βράδυ μέ προσευχή;
– Πόσοι καί πόσοι ἀπό τούς σημερινούς παπποῦδες καί γιαγιάδες, σηκώνονται γιά νά προσευχηθοῦν κατά τήν διάρκεια τῆς νύχτας; Νά ἀνάψουν τό καντήλι καί νά θυμιατίσουν;
– Πόσοι γονεῖς καί πόσοι πατέρες καί μητέρες ἀγρυπνοῦν τήν νύχτα γιά νά κάνουν μετάνοιες, σταυρωτά κομποσκοίνια, νά κλάψουν, νά συντριβοῦν καί νά προσευχηθοῦν πολύ;
– Ἀλήθεια, πόσοι ἀπό τούς σημερινούς Νεοέλληνες Ὀρθοδόξους Χριστιανούς πού ἔχουν ἄλλοι παιδιά καί ἄλλοι παιδιά καί ἐγγόνια, πονᾶνε, κλαίνε καί ἀγρυπνοῦν, ἔστω γιά μιά ὥρα, γιά τό ἠθικό κατρακύλισμα τῶν παιδιῶν μας, γιά τήν διαφθορά καί τίς ἐκτρώσεις, γιά τήν ἀναρχία καί τά ναρκωτικά, γιά τά εὔκολα διαζύγια, καί τά νόθα παιδιά, γιά τίς αἱρέσεις καί τά σκάνδαλα, πού κλονίζουν κάθε τόσο χιλιάδες ἀδύνατες ψυχοῦλες;
– Πόσοι ἀλήθεια χριστιανοί ἀγρυπνοῦν σήμερα;
Ὄχι, ἀδελφοί μου. Δυστυχῶς σήμερα οἱ Νεοέλληνες Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί δέν προσεύχονται. Καί ὅμως περνοῦν ἀτέλειωτες ὧρες μπροστά στήν τηλεόραση. Ἄντρες, γυναῖκες καί παιδιά, παπποῦδες καί γιαγιάδες, ὅλοι χαζεύουν καί ἀποβλακώνονται καί διαστρέφονται μπροστά σ’ αὐτό τό διαβολοκούτι. Ἔτσι ὄχι μόνον δέν προσεύχονται καί δέν ἀγρυπνοῦν οἱ Νεοέλληνες σήμερα Ὀρθόδοξοι χριστιανοί, ἀλλά οὔτε καί ἐγκρατεύονται. Δέν νηστεύουν. Καί ἄν δέν μποροῦν λόγω ὑγείας, δέν νηστεύουν τουλάχιστον στίς αἰσθήσεις τους. Δέν νηστεύουν μέ τήν γλώσσα τους. Δέν θυμιατίζουν τό σπίτι πρωί καί βράδυ, δέν μελετᾶνε Ἁγία Γραφή, δέν κάνουν προσευχή στό τραπέζι, δέν ἐκκλησιάζονται κάθε Κυριακή τουλάχιστον ἕνας ἀπό κάθε οἰκογένεια. Δέν ἐξομολογοῦνται. Δέν συμμετέχουν στήν Θεία Κοινωνία. Δέν σέβονται τίς παραδόσεις. Δέν τηροῦν τίς Εὐαγγελικές ἐντολές καί δέν πολεμοῦν τά πάθη καί τόσα ἄλλα».
Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἔχει μία μελέτη γιά τά Χριστούγεννα καί ἐκεῖ λέει ὅτι ὁ Χριστός μέ τήν γέννησή Του μᾶς θεραπεύει ἀπό τά τρία κυρίαρχα πάθη. Νικάει τήν φιλαργυρία, τήν φιληδονία καί τήν φιλοδοξία, ὅταν κανείς μελετήσει τήν γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί φυσικά προχωρήσει καί στήν πράξη. Ὄχι μόνο νά τά μελετήσει, ἀλλά τά ἐφαρμόσει καί στή ζωή του αὐτά πού θά συνάγει ἀπό τήν μελέτη. Βλέποντας τήν γέννηση τοῦ Χριστοῦ, πόσο ὁ Χριστός μας ταπεινώθηκε, πόσο ὑπέφερε μέσα στήν κρύα ἐκείνη παγωμένη σπηλιά, πόσο ἐξευτελίστηκε μέ τήν φτώχεια, μᾶς δείχνει κι ἐμᾶς τόν δρόμο νά καταφρονήσουμε τήν ὕλη, τήν φιλαργυρία, νά καταφρονήσουμε τήν καλοπέραση, τήν φιληδονία καί νά καταφρονήσουμε τήν μάταιη δόξα τοῦ κόσμου. Γιατί ἐνῶ εἶναι ὁ Παντοδύναμος Θεός πού δημιούργησε τά πάντα καί θά μποροῦσε κάλλιστα νά γεννηθεῖ σ’ ἕνα παλάτι, γεννιέται ὡς ὁ τελευταῖος τῶν τελευταίων σ’ ἕναν στάβλο.
Αὐτά τά λέμε γιά νά μπορέσουμε κι ἐμεῖς νά γιορτάσουμε ἀληθινά Χριστούγεννα τουλάχιστον μετανοώντας καί κλαίγοντας γιά τίς ἁμαρτίες μας καί πολεμώντας τά πάθη μας. Γιά νά ἔχουμε αὐτή τήν μέθεξη τοῦ Χριστοῦ, νά νιώσουμε δηλαδή τά Χριστούγεννα μέσα μας, τόν Χριστό μέσα μας. Ὅπως λένε οἱ ἅγιοι Πατέρες μπορεῖ νά τό κάνει αὐτό ὁ ἄνθρωπος, δηλαδή νά γεννηθεῖ ὁ Χριστός μέσα του, γιατί ὁ Ἴδιος μᾶς τό ἔχει πεῖ: «Ἄν τηρήσετε τίς ἐντολές Μου θά ἔρθω Ἐγώ καί θά μείνω μέσα σας μαζί μέ τόν Πατέρα καί τό Ἅγιο Πνεῦμα καί θά σᾶς κάνω δικό Μου μοναστήρι, δική Μου μονή» (Ἰω. 14,23).
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Ἐρ. : Πάτερ, πῶς θά πείσουμε τά παιδιά μας μετά ἀπό τόσα χρόνια πού ἐμεῖς οἱ γονεῖς τά μάθαμε ὅτι ὑπάρχει αὐτός ὁ Ἅγιος Βασίλης, ὅτι τώρα δέν ὑπάρχει; Καί περιμένουν τό δῶρο… Καί τόν βλέπουν στήν τηλεόραση…
Ἀπ. : Δέν ὑπάρχει ἁϊ-Βασίλης! Ὁ Ἅγιος Βασίλειος ὑπάρχει. Κατ’ ἀρχάς νά κλείσουμε τήν τηλεόραση, νά τούς δείξουμε τήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Βασιλείου καί νά τούς ποῦμε ποιός εἶναι ὁ Ἅγιος Βασίλειος καί ὅτι ὁ ἄλλος εἶναι βλασφημία στόν ἅγιο. Ἀκόμα καλύτερα θά τούς τόν δείξουμε, ὅταν κι ἐμεῖς προσπαθήσουμε νά τοῦ μοιάσουμε. Ὅπως ἐκεῖνος ἦταν ἀσκητικότατος, ἔτσι κι ἐμεῖς νά βάλουμε ἕνα φρένο νά μή δίνουμε στά παιδιά ἄφθονα τά ὑλικά ἀγαθά, ὄχι ἀπό τσιγγουνιά, ἀλλά γιά νά τά μάθουμε σέ μία ἐγκράτεια καί σέ μία αὐτοκυριαρχία. Ὄχι κάθε στιγμή φαγητό καί ὅ,τι θέλει τό παιδί. Νά τό βάλουμε σέ μία ἀγωγή ἀσκητική, ὅπως ἀσκητικά ζοῦσε ὁ Μέγας Βασίλειος. Μέ αὐτό τόν τρόπο θά μπορέσει τό παιδί μεγαλώνοντας νά χαλιναγωγήσει καί τά ἄλλα σαρκικά πάθη, γιατί οἱ Πατέρες μᾶς εἶπαν ὅτι ἀπό αὐτά τά πρῶτα πάθη τῆς κοιλίας, τήν γαστριμαργία καί τήν λαιμαργία προχωράει ὁ ἄνθρωπος στά ὑπόλοιπα πάθη τά ὑπό τήν γαστέρα, τά σαρκικά πάθη. Τά ὁποῖα δυστυχῶς εἶναι τόσο διαδεδομένα στίς μέρες μας πού ἀπειλοῦν καί τήν ἴδια τήν ἀνθρωπότητα. Γιατί πλέον οἱ ἄνθρωποι δέν μένουν σέ μία φυσιολογική πορεία, ἀλλά προχωροῦν σέ διαστροφές καί καταστρέφουν καί τήν ἴδια τους τήν ὀντολογία, πᾶνε ἀντίθετα στή φύση τους.
