ρ΄.
Ἦρθε κάποιος καὶ μὲ ῥώτησε: «Νὰ γίνω μοναχός;». Εἶπε μερικὰ πράγματα καὶ κατάλαβα ὅτι δὲν εἶναι γιὰ μοναχός. Τοῦ λέω: «Ὄχι».Γυρίζει μετὰ ἀπὸ καιρό, ἀλήτης. «Ἀφοῦ μοῦ εἶπες νὰ μὴν γίνω μοναχός», μοῦ λέει.
«Ναί, βρὲ παιδί μου, ἀλλὰ δὲν σοῦ εἶπα νὰ πᾶς νὰ γίνεις ἀλήτης». Σὲ ἄλλον, ποὺ μὲ ῥώτησε, τοῦ ἀπάντησα: «Νὰ γίνεις μοναχός. Κάνεις γιὰ μοναχὸς ἐσύ». Γυρίζει μετὰ ἀπὸ ἕναν χρόνο πνιγμένος στὰ προβλήματά του. «Γιατί μοῦ εἶπες νὰ γίνω μοναχός;», μοῦ λέει.
***
ρα΄.
Εἶναι πολὺ λυπηρὸ τὸ ὅτι μερικοὶ Ἡγούμενοι κατήντησαν διευθυντὲς ἐργοστασίων. Ἔχουν ἄγχος καὶ ἀγωνία, γιὰ νὰ γίνουνν οἱ δουλειές τους. Ἐδῶ δὲν ἤρθαμε γιὰ τέτοια πράγματα. Ἂς μὴν ξεχνᾶμε τὸν σκοπό μας. Πῆγα καὶ ἐγὼ σὲ ἕνα Μοναστήρι. Εἶδα τὸν Ἡγούμενο νὰ γύριζει μέσα στὸ Μοναστήρι νὰ δῆ, ἂν γίνονται καλὰ τὰ διακονήματα. Ἀντὶ νὰ κάνει κομποσχοίνι στὸ κελλί του γιὰ τὰ παιδιά του, χάνει τὸν καιρό του γιὰ ἀσήμαντα πράγματα.
***
ρβ΄.
Ἐὰν οἱ ἐπισκέπτες ποὺ ἔρχονται στὸ Μοναστήρι, ἔχουν ἀπαιτήσεις κοσμικές, ἂς πᾶνε σὲ κανένα στρατόπεδο ἢ σὲ νοσοκομεῖο. Ἐκεῖ θὰ τὰ δοῦν ὅλα σὲ τάξη καὶ ὀμορφιά. Στὸ Ἅγιον Ὄρος ὅμως μόνο πνευματικὴ ζωὴ θὰ πρέπει νὰ ζητοῦν.
***
ργ΄.
Πολλοὶ ποὺ ἔφυγαν ἀπὸ τὸ Μοναστήρι τους, μετανόησαν καὶ δυστύχησαν.
***
ρδ΄.
Στὴν ἔρημο, τὴν Σαρακοστή, πρῶτα ἀνοίγεις τὸν τάφου καὶ μετὰ ξεκινᾶς νὰ νηστέψεις. Στὸ Μοναστήρι ὑπάρχει μία οἰκονομία. Ἐδῶ ὅμως μέχρι θανάτου τηρεῖς τοὺς νόμους.
***
ρε΄.