Πρῶτο λοιπόν αὐτό. Μετά θά τά μάθουμε μέ τό παράδειγμά μας, ὅπως ὁ παππούς καί ἡ γιαγιά, νά προσεύχονται. Αὐτό ξέρετε εἶναι ἡ παράδοσή μας. Αὐτοί οἱ παπποῦδες ἔκαναν νοερά προσευχή, ἀδιάλειπτη νοερά προσευχή. Μοῦ ἔλεγε μία κυρία γιά τήν γιαγιά της, πού ἦταν ἀπό τήν Καππαδοκία, ἡ ὁποία ἦταν σέ κῶμα, αὐτό πού οἱ γιατροί λένε ἐγκεφαλικά νεκρός ὅτι ἔκανε κομποσκοίνι. Ἐνῶ ὁ ἐγκέφαλος δέν λειτουργοῦσε ὅμως αὐτή ἔψαχνε τό κομποσκοίνι της. Ἀκίνητη καί τό χέρι της ἔκανε κομποσκοίνι! Προσευχόταν δηλαδή ἡ γιαγιά. Καί ἀποροῦσαν: – Μά τί κάνει; Πῶς ἐξηγεῖται αὐτό τό πράγμα, ἀφοῦ εἶναι ἐγκεφαλικά νεκρή; Πῶς τό χέρι της ἔψαχνε καί μόλις τῆς ἔβαζαν τό κομποσκοίνι, ἔκανε κομποσκοίνι; Εἶναι ἀκριβῶς διότι αὐτή ἡ γυναίκα εἶχε μάθει στή ζωή της νά προσεύχεται νοερά. Ἡ καρδιά εἶναι πού προσεύχεται. Δέν εἶναι ὁ ἐγκέφαλος πού προσεύχεται. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος προχωρήσει στήν εὐχή, χωρίζεται τό κέντρο τῆς καρδιᾶς ἀπό τό κέντρο τοῦ ἐγκεφάλου καί λειτουργοῦν ἀνεξάρτητα. Μπορεῖ ὁ ἐγκέφαλος νά νεκρωθεῖ, ἡ καρδιά ὅμως λειτουργεῖ καί προσεύχεται ὁ ἄνθρωπος μέ τήν καρδιά.
Γι’ αὐτό εἶναι ἔγκλημα αὐτό πού μᾶς λανσάρουν σήμερα ὡς μέγιστη φιλανθρωπία νά παίρνεις τά ὄργανα, μιλᾶμε γιά τά ζωτικά ὄργανα: καρδιά, πνεύμονες κλπ καί νά σκοτώνεις τόν ἄλλον. Κι ἐνῶ ὁ ἄνθρωπος ἐνδεχομένως νά προσπαθεῖ νά μετανοήσει, ἐσύ λές εἶναι ἐγκεφαλικά νεκρός, δέν ἐπικοινωνεῖ, πάρ’ του τήν καρδιά. Τόν σκοτώνεις δηλαδή στήν πιό κρίσιμη ὥρα τῆς ζωῆς του.
Αὐτή εἶναι ἡ παράδοσή μας κι αὐτή τήν παράδοση πρέπει νά τήν ξαναβροῦμε. Αὐτή δέν ἦταν μοναχή. Ἦταν μιά γυναίκα μέ παιδιά καί ἐγγόνια καί ἤξερε νά κάνει νοερά προσευχή. «Ἐγώ καθεύδω καί ἡ καρδία μου ἀγρυπνεῖ» (Ἄσμα 5,2). Μπορεῖ νά κοιμᾶται ὁ ἄνθρωπος καί νά προσεύχεται, γιατί ἀκριβῶς δέν τό κάνει ὁ ἐγκέφαλος, πού ἐκείνη τήν ὥρα εἶναι σέ κατάσταση ὕπνου, ἀλλά τό κάνει ἡ καρδιά, ἡ ὁποία δέν κοιμᾶται. Αὐτά ὅμως γιά νά τά διδάξουμε στά παιδιά μας, πρέπει τουλάχιστον νά προσπαθοῦμε νά τά ζοῦμε κι ἐμεῖς. Τουλάχιστον νά προσπαθοῦμε… γιά νά μήν πῶ ὅτι πρέπει νά τά ζοῦμε, νά τά ἐπιδιώκουμε. Ἔτσι θά μάθουμε στά παιδιά νά μήν ὑποτάσσονται σ’ αὐτό τό δαιμονικό πνεῦμα τῆς νέας ἐποχῆς καί τῆς παγκοσμιοποίησης, διότι εἶναι ἀντίθετο μέ τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ.
Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά δείχνοντας τόν Ἅγιο Βασίλειο καί δείχνοντας καί τήν ζωή μας, θά πρέπει νά μάθουμε στά παιδιά νά μήν κυνηγοῦν τήν ὕλη καί τά χρήματα. Αὐτό πάλι θά ξεκινήσει μέσα ἀπό τό σπίτι. Ἄν τό σπίτι εἶναι ἁπλό, τά ἔπιπλα εἶναι ἁπλά, ἡ μητέρα ντύνεται ἁπλά, δέν βάζει χρυσαφικά καί στολίδια ἐπάνω της, δέν βάφεται, κάνει ὅλα αὐτά πού λέει ἡ Ἐκκλησία μας νά κάνουμε, αὐτόματα διδάσκεται τό παιδί, τό ἀγόρι καί τό κορίτσι, τήν ἁπλότητα καί τήν καταφρόνηση τῶν ὑλικῶν πραγμάτων. Μήν λέμε μόνο λόγια στά παιδιά καί στήν πράξη ἀναιροῦμε τά λόγια καί τήν διδασκαλία μας. Τό παιδί μετά θά σοῦ πεῖ: – Ἀφοῦ ἐσύ δέν τό κάνεις οὔτε ἐγώ τό κάνω. Τί μοῦ λές νά μή βάφομαι καί νά μήν καπνίζω, ἀφοῦ ἐσύ βάφεσαι καί καπνίζεις. Εἶσαι μιά ὑποκρίτρια. Θέλεις νά μέ κάνεις καί μένα ὑποκρίτρια; Ἐγώ δέν θέλω νά ὑποκρίνομαι.
Ὁπότε πρῶτα πρέπει νά ἐξετάζουμε τόν ἑαυτό μας. Ἐμεῖς τά ἐφαρμόζουμε αὐτά πού θέλουμε νά ἐφαρμόσει τό παιδί; Θά τό διδάξουμε καί μέ τά λόγια, ἀλλά κυρίως μέ τό παράδειγμά μας. Καίρια συμβολή σ’ αὐτή τήν προσπάθεια βέβαια ἔχει ἡ προσευχή. Αὐτό νά μήν τό ξεχνᾶμε. Ὅλοι μας ἔχουμε πάθη καί ἀδυναμίες. Πῶς θά τά κόψουμε; Μόνο νά τό ἀποφασίσουμε, δέν εἶναι ἀρκετό. Τό ἀποφάσισες. Τήν ἄλλη μέρα θά πέσεις χειρότερα στά ἴδια πάθη, ἄν δέν κάνεις προσευχή. Ἄν δέν πεῖς «Θεέ μου βοήθησέ με νά κόψω τά πάθη μου». Ἄν πεῖς μόνος μου θά τά κόψω, δέν θά κάνεις τίποτα, μᾶλλον θά τά δυναμώσεις γιατί βάζεις καί τόν ἐγωισμό μέσα. Ὁ Κύριος εἶπε: «Χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» (Ἰω. 15,5).
Αὐτό εἶναι τό κακό τῆς αὐτοπεποίθησης πού τό διδάσκουν καί στά παιδιά καί τούς λένε: «μπορεῖς μόνος σου» καί δέν λένε λέξη γιά Θεό καί γιά προσευχή. Ἔτσι τό καταστρέφουν τό παιδί, γιατί τό παιδί στήν πορεία διαπιστώνει ὅτι δέν μπορεῖ νά κάνει τίποτα, ἀπελπίζεται καί ἀπογοητεύεται. Ἐνῶ, ἄν τό εἶχες μάθει νά προσεύχεται, θά ἔβλεπε ὅτι μπορεῖ τά πάντα διά τῆς προσευχῆς γιατί γίνεσαι «παντοδύναμος», ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντί με Χριστῷ» (Φιλιπ. 4,13). Ἀπό τήν πλήρη ἀδυναμία περνᾶς στήν παντοδυναμία διά τῆς προσευχῆς.
Ἐρ. : Ἐγώ θέλω νά πῶ γιά ἕνα προσωπικό βίωμα. Ἐσεῖς τό ξέρετε Γέροντα. Πέρσι, ἄν καί ξέροντας ὅτι τό δέντρο αὐτό πού στολίζουμε εἶναι εἰδωλολατρικό ἔθιμο, ἐπειδή ἦταν καί ἕνα ἄλλο μικρό παιδάκι στό σπίτι μου, εἶπα νά στολίσω δέντρο, νά τούς κάνω τό χατίρι. Στόλισα τό δέντρο καί τό βράδυ… πέφτει τό δέντρο! Τρελά πράγματα! Τό ξαναστολίζω τήν ἄλλη μέρα. Τό βράδυ ξαναπέφτει τό δέντρο! Τοῦ βάζω στηρίγματα βαριά μέ ἄμμο γιά νά μήν πέσει καί τήν τρίτη φορά ἔπεσε καί μοῦ ἔσπασε καί τό πλακάκι! Ἀπό κεῖ πήραμε ἕνα πολύ καλό μάθημα ὅλοι στό σπίτι.
Κάτι ἄλλο πού ἤθελα νά ρωτήσω, βέβαια εἶναι ἐκτός θέματος, εἶναι σχετικά μέ τούς Δυτικούς πού εἴπατε. Ἐνῶ πρίν εἶχαν Ὀρθόδοξους Ἐπισκόπους, ἀπό τήν ἱστορία τους δέν μαθαίνουν τίποτα γιά τήν Ὀρθοδοξία; Δέν ἔχουν γνώση τί γινόταν στήν πατρίδα τους πρίν πού ἦταν Ὀρθόδοξη;
Ἀπ. : Ἐπιγραμματικά νά σᾶς πῶ, γιατί εἴμαστε σέ ἄλλο θέμα, ὅτι ἔχουν νοθεύσει τήν ἱστορία. Ὑπάρχει δυστυχῶς νοθεία. Ἱστορική νοθεία, ἡ ὁποία νοθεία ἔχει περάσει καί στά δικά μας βιβλία. Δέν τά διδάσκουν οὔτε σέ μᾶς οἱ ὀρθόδοξοι, ὑποτίθεται, ἱστορικοί γιατί ἔχουν ἀντιγράψει τούς Δυτικούς. Τό τί ἀγῶνας ἔχει γίνει στήν Εὐρώπη γιά νά ἐκλατινίσουν βίαια τούς ὀρθοδόξους δέν λέγεται! Λίγο πού μελέτησα τήν ἱστορία τῆς Μεγάλης Ἑλλάδος, τῆς Κάτω Ἰταλίας καί τῆς Σικελίας, γιά ἑκατοντάδες χρόνια γινόταν βίαιος ἐκλατινισμός γιατί ὁ πληθυσμός ἦταν ὀρθόδοξος στήν Κάτω Ἰταλία καί στήν Σικελία. Οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖ ἦταν Ὀρθόδοξοι καί εἴχαμε 1500 Μοναστήρια στή Μεγάλη Ἑλλάδα, Magna Graecia. Μέχρι σήμερα ἀκόμα ὑπάρχουν κάποια χωριά πού μιλᾶνε ἑλληνικά. Ἀλλά μόνο τήν γλώσσα κράτησαν. Μέ βίαιο τρόπο λοιπόν οἱ Φράγκοι, πού οὐσιαστικά ἦταν Ἀρειανοί καί παγανιστές, εἰδωλολάτρες, ἐπεβλήθησαν στούς Ὀρθοδόξους τῆς Εὐρώπης. Ἐπέβαλαν δηλαδή τόν Παπισμό, τό παπικό δόγμα καί διέστρεψαν τήν ἱστορία. Καί ὅσοι ἀντιστάθηκαν, φωτιά καί τσεκούρι, ἔγιναν μάρτυρες.
Ἐμᾶς μᾶς ὀνόμασαν Γραικούς, ἐξ οὕ καί Greece, πού σημαίνει αἱρετικοί. Γραικός αὐτό σημαίνει, αἱρετικός. Ὁπότε, ἔλεγαν, αὐτοί εἶναι αἱρετικοί, μακριά ἀπ’ αὐτούς, ἐμεῖς εἴμαστε κανονικοί. Γι’ αὐτό καί τώρα ὁ Πάπας εἶπε ὅτι εἴμαστε ἀσθενής ὡς Ἐκκλησία. Δηλαδή δέν εἶναι κανονική Ἐκκλησία, ἔχει καί λίγο ἀρρώστια. Ποιά εἶναι ἡ ὑγιής Ἐκκλησία; Φυσικά ἐκεῖνος… Καί πότε θά γίνουμε ὑγιεῖς; Ὅταν τοῦ βάλουμε μετάνοια, τόν προσκυνήσουμε. Τότε κι ἐμεῖς θά γίνουμε κανονική Ἐκκλησία. Αὐτά λέει ὁ Πάπας. Αὐτά ἔλεγε καί ὁ προηγούμενος Πάπας, ὁ Ράτσινγκερ, ὅτι ἔχουμε ἐκκλησιολογικό ἔλλειμμα. Δηλαδή δέν εἴμαστε σωστοί ὡς Ἐκκλησία, κάτι μᾶς λείπει. Εἴμαστε λειψοί. Εἶναι αὐτό πού λέει ἡ παροιμία: εἶπε ὁ γάιδαρος τόν πετεινό κεφάλα! Αὐτοί εἶναι λειψοί, ὄχι λειψοί, εἶναι ἐκτός Ἐκκλησίας, δέν συζητᾶμε ὅτι εἶναι Ἐκκλησία καί διακηρύσσουν ὅτι ἐμεῖς εἴμαστε οἱ διεστραμμένοι. Αὐτό ἔχει γίνει. Ἔχει γίνει ἐσκεμμένη διαστροφή. Μελετῆστε τήν ἱστορία. Ὁ π. Ἰωάννης ὁ Ρωμανίδης τά γράφει αὐτά τά πράγματα, καθώς ἐπίσης ὅτι αὐτή ἡ διαστροφή ἔγινε μέσα ἀπό τούς κύκλους τῶν Παπῶν, οἱ ὁποῖοι γράφουν καί τήν ὑποτιθέμενη ἱστορία, ἀλλά γράφουν καί ψέμματα.
Αὐτός ὁ τίτλος πού μᾶς ἔχουν ἀποδόσει Βυζαντινή Αὐτοκρατορία κλπ δέν ὑπῆρχε στό λεγόμενο Βυζάντιο, ἐνῶ κι ἐμεῖς τώρα βλέπετε ἔχουμε ἐγκολπωθεῖ αὐτή τήν ὁρολογία. Οἱ Βυζαντινοί τούς ἑαυτούς τους τούς λέγανε Ρωμιούς καί ὄχι Βυζαντινούς. Καί ὁ βασιλέας ἦταν Βασιλέας τῶν Ρωμαίων καί μέχρι σήμερα στήν Παλαιστίνη μᾶς λένε Rum Ortodox, Ὀρθόδοξοι Ρωμιοί. Δέν ξέρουν τίποτα γιά Βυζαντινούς. Αὐτή ἡ ὁρολογία ἐπιβλήθηκε ἀπό ἕναν Γερμανό ἱστορικό περίπου στά 1580. Δηλαδή ἀκόμα καί μετά τήν πτώση τῆς Κωνσταντινούπολης μᾶς ὀνόμασαν Βυζαντινούς μέ τόν πονηρό σκοπό νά ἀποκόψουν τήν Δυτική χριστιανοσύνη, τήν Ὀρθοδοξία ἀπό τό κέντρο, πού ἦταν ἡ Κωνσταντινούπολη. Εἶπαν λοιπόν: «ἐσεῖς εἶστε Βυζαντινοί, ἐμεῖς εἴμαστε ἡ μεγάλη Ρωμαϊκή Αὐτοκρατορία, οἰ πραγματικοί Ρωμαῖοι». Γι’ αὐτό ὁ Καρλομάγνος πού ἔφτιαξε τό κράτος στή Δύση στέφθηκε ὡς Αὐτοκράτωρ τῆς μεγάλης Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας. Καπηλεύτηκε δηλαδή τό ὄνομα, ἐνῶ δέν ἦταν οὔτε Ρωμιός, οὔτε χριστιανός, οὔτε ὀρθόδοξος.
Ἐρ. : Θέλω νά ρωτήσω γιά τά κάλαντα. Στό διαδίκτυο βρίσκει κανείς Θρακιώτικα, ἀπό Ἰκαρία, πάρα πολλά… Τά παιδιά μας πρέπει νά λένε κάλαντα; Καί πέρσι τά κορίτσια, μοῦ ἔλεγαν στήν περιοχή μας τά παιδιά πῆγαν νά ποῦν τά κάλαντα γιά νά βγάλουν χαρτζιλίκι γιά τά Χριστούγεννα.
Ἀπ. : Τά κάλαντα εἶναι ἕνα ἔθιμο χριστιανικό. Εἶναι ἡ ἀναγγελία τοῦ ἐρχομένου Χριστοῦ. Ὅταν εἶναι σωστά ὅμως, γιατί ὑπάρχουν καί βλάσφημα κάλαντα. Ὑπάρχουν κάποια κάλαντα γιά τήν Πρωτοχρονιά πού βλασφημοῦν τόν Ἅγιο Βασίλειο. «Ἔρχεται καί δέν μᾶς καταδέχεται…». Αὐτό εἶναι βλασφημία. Βλέπετε πῶς ὁ διάβολος μπαίνει παντοῦ; Γι’ αὐτό θέλει προσοχή.
Στά σύγχρονα νεοεποχίτικα βιβλία ἔχει ἕνα διήγημα μέ μία μάγισσα, ἡ ὁποία βρίζει τά παιδιά πού πᾶνε νά ποῦνε τά κάλαντα. Εἶναι σκόπιμο αὐτό γιατί ξέρουν ὅτι τά κάλαντα εἶναι χριστιανικό ἔθιμο καί δέν θέλουν νά συνεχίσουν τά παιδιά νά λένε κάλαντα. Νά πηγαίνουν λοιπόν νά λένε κάλαντα, νά ἀκούγεται τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, γιατί αὐτά τά παραδοσιακά κάλαντα ἔχουν ὡραῖα λόγια γιά τόν Χριστό καί γιά τήν Παναγία.