Οἱ ἄνθρωποι οἱ φτωχοί, ποὺ στεροῦνται καὶ δὲν ἔχουν νὰ φᾶνε, ἂν δὲν γογγύζουν, θὰ ἔχουν ἴσο μισθὸ μὲ τοὺς ἀσκητὲς ποὺ ἀσκητεύουν στὸν Ἄθωνα ἢ στὰ Κελλιά τους. Διότι αὐτοὶ κάνουν τὴν ἄσκηση μὲ τὴν θέλησή τους καὶ αὐτὸ ἐλαφρύνει πολὺ τὸν κόπο τους. Ἐγώ, ἂς ὑποθέσουμε, καὶ ἂν κάνω κάτι, τὸ κάνω μὲ τὴν θέλησή μου καὶ αὐτὸ μὲ κάνει νὰ μὴν καταλαβαίνω καλὰ-καλὰ τὴν δυσκολία. Ἐνῶ αὐτοὶ οἱ κακόμοιροι πεινοῦν, χωρὶς νὰ τὸ θέλουν, γι’ αὐτὸ καὶ ὑποφέρουν πολύ. Γι’ αὐτὸ ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ τοὺς δώσει καὶ περισσότερο μισθὸ ἀπὸ τοὺς ἀσκητές.
***
ρστ΄.
Νὰ μποροῦσα νὰ εὕρισκα καμία τρύπα, καμία σπηλιά, νὰ πάω νὰ χωθῶ ἐκεῖ μέσα γιὰ νὰ χαρῶ τὴν καλογερική μου.
***
ρζ΄.
Κάποιοι μοναχοὶ ποὺ τὰ πέταξαν, ἦρθαν πάλι ἐν μετανοίᾳ στὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ τελείωσαν εἰρηνικά· αὐτοὶ εἶχαν καλὴ διάθεση, ὅταν προσῆλθαν στὸ Μοναστήρι, ἀλλὰ δὲν βοηθήθηκαν. Ἔτσι τὸ πάθανε πολλοί. Ἔρχονται μὲ καλὴ προαίρεση, ἀλλὰ δὲν βρίσκουν κάποιον νὰ τοὺς καθοδηγήσει καὶ νὰ τοῦς στηρίξει· ἔτσι κατέληξαν ὅπως κατέληξαν. Ἀλλὰ γιὰ αὐτοὺς ὅλους ὁ Θεὸς χρησιμοποιεῖ σκανδαλώδη καμία φορὰ τρόπο, γιὰ νὰ τοὺς ἐπαναφέρει στὸ Ἅγιον Ὄρος, καὶ πεθαίνουν εἰρηνικά. Θὰ ἦταν ἀδικία τῆς θείας προνοίας, ἂν δὲν ἐπανέφερε αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους κοντά του ὁ Θεός. Διότι εἶχαν καλὴ διάθεση ὅταν ξεκίνησαν, καὶ ὁ Θεὸς δὲν τὸ ξεχνάει αὐτό.
***
ρη΄.
Ἡ μεγαλύτερη δοκιμασία τῶν ἄλλων εἶναι τὸ καλύτερο φάρμακο γιὰ μᾶς. Ἐγὼ ὅ,τι καὶ ἂν ἔχω, ὅταν σκέπτομαι πῶς ὑποφέρουν αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι, λέω: «Δόξα τῷ Θεῷ». Θὰ μποροῦσα νὰ εἶμαι καὶ ἐγὼ ἕνας παράλυτος καὶ νὰ μὴν μπορῶ νὰ κουνηθῶ καθόλου. Τί θὰ ἔκανα τότε; Δόξα τῷ Θεῷ, τώρα εἶμαι σὰν βασιλιάς.
***
ρθ΄.
Ἡ μοναχική μας ζωή, πρέπει νὰ εἶναι μία συνεχὴς δοξολογία στὸν Θεό.
***
ρι΄.
Ὅταν ὁ Θεὸς προλέγει, πρέπει καὶ ὁ ἄνθρωπος νὰ προσέχει. Διότι, ἂν ὁ ἄνθρωπος ἀμελήσει καὶ ἀλλάξει, καὶ ὁ Θεὸς ἀλλάζει. Ἡ ἔκβαση αὐτοῦ ποὺ προλέγει ὁ Θεός, ἐξαρτᾶται καὶ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο.
***
ρια΄.
Νὰ ζῆς τὸν πόνο σου σὰν νὰ μὴν ὑπάρχει.
***
ριβ΄.