Ἐρ. : Ἤθελα νά ρωτήσω πρόσφατα εἶχε πάει ἕνας Οὐνίτης στό Πατριαρχεῖο καί λειτούργησε. Αὐτό πρέπει νά μᾶς ἀνησυχεῖ; Σέ κάποια στιγμή τῆς Λειτουργίας ἀσπάστηκε καί ὁ ἕνας τόν ἄλλον.
Ἀπ. : Καί εἶναι καί δέν εἶναι ἀνησυχητικό. Εἶναι, διότι βεβαίως τό ἔκανε ὁ Πατριάρχης μας αὐτό καί πονᾶμε. Κακῶς οἱ δημοσιογράφοι -πού ἔχουν τουλάχιστον ἄγνοια- λένε ὅτι εἶναι ἀρχηγός τῆς Ἐκκλησίας καί λένε καί τό ἀμίμητο ὅτι συναντήθηκαν οἱ ἀρχηγοί τῶν Ἐκκλησιῶν. Κάνουν καί τόν Πάπα Ἐκκλησία. Καλά τόν εἶπες Οὐνίτη καί ὄχι μόνο, αἱρετικός εἶναι καί προσπαθεῖ μέσα ἀπ’ τό μοντέλο τῆς Οὐνίας νά ὑποτάξει τήν Ἐκκλησία. Ὁπότε ἀνησυχοῦμε γιά αὐτόν καί γιά αὐτούς πού τόν ἀκολουθοῦν καί τόν πιστεύουν. Καί πρέπει νά ἀνησυχοῦμε ὡς Ὀρθόδοξοι, γιατί εἶναι κι αὐτοί ἀδελφοί μας, πατέρες μας ἐν Χριστῷ, ὅταν ὀρθοδοξοῦν καί ὅταν ζοῦν ὀρθόδοξα. Ὄχι μόνο ὅταν μιλᾶνε γιά Ὀρθοδοξία.
Γιά μᾶς δέν χρειάζεται νά ἀνησυχήσουμε, μέ τήν ἔννοια ὅτι ὡς πρόσωπα, ἄς ποῦμε, δέν θά βλαφτοῦμε. Βέβαια ἐπειδή εἴμαστε μέσα στήν Ἐκκλησία πονᾶμε καί «ὅταν πάσχει ἕνα μέλος, συμπάσχει πάντα τά μέλη» (Α΄Κορ. 12,26) καί πάσχουμε φυσικά γιατί πάσχουν κι αὐτοί. Ἀπό τήν ἄλλη δέν σημαίνει ὅτι ἐμεῖς βγαίνουμε ἔξω ἀπ’ τήν Ἐκκλησία ἐπειδή ὁ τάδε Ἀρχιερέας ἤ ὁ Πατριάρχης ἔκανε αὐτό πού ἔκανε. Ὡστόσο ὀφείλουμε νά διαμαρτυρηθοῦμε. Ὁπωσδήποτε πρέπει νά διαμαρτυρηθοῦμε καί νά ἐνημερώσουμε καί τούς ἄλλους ὅτι αὐτό εἶναι ἀπαράδεκτο. Δέν εἶναι κατάκριση αὐτό. Κατάκριση, λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος, εἶναι ὅταν λές τά τοῦ βίου καί ὄχι τά τῆς πίστεως. Ὅταν ὁ ἄλλος παρεκτρέπεται ὡς πρός τόν βίο, τήν ζωή του, ἐκεῖ πρέπει νά τόν σκεπάσεις. Ὅταν ὅμως παρεκτρέπεται ὡς πρός τήν πίστη, ἐκεῖ πρέπει νά τό δημοσιοποιήσεις. Γιατί ἡ πίστις εἶναι τό κεφάλι μας. Εἶναι ὅ,τι σπουδαιότερο ἔχουμε καί ὅταν κανείς χάσει τήν πίστη του, τά ἔχασε ὅλα. Πάει στήν κόλαση.
Ἑπομένως πρέπει ν’ ἀνησυχοῦμε, χωρίς ὅμως νά μᾶς πιάσει ἄγχος: «Τί θά γίνει τώρα; Φύγαμε ἀπ’ τήν Ὀρθοδοξία;». Ὄχι, δέν φύγαμε. Αὐτοί φεύγουν, ἄν ἐπιμείνουν στήν αἵρεση καί σ’ ὅλα αὐτά πού κάνουν. Συλλειτουργία πλήρης δέν ἔγινε. Ἔφτασαν μέχρι τό χεῖλος τοῦ γκρεμοῦ, ἀλλά δέν ἔπεσαν. Τό κοινό ποτήριο εἶναι τό πέσιμο στόν γκρεμό. Αὐτό δέν ἔγινε, νά κοινωνήσουν κιόλας, νά δώσουμε στόν Πάπα Θεία Κοινωνία. Αὐτό θά ἦταν ἡ πλήρης κατάπτωση, τό τελειωτικό γκρέμισμα. Ἀλλά βέβαια κι αὐτά πού ἔγιναν εἶναι τελείως ἀπαράδεκτα. Καί μόνο πού τόν βάλαμε μέσα στήν Ἐκκλησία… Ἀφήνω πού τόν βάλαμε νά πεῖ καί τό «Πάτερ ἡμῶν»… Ἀφήνω πού τόν ἀσπαστήκαμε λίγο πρίν τό «Πιστεύω», τό ὁποῖο ἔχει τεράστια σημασία.
Ἀσπάζονται μέσα στό ἱερό, ὅπως θά γνωρίζετε, αὐτοί πού λειτουργοῦν. Οὔτε κἄν αὐτοί πού δέν λειτουργοῦν! Ἄν εἶναι ἕνας ἱερέας δηλαδή πού δέν λειτουργεῖ, ἁπλῶς παρίσταται μέσα στό ἱερό, δέν τόν ἀσπάζονται ἐκείνη τήν ὥρα. Ἀλληλοασπάζονται ἱερεῖς καί ἀρχιερεῖς πού λειτουργοῦν καί φανερώνουν μ’ αὐτό τήν ἴδια πίστη. Ὅτι εἴμαστε ἀδελφοί ἐν Χριστῷ μέ τήν ἴδια φυσικά πίστη. Ὁπότε μετά προχωρᾶμε καί λέμε τό «Πιστεύω». Ὁμολογοῦμε τήν κοινή πίστη γιά νά μπορέσουμε στή συνέχεια νά κάνουμε καί τήν προσφορά στόν Θεό. Δέν μπορεῖς νά κάνεις προσφορά στόν Θεό, τήν θυσία δηλαδή τῆς Θείας Εὐχαριστίας μέ ἕναν πού δέν ἔχει τήν ἴδια πίστη μέ σένα. Δέν μπορεῖς νά προσφέρεις λειτουργία στόν Θεό, λατρεία στόν Θεό μέ ἕναν Παπικό ἤ μέ ἕναν Προτεστάντη. Οὔτε κἄν νά προσευχηθεῖς δέν ἐπιτρέπεται. Πολύ περισσότερο νά κάνεις Θεία Λειτουργία…
Ὁ 10ος Ἀποστολικός Κανόνας, ὁ ὁποῖος ἔχει ἐπικυρωθεῖ καί ἀπό τήν Πενθέκτη Οἰκουμενική Σύνοδο, ἄρα ἔχει Οἰκουμενικό κύρος καί εἶναι ἀλάθητος, λέει: «Ὅποιος συμπροσευχηθεῖ μέ ἀκοινώνητο κἄν ἐν οἴκῳ, ἄν εἶναι κληρικός καθαιρεῖται, ἄν εἶναι λαϊκός ἀφορίζεται». Ἀκόμα καί σέ σπίτι, ὄχι στήν Ἐκκλησία πού εἶναι πολύ χειρότερα. Ἀκοινώνητος εἶναι αὐτός πού δέν παίρνει Θεία Κοινωνία. Οἱ Παπικοί εἶναι ἀκοινώνητοι, δέν τούς δίνουμε Θεία Κοινωνία. Δηλαδή αὐτοί οἱ κληρικοί μόνο μ’ αὐτό πού ἔκαναν πρέπει νά καθαιρεθοῦν. Εἶναι βέβαια ὀδυνηρό καί τραγικό.
Δυστυχῶς ὅμως ἡ πλειοψηφία τῶν Ἑλλήνων Ὀρθοδόξων περί ἄλλα τυρβάζει… καί δέν ἀσχολεῖται μέ τά τῆς πίστεως. Ἐνῶ θά ἔπρεπε νά ἔχουμε μεγάλο ἐνδιαφέρον γι’ αὐτά, γιατί ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ μητέρα μας. Ἄν δέν πονᾶς γιά τήν μητέρα σου, γιά τί θά πονέσεις; Ἄν χάσουμε τήν μητέρα μας, χανόμαστε καί οἱ ἴδιοι. Ἐκτός Ἐκκλησίας δέν ὑπάρχει σωτηρία.
Βέβαια ἔχουμε τήν διαβεβαίωση τοῦ Χριστοῦ πού λέει: «πύλαι ἅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» (Ματθ. 16,18). Τήν Ἐκκλησία δηλαδή δέν θά τήν πειράξει ποτέ ὁ ἅδης, δέν θά χαθεῖ ποτέ. Ἀλλά, προσέξτε, τοπικές Ἐκκλησίες θά χαθοῦν, ὅπως ἤδη ἔχουν χαθεῖ πολλές. Μπορεῖ κάπου νά ὑπάρχει Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀλλά μπορεῖ νά μήν εἶναι στήν Ἑλλάδα, νά χάσουμε τήν Ὀρθοδοξία μας. Κι ἔτσι ὅπως πᾶμε, ἄν δέν ἀντισταθοῦμε, πρῶτα στήν ἐκκοσμίκευση, δηλαδή στήν ἀλλοίωση τῆς ζωῆς, πολύ εὔκολα θά χάσουμε καί τήν ὀρθή πίστη.
Πρέπει λοιπόν ἐμεῖς μέσα στά σπίτια μας νά κάνουμε ἀντίσταση σ’ αὐτό τό πνεῦμα, πού εἴπαμε, τῆς ἐκκοσμίκευσης τῶν Χριστουγέννων καί γενικά τῆς Ἐκκλησίας. Δυστυχῶς σήμερα καί οἱ κληρικοί μπαίνουν σ’ αὐτή τήν διαδικασία, σ’ αὐτό τό παιχνίδι καί ὑποτάσσονται στό κοσμικό πνεῦμα καί ἀνέχονται πράγματα πού δέν ἐπιτρέπεται νά ἀνέχονται. Ἔτσι γίνεται σταδιακά αὐτή ἡ διαφθορά. Βλέπουμε, γιά παράδειγμα, πῶς πηγαίνουν οἱ γυναῖκες στήν Ἐκκλησία, ἰδίως τό καλοκαίρι. Τελείως ἀπαράδεκτα ντυμένες. Κι ὅμως πολλοί κληρικοί δέν μιλᾶνε. Ὅμως θά πρέπει νά μιλᾶνε. Κάποιοι θά τό χαρακτηρίσουν αὐτό αὐστηρότητα. Δέν εἶναι αὐστηρότητα. Ὁ Χριστός εἶπε ὅτι: «ἐσεῖς εἶστε τό ἁλάτι» (Ματθ. 5,13). Τό ἁλάτι νοστιμίζει, ἀλλά καί συντηρεῖ. Ἄν δέν ὑπάρχει ἁλάτι, θά σαπίσουμε ὅλοι. Τό ἁλάτι εἶναι ἀκριβῶς τό νά βοηθοῦμε τούς ἀδελφούς μας νά ἔρθουν στήν ὀρθή ζωή γιά νά μήν χάσουν καί τήν ὀρθή πίστη.
Εἶναι ἀγάπη νά πεῖς -μέ τόν τρόπο πού πρέπει βέβαια- ὅτι αὐτό δέν εἶναι σωστό. Ἡ ἀγάπη σου θά σέ φωτίσει νά βρεῖς τρόπο καί νά πεῖς καί στόν ἱερέα καί στούς ἄλλους, γιατί ἄν ἀφήσουμε τά πράγματα ἔτσι ὅπως πᾶνε, θά πᾶνε ὅπως θέλει ὁ πονηρός. Λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: «Γιατί ἔχει αὐξηθεῖ τόσο πολύ τό κακό στόν κόσμο; Διότι δέν ὑπάρχει ἔλεγχος τοῦ κακοῦ». Δέν διορθώνουμε ὁ ἕνας τόν ἄλλον. Αὐτό δέν εἶναι ἀγάπη. Αὐτό εἶναι ἀδιαφορία καί ἡ ἀδιαφορία εἶναι μορφή μίσους. Ἄν δεῖς τό παιδάκι σου νά πάει νά βάλει ἕνα καρφί στήν πρίζα, δέν θά τό φωνάξεις; Δέν θά τοῦ πεῖς «τί πᾶς νά κάνεις;». Θά σκοτωθεῖ τό παιδάκι σου. Γιατί γιά κάτι τέτοιο νοιάζεσαι τόσο πολύ καί ὅταν προκύπτουν ἄλλα πράγματα πού θά τοῦ κοστίσουν τήν αἰώνια ζωή, δέν μιλᾶς; Καί στό παιδί καί σέ ὁποιονδήποτε ἄλλον ἄνθρωπο πού βλέπεις νά παρεκτρέπεται.
Ἐρ. : Πάτερ θά ἤθελα νά ρωτήσω κάτι. Ἀπό πέρσι καί φέτος πού ἄνοιξα τό βιβλίο τῶν θρησκευτικῶν τοῦ γιοῦ μου, συγγνώμη γιά τήν ἔκφραση, νομίζω ὅτι διαβάζω χαζομάρες. Δέν εἶπα τίποτα στό παιδάκι μου, ἀλλά ἦταν ἀρνητικός στό νά μάθει τά θρησκευτικά αὐτά. Πέρσι τόν ἀνάγκασα νά τά διαβάσει. Φέτος δέν τό ἔκανα. Τόν βλέπω τό ξεφυλλίζει καί τό βάζει στήν τσάντα. Δέν ξέρω ἄν πράττω σωστά ἤ ὄχι. Ὅταν ἀπευθύνθηκα ὅμως πέρσι στόν δάσκαλό του, μοῦ εἶπε: αὐτό εἶναι τό βιβλίο μας καί αὐτή εἶναι ἡ διδακτική ὕλη. Πῶς τό ἀντιμετωπίζουμε αὐτό;
Ἀπ. : Νά κάνουμε κατήχηση στό παιδί μας. Πρέπει νά τό πάρουμε εἴδηση: τό σχολεῖο ὑπηρετεῖ τή νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων, ὑπηρετεῖ τήν νέα ἐποχή καί τά βιβλία εἶναι νεοεποχίτικα. Μήν περιμένουμε ἀπό τό σχολεῖο κατήχηση τῶν παιδιῶν μας. Τήν κατήχηση πρέπει νά τήν ἀναλάβουν οἱ γονεῖς στό σπίτι. Θά δώσουν χρόνο νά μάθουν στό παιδί τήν πίστη μας, πού ἐννοεῖται πρέπει νά τήν ξέρουν καί οἱ ἴδιοι καί θά ὠφεληθοῦν κι αὐτοί. Θά πρέπει κι αὐτοί νά διαβάσουν γιά νά διδάξουν τά σωστά πράγματα στό παιδί. Αὐτό πού ἐπιδιώκουν εἶναι τά θρησκευτικά νά γίνουν θρησκειολογία. Δηλαδή ἡ νέα θρησκεία πού μᾶς ἔρχεται εἶναι ἡ λεγόμενη πανθρησκεία, ἡ ὁποία λέει ὅτι ὅλες οἱ θρησκεῖες ἔχουν τόν ἴδιο Θεό. Νά μήν λέμε δηλαδή ὅτι μόνο ὁ Χριστός σώζει. Καί ὁ Βούδας σώζει καί ὁ Μωάμεθ σώζει, προφήτης εἶναι κι αὐτός, ὁ Σίβα, ὁ Ἀλλάχ κ.λ.π. «Μήν λές τέτοια γιατί γίνεσαι ἀποκλειστικός, φονταμενταλιστής, ταλιμπάν, κάνεις κοινωνικό ἀποκλεισμό στούς ἄλλους καί εἶσαι μεγάλος ἐγωιστής νά λές μόνο ὁ Χριστός σώζει. Οἱ ἄλλοι τί εἶναι κατώτεροι ἀπό σένα; Καί ἐκεῖνοι σ’ ἕναν Θεό πιστεύουν». Ἔτσι λένε…
Ἀλλά ποιός εἶναι ὁ Θεός τῶν Μουσουλμάνων; Ὁ διάβολος εἶναι. Γιατί; Γιατί δέν εἶναι τριαδικός. Εἶναι μονοπρόσωπος θεός, ὁ ὁποῖος δέν ὑπάρχει. Ὑπάρχει ὁ Τριαδικός Θεός καί ὅλα τά ἄλλα εἶναι δαίμονες. Τί λένε γιά τόν Χριστό οἱ Μουσουλμάνοι; «Καταραμένος νά εἶναι αὐτός πού λέει ὅτι ὁ Θεός ἔχει Υἱό». Ἄρα ἐμεῖς ὅλοι εἴμαστε καταραμένοι γιά τούς Μουσουλμάνους. Ἔχουμε λοιπόν τόν ἴδιο Θεό μέ τούς Μουσουλμάνους; Ὅμως ἀκόμα καί ὀρθόδοξοι καί ἱεράρχες μάλιστα, πού ὑπηρετοῦν αὐτό τό πνεῦμα, θά σοῦ ποῦνε πώς ἔχουμε τόν ἴδιο Θεό. Γι’ αὐτό στίς μέρες μας στήν Θεσσαλονίκη ἑτοιμάζουν καί Τμῆμα Μουσουλμανικῶν Σπουδῶν μέσα στή Θεολογική Σχολή. Δηλαδή ἐκεῖ πού ἀκούγεται ὑποτίθεται ἡ Ὀρθοδοξία, νά ἀκούγεται καί ἡ βλασφημία. Αὐτό τώρα τό πνεῦμα θέλουν νά τό περάσουν καί στά μικρά παιδιά.