Ὅταν ἤμουν στὸ Κοινόβιο (Ἐσφιγμένου), εἶπα σὲ ἕναν Πνευματικό, ὅτι θέλω νὰ πάω στὴν ἔρημο καὶ μοῦ εἶπε: «Τώρα ἔχεις ἀνάγκη ἀπὸ ταπείνωση. Νὰ πᾶς πρῶτα σὲ ἕνα ἰδιόῤῥυθμο Μοναστήρι, γιὰ νὰ ἔχεις φήμη ἰδιοῤῥυθμίτου».
***
ριγ΄.
Σήμερα, ἔρχονται πολλοὶ γιὰ μοναχοί, ἀλλὰ δὲν ὑπάρχει προζύμι. Ξεφύγαμε ἀπὸ τὴν παράδοση. Δὲν προσπαθοῦμε νὰ μοιάσουμε τοὺς Ἁγίους. Πρέπει νὰ συγκρίνουμε τὸν ἑαυτό μας μὲ τοὺς Ἁγίους. Δὲν πρέπει νὰ κοιτάζουμε αὐτοὺς ποὺ ἔχουν πάθη μικρὰ ἢ μεγάλα, καὶ νὰ συγκρίνουμε τοὺς ἑαυτούς μας μὲ αὐτούς.
***
ριδ΄.
Ὅσο περισσότερο κοπιάζεις, τόσο περισσότερη χαρὰ καὶ περισσότερη χάρις θὰ πάρεις ἀπὸ τὸν Θεό.
***
ριε΄.
Ὅταν ὁ Θεὸς δώσει τὴν ἀγάπη του σὲ μία ψυχή, αὐτὴ δὲν τὴν ἀντέχει, πέφτει κάτω. Τότε δὲν ζητᾶ τίποτα ἄλλο. Θέλει νὰ ἀφήσει τὰ πάντα καὶ νὰ κλεισθῆ σὲ μία σπηλιά.
***
ριστ΄.
Πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι ἡ προσβολὴ ἀπὸ δαιμονικὴ ἐνέργεια εἶναι τρόπον τινὰ δῶρο τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν ἁμαρτάνοντα, γιὰ νὰ μετανοήσει, νὰ ταπεινωθῆ καὶ νὰ σωθῆ. Ὅταν ὅμως ὑπάρχει τελεία πόρωση καὶ ἀμετανοησία, τότε δὲν προσβάλλεται ἀπὸ τὸν διάβολο, διότι βλέπει ὁ Θεὸς τὴν τελεία πόρωσή του.
***
ριζ΄.
Παλαιότερα, ἔλεγα τὴν εὐχή, κοιμόμουν καὶ ἡ εὐχὴ συνέχιζε. Ξυπνοῦσα καὶ ἡ εὐχὴ δὲν σταματοῦσε. Τώρα ζῶ τὰ προβλήματα τοῦ κόσμου.
***
ριη΄.
Σήμερα ἔρχονται πολλοὶ νέοι μὲ ἐνδιαφέροντα. Δὲν εἶναι περίεργοι, ζητοῦν νὰ βροῦν παράδειγμα, καὶ ἐμεῖς πρέπει νὰ εἴμαστε ὅπως θέλει ὁ Θεὸς γιὰ νὰ ὠφελοῦνται οἱ ἄλλοι ποὺ μᾶς πλησιάζουν, διότι ἀλλοιῶς θὰ δώσουμε λόγο καὶ γι’ αὐτοὺς ποὺ μᾶς πλησιάζουν καὶ βλάπτονται ἢ δὲν ὠφελοῦνται.
***
ριθ΄.