Πρίν λίγα χρόνια μοῦ ἔλεγαν πώς εἶχαν ὀργανώσει νά πᾶνε παιδιά δημοτικοῦ σχολείου, φυσικά μέ ὑπόδειξη τοῦ Ὑπουργείου, ἐπίσκεψη σέ ἕναν παπικό ναό καί σέ ἕναν προτεσταντικό καί -γιατί ὄχι, ἴσως προβλέπεται κι αὐτό- σέ ἕνα τζαμί. Ὄχι ἁπλῶς γιά ξενάγηση. Ἐκεῖ θά τούς ὑποδεχτεῖ ὁ μουφτής, ὁ παπικός καί θά τούς κάνει καί μιά μικρή κατήχηση. Ὁπότε τά παιδιά θά ἀναρωτηθοῦν: Ποῦ εἶναι ἡ ἀλήθεια; Καί θά τούς πεῖ ὁ δάσκαλος: «διαλέξτε καί πάρτε». Τί νά διαλέξει ἕνα μικρό παιδάκι; Βλέπετε πῶς προωθοῦν τήν σύγχυση! Ἄν τό παιδάκι εἶναι ἀκατήχητο, θά πεῖ ἤ τό ἕνα ἤ τό ἄλλο δέν ἔχει σημασία καί καλύτερα κανένα… Τά ἀφήνω ὅλα. Καί ποιός εἶναι ὁ Θεός; Ἐγώ εἶμαι ὁ θεός. Κάνει θεό τόν ἑαυτό του. Αὐτό πού ἔχει γίνει στή Δύση. Ἡ Δύση λατρεύει τόν ἄνθρωπο. Γι’ αὐτό μιλᾶνε ὅλα γιά ἄνθρωπο καί ἀνθρωποκεντρικό πολιτισμό. Αὐτός εἶναι ὁ πολιτισμός τῆς Δύσης. Στή θέση τοῦ Θεοῦ ἔχουν βάλει τόν ἄνθρωπο. Ἀνθρωπιστικές σπουδές, ἀνθρωπιστικές ἐπιστῆμες κ.λ.π. Ἀκοῦμε κι ἐμεῖς καί θαυμάζουμε! Καί οὐσιαστικά εἶναι μία εἰδωλολατρεία. Ἐξορίσαμε τόν Θεάνθρωπο καί στή θέση του βάλαμε τόν ἑαυτό μας.
Ἔτσι θά πάει ἡ κατάσταση; Δέν πρέπει νά διαμαρτυρόμαστε; Μποροῦμε νά διαμαρτυρηθοῦμε, ἀλλά δυστυχῶς δέν εἰσακουόμαστε. Ὁπότε θά πρέπει τουλάχιστον μέσα στό σπίτι νά ἀκούγεται ἡ Ὀρθοδοξία. Ὁ σκοπός εἶναι ἡ ἔλευση τοῦ Ἀντιχρίστου, πού κάποια στιγμή θά ἔρθει, ἀλλά ἀντιστεκόμενοι μποροῦμε νά τόν καθυστερήσουμε. Νά δημιουργήσουμε ἑστίες καί πυρῆνες ὀρθόδοξους μέσα στήν κοινωνία. Καί ἕνας ἄνθρωπος, ὅπως αὐτός ὁ παππούς καί ἡ γιαγιά πού ἔβλεπαν τό Ἄκτιστο φῶς, εἶναι παράγοντας ἀντίστασης στόν Ἀντίχριστο. Τέτοιοι πρέπει νά γίνουμε. Ἀρχικά ν’ ἁγιάσουμε τόν ἑαυτό μας, νά πολεμήσουμε τά πάθη μας, νά ζοῦμε ἐμεῖς τόν Χριστό καί τότε μπορεῖ νά μήν χρειαστεῖ νά πεῖς καί τίποτα στό παιδάκι σου. Μόνο πού θά σέ βλέπει μέσα στό Ἄκτιστο φῶς, μέσα στήν χαρά τοῦ Θεοῦ, θά θέλει νά σοῦ μοιάσει. Καί θά σέ ρωτήσει μόνο του: μαμά τί ἔκανες καί ἔγινες ἔτσι, τόσο ὄμορφη; Ἐν Χριστῷ ἔ; Γιατί τό παιδί βλέπει τήν ἄκτιστη ὡραιότητα, τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τόσο εἰρηνική, τόσο πραεῖα, συνετή, σοφή κ.λ.π. Καί θά τοῦ πεῖς: – Παιδάκι μου αὐτά δέν εἶναι δικά μου, εἶναι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Πῶς τό παίρνεις τό Ἅγιο Πνεῦμα; Ἔτσι κι ἔτσι. Αὐτή εἶναι ἡ ὀρθόδοξη παράδοσή μας, ἡ θεραπευτική τῆς Ὀρθοδοξίας.
Ὁπότε ξεκινᾶμε ἀπό τόν ἑαυτό μας καί διορθώνοντας τόν ἑαυτό μας διορθώνεται ἕνα κομμάτι τῆς κοινωνίας. Εἶναι πολύ σημαντικό αὐτό. Καί σιγά-σιγά ἑλκύονται κι ἄλλοι. Ὄχι ὅλοι, πολλοί θά μᾶς πολεμήσουν καί μέσα ἀπό τήν οἰκογένειά μας, ἀλλά κάποιοι θά ἑλκυστοῦν. Ὅσοι… Ἄς εἶναι λίγοι. Ἔστω καί ἕνας.
Ὅταν ρώτησαν τόν Κύριο «εἰ ὀλίγοι οἱ σωζόμενοι;» (Λουκ. 13,23), δέν ἀπάντησε ἄν θά σωθοῦν λίγοι. Εἶπε: «ἀγωνίζεσθε εἰσελθεῖν διά τῆς στενῆς πύλης» (Λουκ. 13,24). Μετά σέ ἄλλη συνάφεια τό εἶπε ὅτι εἶναι λίγοι αὐτοί πού βρίσκουν τήν πόρτα. Γιατί οἱ πολλοί προτιμοῦν «τήν πλατεῖα καί εὐρύχωρο ὁδό πού ὁδηγεῖ στήν ἀπώλεια» (Ματθ. 7,13), τήν ὁδό δηλαδή τῶν παθῶν. Ἐνῶ οὐσιαστικά εἶναι ἡ πιό δύσκολη, γιατί ὅταν ζεῖς μέ τόν διάβολο καί τά πάθη ὑποφέρεις. Ἀλλά ὁ διάβολος λέγοντας ψέμματα μᾶς πείθει ὅτι εἶναι πιό εὔκολη. Ἐνῶ ἡ μετάνοια καί ἡ ζωή τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ ἄνετη, ἡ ὡραία καί ἡ γεμάτη χαρά. Ἁπλῶς χρειάζεται νά κάνεις στήν ἀρχή αὐτή τήν ἀποφασιστική κίνηση τῆς μετάνοιας. Νά μετακινήσεις τόν νοῦ σου ἀπό τά μάταια στόν Χριστό. Κι αὐτό μᾶς τό ἐμφανίζει ὁ διάβολος πάρα πολύ δύσκολο, ἐνῶ εἶναι τό φυσιολογικό, τό πολύ εὔκολο, πού φέρνει εἰρήνη καί ἀληθινή χαρά μέσα στήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου.
Ἐρ. : Γέροντα μ’ αὐτό τό φαινόμενο τῆς νέας ἐκκλησιολογίας γίνεται μιά ἐκμετάλλευση καί διαστρέβλωση αὐτῶν πού εὐχόμαστε ἐμεῖς. Ἄκουσα πρόσφατα ὅτι ἐκμεταλλεύονται τήν εὐχή πού λέμε στά εἰρηνικά «Ὑπέρ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως» καί λένε αὐτό πού εὔχεστε εἶναι ἡ ἕνωση τῶν Ἐκκλησιῶν. Δηλαδή νά ἀλλάξουν τήν σημασία τῶν εὐχῶν.
Ἀπ. : Ἡ ἑρμηνεία αὐτῆς τῆς εὐχῆς «ὑπέρ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως» εἶναι νά γίνουμε ὅλοι ἕνα, ἀλλά πῶς; Ἐν Χριστῶ καί ἐν ἀληθεία. Δηλαδή δέν μπορεῖς νά γίνεις ἕνα μέ τόν ἄλλον, ὅταν ὁ ἄλλος πιστεύει ἀντίθετα πράγματα μ’ αὐτά πού πιστεύεις ἐσύ. Πῶς θά ἔρθει στό ἴδιο πνεῦμα; Ἐνῶ ὁ Οἰκουμενισμός λέει: «Γιατί ὄχι; Μπορεῖς». Κρατήστε λέει ὁ Πάπας τά δόγματά σας, μόνο νά μέ ἀναγνωρίσετε ὅτι ἐγώ εἶμαι ὁ πρῶτος. Δέν θέλει τίποτα ἄλλο ὁ Πάπας. Μόνο νά τοῦ ἀναγνωρίσουμε τό πρωτεῖο. Νά ὑποταχτοῦμε σ’ αὐτόν, τά ἄλλα δέν τόν ἐνδιαφέρουν. Ἄκρατος ἐγωισμός! Καί φυσικά καί τό ἀλάθητο. Ἀφοῦ εἶναι πρῶτος, εἶναι καί ἀλάθητος.