Ἕνας φοιτητής, πῆγε καὶ ἔμεινε τριάμισι χρόνια στὴν Ἰνδία, ἀσχολήθηκε μὲ διάφορες θρησκεῖες καὶ μὲ τὴν μαγεία. Ἔψαχνε νὰ βρῆ ποὺ βρίσκεται ἡ ἀλήθεια μὲ τὶς θρησκεῖες κ.ἄ. Τελικά, ἐπισκέφθηκε ἕναν μάγο μὲ μεγάλη φήμη καὶ ἄκουσε ἔκπληκτος νὰ τοῦ λέει: «Τί ἦρθες ἐδῶ; Αὐτὸ ποὺ ζητᾶς θὰ τὸ βρεῖς στὴν Ὀρθοδοξία· ἐκεῖ εἶναι τὸ φῶς. Νὰ πᾶς στὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ νὰ διαβάσεις Φιλοκαλία. Ἐκεῖ θὰ βρεῖς αὐτὸ ποὺ ζητᾶς». Τἄχασε, δὲν περίμενε νὰ ἀκούσει ἀπὸ ἕναν μάγο αὐτά. Ἐπέστρεψε στὴν Ἑλλάδα, ἦρθε στὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ μοῦ τὰ διηγήθηκε ὅλα.
***
ρκ΄.
Ἀνάλογα μὲ τὴν κατάσταση ποὺ βρίσκεται ὁ ἄνθρωπος, ὁ πειρασμὸς τοὺς φέρνει καὶ τοὺς λογισμούς.
***
ρκα΄.
Γιὰ νὰ πάψει τὸ ἐργοστάσιό μας νὰ παράγει κακοὺς λογισμούς, πρέπει νὰ λείψει ἡ πονηριά. Τότε ὁ ἄνθρωπος ἔχει πνευματικὴ ὑγεία.
***
ρκβ΄.
Εἶναι ἀνάγκη νὰ βάλει ὁ ἄνθρωπος Χριστὸ μέσα του, ἀλλοιῶς εἶναι κολοκύθι.
***
ρκγ΄.
Ὁ πιὸ εὔκολος καὶ σύντομος δρόμος εἶναι ἡ ὑπακοή. Στὴν ὑπακοὴ ἡ χάρις καθοδηγεῖ.
***
ρκδ΄.
Καὶ στὴν ἄλλη ζωὴ συνεχίζεται ἡ τελειότητα.
***
ρκε΄.
Σὲ πολλὲς περιπτώσεις ὑπάρχουν δοκιμασίες ἀπὸ τὸν Θεό, ἀλλὰ μπαίνει καὶ ὁ διάβολος καὶ τὰ κάνει πιὸ μαῦρα. Ἐκεῖνο εἶναι τὸ δύσκολο.
***
ρκστ΄.
Ὑπάρχουν δαιμόνια ποὺ δὲν ἀφήνουν κάποιον νὰ μιλήσει, καὶ ἄλλα ποὺ δὲν ἀφήνουν κάποιον νὰ ἀκούσει τὶς συμβουλὲς ποὺ τοῦ λένε οἱ Πνευματικοί.
***
ρκζ΄.
Ὅταν κανείς προκόβει πνευματικά, μέσα του ἔχει μία χαρά, μία εἰρήνη, μία εὐχαρίστηση.
***
ρκη΄.
Γιὰ νὰ βοηθήσουμε σωστὰ τοὺς ἀνθρώπους νὰ γίνουν πνευματικοὶ ἄνθρωποι, δὲν πρέπει νὰ τοὺς ἀδικοῦμε. Τοὺς ἀδικοῦμε, ὅταν θέλουμε νὰ τοὺς κάνουμε σὰν τὸν ἑαυτό μας· ὅταν τοὺς δίνουμε νὰ φᾶνε αὐτὸ ποὺ τρῶμε καὶ ἐμεῖς. Δὲν ὑπολογίζουμε τὴν διάθεση τοῦ ἄλλου, τὴν δίψα, τὴν πεῖνά του.
***
ρκθ΄.
Ὅταν ὑπάρχει συνέπεια στὴν ζωή μας, καὶ πίσω ἀπὸ τὸν ἥλιο νὰ κρυφτοῦμε, θὰ μᾶς βρεῖ ὁ κόσμος.
***
ρλ΄.
Ὁ Χριστός, θὰ λυπηθῆ τὸν κόσμο ἐκεῖ ποὺ ἔχει φτάσει καὶ θὰ φανερώσει ἕνα σημεῖο. Αὐτὸ τὸ σημεῖο δὲν θὰ εἶναι ἡ Δευτέρα Παρουσία. Μετά, δὲν θὰ ὑπάρχει ἄπιστος· θὰ πιστέψουν ὅλοι στὸν Χριστό, ἀλλὰ ἡ πίστη αὐτὴ δὲν θὰ ἔχει ἀξία.
***
ρλα΄.
Ὁ κόσμος θὰ παλαβώσει. Θὰ ἔρθει καιρός, ποὺ οἱ ἀνθρωποι θὰ μπαίνουν στὰ σπίτια τους ἀπὸ τὰ παράθυρα καὶ ὄχι ἀπὸ τὶς πόρτες. Ὅσοι θὰ μπαίνουν ἀπὸ τὶς πόρτες θὰ τοὺς λένε: «Νὰ οἱ τρελοί».
***
ρλβ΄.
Ὅταν ἐργάζεσθε, τὰ χέρια νὰ εἶναι στὴν δουλειὰ καὶ ὁ νοῦς στὸν Θεό. Νὰ σταματᾶτε κάθε μία ὥρα νὰ κάνετε λίγη προσευχή, καὶ μετὰ πάλι ἐργασία. Νὰ ἔχετε ἀνοιχτὸ ἕνα βιβλίο στὸ κελλί. Νὰ μπαίνετε μέσα, νὰ διαβάζετε λίγο, νὰ μαζεύεται ὁ νοῦς καὶ πάλι ἐργασία· λίγο κομποσχοίνι καὶ πάλι ἐργασία. Νὰ μὴν ἐργαζόμαστε ἐμεῖς οἱ καλόγεροι σὰν κοσμικοί.
***
ρλγ΄.
Ἀνέφερε κάποιος στὸν Γέροντα Παΐσιο κάτι ἄτοπο ποὺ εἶπε ἕνα πρόσωπο. Καὶ ὁ Γέροντας, χωρὶς νὰ κατακρίνει, ἀπάντησε: «Ποιός ξέρει μὲ τὶ λογισμὸ τὸ εἶπε;». Καὶ ἄλλη φορά, ὅταν τοῦ εἶπαν ἕνα πάθημα κάποιου μοναχοῦ ἐνῶ γνώριζε τὴν αἰτία τοῦ παθήματός του, εἶπε μόνο: «Ποιός ξέρει τὰ κρίματα τοῦ Θεοῦ».
***
ρλδ΄.
Ἂν ἀφαιρέσουμε τὰ στραβά μας, κατὰ τὰ ἄλλα πᾶμε καλά.
***
ρλε΄.
Μοῦ εἶπε ἕνας παπᾶς μὲ παράπονο ὅτι ἔχει μικρὴ ἐνορία ἑκατῶν ἀτόμων. Καὶ τοῦ ἀπάντησα: «Ἕναν ὑποτακτικό, δύο Γεροντάδες δὲν τοῦ φθάνουν, ἕναν τὸ πρωΐ καὶ ἕναν τὸ βράδυ θέλει· καὶ ἐσὺ λὲς ἑκατὸ ψυχὲς εἶναι λίγες;»
***
ρλστ΄.
Ἂν κανεὶς γνωρίζει τὸ σφάλμα του, εἶναι ἡ μισὴ προκοπή. Μεγάλο καλὸ εἶναι, ὅταν ἀναγνωρίζει κανεὶς τὴν ἀδυναμία του καὶ ὅταν προσπαθῆ νὰ διορθωθῆ. Αὐτὸς εἶναι καλύτερος ἀπὸ κεῖνον ποὺ κάνει πολὺ ἀγῶνα, ἀλλὰ δὲν ἀναγνωρίζει ὅμως τὶς ἀδυναμίες του.