Δέν εἶναι αὐτή ἡ ἔννοια τῆς εὐχῆς νά ἑνωθοῦμε ἑτερόκλητα κομμάτια μεταξύ μας, ἀλλά νά ἑνωθοῦμε ἐν πνεύματι καί ἀληθεία. Μέ τό ἴδιο πνεῦμα νά ἔρθουμε στήν ἴδια πίστη καί τότε βέβαια νά ἑνωθοῦμε. Οἱ Οἰκουμενιστές ὅμως λένε: «ἀφῆστε τά δόγματα καί κοιτάξτε μόνο τήν ἀγάπη, αὐτά πού μᾶς ἑνώνουν». Μά ἀγάπη χωρίς ἀλήθεια δέν ὑπάρχει. Δέν εἶναι ἀληθινή ἀγάπη. Δέν μπορεῖς νά λές σέ κάποιον ψέμματα καί ἀπό τήν ἄλλη νά τοῦ λές σ’ ἀγαπῶ. Γιατί ἐμεῖς τώρα σ’ αὐτούς λέμε ψέμματα. Στή Δευτέρα Παρουσία θά μᾶς ζητήσουν λόγο καί θά ἔχουν δίκαιο. Τί ψέμμα λέμε; Τούς λέμε ὅτι «Ἐσεῖς οἱ Παπικοί καί οἱ Προτεστάντες εἶστε ἐκκλησία. Δηλαδή ὅτι σώζεστε ἐκεῖ πού εἶστε. Δέν χρειάζεται νά ἀλλάξετε, νά γίνετε Ὀρθόδοξοι. Μείνετε ἐκεῖ πού εἶστε». Αὐτό εἶναι ψέμμα, γιατί εἶναι ἐκτός Ἐκκλησίας. Καί ξέρουμε ὅτι ἐκτός Ἐκκλησίας δέν ὑπάρχει σωτηρία. Κι ὅμως οἱ Οἰκουμενιστές λένε «Μήν τά λές αὐτά τά πράγματα γιατί εἶσαι φονταμενταλιστής, φανατικός, ταλιμπάν, ἀποκλειστικός. Μόνο στήν Ὀρθοδοξία ὑπάρχει σωτηρία; Μή λές τέτοια πράγματα». Κι ὅμως αὐτή εἶναι ἡ ἀλήθεια. Δέν εἶναι ὑπερηφάνεια νά πεῖς ὅτι μόνο στόν Χριστό καί στήν Ὀρθοδοξία εἶναι ἡ σωτηρία. Αὐτή εἶναι ἡ ἀλήθεια. Ἄν λοιπόν τούς ἀγαπούσαμε πραγματικά, θά τούς λέγαμε τήν ἀλήθεια. Δέν ὑπάρχει πραγματική ἀγάπη χωρίς ἀλήθεια. Κι αὐτοί πού ἐν ὀνόματι τῆς ἀγάπης ἀλληλοασπάζονται κλπ, ζοῦνε μία διαστροφή τῆς ἀγάπης. Δέν εἶναι ἀληθινή ἀγάπη.
Ὅπως πολύ ἁπλά στά ἀνθρώπινα ἄν τό παιδί σου ἔλεγε ὅτι θέλει νά αὐτοκτονήσει, θά τοῦ πεῖς: «καλά θά κάνεις, προχώρα, σ’ ἀγαπῶ» καί θά τό ἀγκαλιάσεις; Θά πρέπει νά τοῦ πεῖς «παιδί μου δέν πρέπει νά τό κάνεις γιατί αὐτό σέ πάει στήν κόλαση». Κάτι παρόμοιο λένε οἱ Οἰκουμενιστές καί μετά λένε ὅτι εἶναι Ὀρθόδοξοι. Δέν εἶναι καί μόνο ἀπό αὐτό. Ἀρνοῦνται τήν ἀγάπη.
Ἑπομένως ὅταν λέμε «ὑπέρ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως» εὐχόμαστε νά ἔρθουμε ὅλοι στό ἴδιο πνεῦμα, στήν ἴδια ἀλήθεια, στήν μία ἀλήθεια πού εἶναι ὁ Χριστός, στήν Ὀρθόδοξη πίστη. Καί τότε βέβαια γινόμαστε ἕνα. Γιατί αὐτός εἶναι ὁ στόχος καί ὁ σκοπός τῆς Ἐκκλησίας. Μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία γίνεσαι ἕνα μέ ὅλους πού βρίσκονται μέσα καί εἶναι ζωντανά κύτταρα, ὄχι μόνο ὅσοι ἔχουν ὀρθόδοξο βάπτισμα. Εἴπαμε πολλοί εἶναι βαφτισμένοι Ὀρθόδοξοι, ἀλλά πολλές φορές εἶναι ἀφορισμένοι. Ὅταν λ.χ. δέν ἐκκλησιάζεσαι, ἀφορίζεσαι. Εἶσαι ξεκομμένος. Ἀφορίζομαι σημαίνει εἶμαι ἐκτός Ἐκκλησίας, δέν παίρνω Θεία Κοινωνία, δέν ἔχω μετοχή στόν Χριστό. Πρέπει ὁ ἄνθρωπος νά μετανοήσει γιά νά μπορέσει νά ἐνταχθεῖ μέσα στήν Ἐκκλησία, στή σωτηρία δηλαδή.
Ἐρ. : Εὐλογεῖτε πάτερ. Ἐπιτρέπεται ἡ ὀργάνωση Χριστουγεννιάτικων γιορτῶν μέσα στόν ναό; Τό ἔχω δεῖ σέ ἐνορίες, μέ μουσικά ὄργανα… Ἀπαγορεύεται ἀπό κάτι;
Ἀπ. : Ὅλα αὐτά εἶναι ἐκκοσμίκευση. Ἡ ὅλη ὀρθόδοξη παράδοση αὐτό μᾶς διδάσκει. Τά μουσικά ὄργανα χρησιμοποιοῦνταν στήν Παλαιά Διαθήκη, ἀλλά στήν Καινή Διαθήκη καταργήθηκαν. Λέμε: «ἐν ἑνί στόματι καί μιᾷ καρδίᾳ δοξάζειν καί ἀνυμνεῖν τό πάντιμον καί μεγαλοπρεπές ὄνομά Σου», μέ τό στόμα μας καί μάλιστα μέ μία φωνή. Ἡ πολυφωνία καί ἡ τετραφωνία πού ἔχουν καί οἱ Ρῶσοι, δέν εἶναι ὀρθόδοξες. Ἡ τετραφωνία ἐπιβλήθηκε ἀπό τόν Μέγα Πέτρο καί ἀπό αὐτό τό ἄνοιγμα πού ἔκανε στήν Δύση. Δέν ἐκφράζουν τό ὀρθόδοξο πνεῦμα πού εἶναι μία φωνή. Πολύ περισσότερο νά βάζουμε καί μουσικά ὄργανα, τά ὁποῖα μᾶς παραπέμπουν σέ κοσμικά κέντρα, σέ κοσμικές διασκεδάσεις, σέ πορνικά τραγούδια, τά ὁποῖα οἱ Κανόνες τά ἀπαγορεύουν. Φυσικά ἔχουμε Κανόνες πού ἀπαγορεύουν π.χ. τούς χριστιανούς νά τρῶνε, μέ συνοδία κοσμικῆς-δαιμονικῆς μουσικῆς καί νά χορεύουν κ.λ.π. Πόσο μᾶλλον νά τά κάνεις αὐτά μέσα στόν ναό!
Ἐρ. : Εἶναι ἐκκοσμίκευση πού ψάλλουν τούς ὕμνους οἱ χορωδίες;
Ἀπ. : Βέβαια ἐκκοσμίκευση γιατί εἴπαμε γιά τά τετράφωνα σχήματα… ὅπως καί οἱ καθυστερημένες Λειτουργίες. Γιατί δηλαδή νά μήν ξυπνήσεις τό πρωί; Ποιός ὁ λόγος; Ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι ἀσκητική. Ἐδῶ βλέπω καί τά μικρά παιδάκια πού ἔρχονται στίς ἀγρυπνίες καί μερικά δέν κοιμοῦνται καθόλου. Ἄν μπορεῖ τό μικρό παιδάκι, δέν μπορεῖς ἐσύ! Ἀλλά ὑπάρχει ἀπό πίσω ἡ νυχτερινή διασκέδαση… Μοῦ ἔλεγαν καί γιά κάποια παιδιά, ὑποτίθεται χριστιανούς, ὅτι πήγαιναν μέχρι στίς 11-12 στά κέντρα καί μετά πήγαιναν καί στήν ἀγρυπνία. Μετά τήν «καλή» προετοιμασία στό νυχτερινό κέντρο, πήγαιναν καί στήν ἀγρυπνία… νά κοινωνήσουν κιόλας ἐνδεχομένως. Ἔ, τί νά καταλάβει αὐτός ὁ ἄνθρωπος;
Ὁ Ἅγιος Πορφύριος λέει προσπαθοῦμε νά κάνουμε τό δύσκολο, νά συμβιβάσουμε κόσμο καί Ἐκκλησία, κόσμο καί Χριστό. Δέν γίνεται. Ἡ Ἐκκλησία προσλαμβάνει τόν κόσμο καί τόν κάνει Ἐκκλησία. Ἐμεῖς θέλουμε τήν Ἐκκλησία νά τήν κάνουμε κοσμική, νά βολεύει σέ μᾶς. Ἀλλά μετά γίνεται «ἁλάτι ἄναλο» μᾶς λέει ἡ Ἁγία Γραφή, ἁλάτι χωρίς τήν ἁλιστική ἰδιότητα, οὔτε νοστιμίζει τήν ὕπαρξή σου, οὔτε συντηρεῖ, ὅπως τό κανονικό ἁλάτι. Εἶναι γιά πέταμα ἡ ζωή μας καί ἡ ὕπαρξή μας.