***
ρλζ΄.
Ἂν λέγαμε συνεχῶς τὴν εὐχὴ καὶ εἴχαμε τὸν νοῦ μας ἐκεῖ, οἱ σαρκικοὶ λογισμοὶ δὲν θὰ μποροῦσαν νὰ μᾶς κάνουν κακό.
***
ρλη΄.
Δὲν πρέπει νὰ λέμε ὅτι θέλουμε νὰ ἀγαπήσουμε τὸν Χριστό, ἀλλὰ νὰ μὴν τὸν στενοχωροῦμε. Τὸ νὰ ζητᾶμε στὴν προσευχὴ νὰ ἀγαπήσουμε τὸν Χριστό, εἶναι σὰν αὐθάδεια.
***
ρλθ΄.
Ξεχνᾶμε εὔκολα ὅσα διαβάζουμε, γιατὶ δὲν συμμετέχει καὶ ἡ καρδιά. Δὲν ἔχει πονέσει ἡ καρδιά μας γιὰ αὐτὸ ξεχνᾶμε.
***
ρμ΄.
Πρέπει ἡ καρδιά μας νὰ πονᾶ γιὰ κάθε ἁμαρτία, ἀλλοιῶς εὔκολα τὴν ξανακάνουμε.
***
ρμα΄.
Νὰ προσευχόμαστε γιὰ τοὺς ἄλλους. Τότε στέλνει τὴν χάρη του ὁ καλὸς Θεός.
***
ρμβ΄.
Ἂν θέλουμε νὰ μάθουμε τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ γιὰ ἕνα θέμα, θὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ θὰ ῥωτᾶμε τοὺς πατέρες μας.
***
ρμγ΄.
Τὸ πᾶν στὴν πνευματικὴ ζωή, εἶναι ὁ καλὸς λογισμός.
***
ρμδ΄.
Ὅταν ἀγωνιζόμαστε γιὰ νὰ νικήσουμε ἕνα πάθος καὶ δὲν φεύγει, σημαίνει ὅτι ἔχουμε ἐγωϊσμὸ ἢ ὅτι κατακρίνουμε.
***
ρμε΄.
Οἱ νέοι σήμερα εἶναι σὰν καινούριες μηχανὲς μὲ παγωμένα λάδια,.
***
ρμστ΄.
Ὁ Γέροντας Παΐσιος εἶπε σὲ Ἁγιορείτη μοναχό: «Μακριὰ ἀπὸ αὐτοκίνητο, ῥάδιο καὶ τηλέφωνο».
***
ρμζ΄.
Εἶπε ὁ Γέροντας Παΐσιος γιὰ δύο ἁπλὰ γεροντάκια ποὺ δὲν ζοῦσαν πολὺ ἀσκητικά, ἀλλὰ δὲν εἶχαν ἀνθρώπινες παρηγοριὲς καὶ ἐπικοινωνία μὲ τοὺς κοσμικούς: «Αὐτοὶ εἶναι πραγματικοὶ ἀναχωρητές».
***
ρμη΄.
Πρέπει νὰ προσέχει ὁ κάθε Γέροντας ποιόν κάνει μοναχό, καὶ μερικὰ πράγματα νὰ τὰ προλαβαίνει. Ἕνας στοὺς δέκα οἰκονομεῖται. Σὲ ἕνα Κοινόβιο μπορεῖ νὰ οἰκονομηθοῦν καὶ 2-3 πατέρες φιλάσθενοι ἢ δύσκολοι. Σὲ μία μικρὴ συνοδεία δύσκολα οἰκονομοῦνται.
***
ρμθ΄.
Νὰ εὐχόμεθα ὡς ἁμαρτωλοὶ καὶ ὄχι ὡς νηπτικοί.
***