Ἐρ. : Εὐλογεῖται Γέροντα. Ἀπό αὐτά πού μᾶς διαβάσατε στό κείμενο προηγουμένως βλέπουμε ὅτι ὅλοι χρησιμοποιοῦν τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ γιά δικά τους συμφέροντα, πολλά καί διάφορα, ἀφήνοντας ἔξω τόν μοναδικό σκοπό γιά τόν ὁποῖο ὁ Κύριος ἦρθε στήν γῆ ὡς νέος Ἀδάμ, ἀφοῦ ὁ πρῶτος Ἀδάμ ἀπέτυχε. Θά ἀναφέρω κάτι πού ἄκουσα ἀπό κάποιον καθηγητή Θεολογίας πού εἶπε ὅτι κοινωνοῦμε τήν Τριαδικότητα τοῦ Θεοῦ μέσα ἀπό τήν Θεότητα τοῦ Χριστοῦ, ὄχι τῆς ἐνανθρωπήσεως κι αὐτό τό ἀνέφερε ὅταν ἦλθε σέ ἀντιπαράθεση μέ κάποιον Οἰκουμενιστή πού ἔλεγε ὅτι κοινωνοῦμε τόν Χριστό, ἄρα σωζόμαστε καί ὁ καθηγητής τοῦ εἶπε ἄν κοινωνεῖτε μόνο τόν Χριστό, δέν σώζεστε. Θά πρέπει νά πάρετε τήν Θεότητα τοῦ Χριστοῦ. Τό σωτήριο ἔργο γιά τό ὁποῖο ἦρθε ὁ Κύριος.
Ἀπ. : Ἐκεῖνο πού μᾶς σώζει, εἶναι φυσικά ἡ Θεότητα, δηλαδή ἡ Θεία Χάρη. Ἡ Θεία Χάρη εἶναι ἡ κοινή ἐνέργεια τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Πότε ὅμως τήν κοινωνοῦμε; Αὐτό εἶναι τό σημαντικό. Δέν εἶναι ἀπροϋπόθετο. Δέν γίνεται μαγικά. Πολλοί πᾶνε τώρα τά Χριστούγεννα καί κοινωνᾶνε, ἀνεξομολόγητοι, ἀπροετοίμαστοι, μπορεῖ νά ἔχουν καί ἕναν χρόνο νά πᾶνε στήν Ἐκκλησία! Δηλαδή εἶναι ἀφορισμένοι σύμφωνα μέ τόν Κανόνα. Τί κοινωνοῦν; Παίρνουν τήν Θεότητα; Φυσικά ὄχι. Δέν θέλει ὁ Χριστός νά μπεῖ μέσα τους; Θέλει, ἀλλά δέν μπορεῖ νά ἑνωθεῖ ἡ Θεότητα μέ ἕναν νοῦ ἀκάθαρτο. Τό λένε σαφέστατα οἱ ἅγιοι Πατέρες. Ἑπομένως ἡ προϋπόθεση εἶναι ἡ καθαρότητα. Αὐτό εἶναι πού πρέπει νά ἐπιδιώξουμε. Τήν ἁγνότητα. Γι’ αὐτό λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος: «Καλό εἶναι τό νά θεολογεῖς γιά τό Θεό, ἀλλά καλύτερο εἶναι τό νά καθαρίσεις τόν ἑαυτό σου γιά τόν Θεό». Αὐτό εἶναι τό σπουδαιότερο. Νά ἐξαγνιζόμαστε. Καί ἐξαγνισμός σημαίνει δάκρυα, μετάνοια μέ δάκρυα, σημαίνει πένθος, κατά Θεόν πένθος, σημαίνει διόρθωση τῆς ζωῆς. Ἀφήνω τό κακό καί κάνω τό καλό. Αὐτό σημαίνει μετάνοια.
Ἔτσι ἔχουμε τίς προϋποθέσεις νά κοινωνήσουμε τήν Θεότητα καί νά σωθοῦμε. Ἄν ὅσοι ἔπαιρνουν τήν Θεία Κοινωνία μαγικά σωζόντουσαν, τότε κανένας δέν θά πολεμοῦσε κανένα πάθος. Θά εἴμαστε ζούγκλα. Δέν ὑπάρχει σωτηρία μαγικά, ἀναγκαστικά. Ὁ Θεός θέλει νά συνεργαστοῦμε. Τά περισσότερα, σχεδόν ὅλα, τά κάνει Ἐκεῖνος. Ἀλλά θέλει ἀπό μᾶς τουλάχιστον τήν βούληση, τήν προαίρεση νά κόψουμε τά πάθη μας, νά μετανοήσουμε, ν’ ἀλλάξουμε. Τήν τελική βέβαια ἀλλαγή καί κάθαρση τήν κάνει πάλι Ἐκεῖνος, ἀλλά περιμένει ἀπό μᾶς τήν συγκατάθεση. Τό «ναί ἔρχου, Κύριε» (Ἀποκ. 22,20) καί αὐτό ἐκφράζουμε μέ τήν ἀδιάλειπτη προσευχή τό «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησέ με». Ζητᾶμε ἀπό τόν Θεό νά μᾶς καθαρίσει καί τό ζητᾶμε κάθε στιγμή.
Δέν εἶναι ἁπλό πράγμα ἡ μετάνοια. Εἶναι πολύ δύσκολο γιατί σημαίνει συνεχῶς μετακινῶ τόν νοῦ μου ἀπό τά μάταια στόν Χριστό. Ὄχι «ἔκανα μία ἐξομολόγηση ἀρκεῖ καί εἶμαι τέλειος, σώθηκα». Καθόλου δέν σώθηκες. Μέ τό πού θά βγεῖς ἀπό τό ἐξομολογητήριο, ἄν δέν προσεύχεσαι πάλι θά κάνεις τά ἴδια, ἀμέσως. Ὁ διάβολος θά σέ βάλει ν’ ἁμαρτήσεις. Ὁπότε χρειάζεσαι πάλι ἐξομολόγηση. Ἄν δέν ἔχεις μάθει αὐτό πού ἔκαναν ἡ γιαγιά καί ὁ παππούς τήν ἀδιάλειπτη προσευχή, τήν νοερά προσευχή, νά κρατᾶς τήν καρδιά σου καθαρή, νά ἔχεις φυλακή τῶν αἰσθήσεων, νά προσέχεις τίς αἰσθήσεις σου, δέν θά μπορέσεις νά ἔχεις τήν καθαρότητα πού χρειάζεται γιά νά ἔχεις τήν κοινωνία μέ τόν Θεό πού εἶναι ἡ σωτηρία. Γιατί αὐτό εἶναι ἡ σωτηρία.
Πολλοί θεωροῦν ὅτι ἡ σωτηρία εἶναι ἕνα τυχαῖο πράγμα, ὅτι θά μποῦνε κι αὐτοί σέ μιά ἀκρούλα τοῦ Παραδείσου. Ἔτσι τυχαῖα; Ἀπροϋπόθετα; Δέν γίνεται. Σωτηρία εἶναι ἡ συνεχής κοινωνία μέ τόν Χριστό, ὄχι ἡ ἀποσπασματική. Ὁ Θεός μᾶς δίνει τά χρόνια ἐδῶ στήν γῆ γιά νά ἑτοιμάσουμε τήν ψυχή, καί τό σῶμα, γιά τήν θέωση διά τῆς κάθαρσης καί διά τῆς μετανοίας, ὄχι γιά νά καλοπερνᾶμε καί νά γλεντᾶμε, οὔτε γιά νά φτιάξουμε ἕναν τεχνικό πολιτισμό, ὥστε νά παρέχουμε ὅλες τίς ἀνέσεις στό σῶμα. Ἀφοῦ λοιπόν κάνουμε αὐτό, ἔρχεται ὁ Θεός καί μᾶς ὁλοκληρώνει τήν κάθαρση καί μᾶς προχωράει στόν φωτισμό καί στήν θέωση. Αὐτός εἶναι ὁ σκοπός τῆς ζωῆς μας.
Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης